Το πρόβλημα με την καθυστέρηση στην έκδοση των εκκρεμών συντάξεων παραμένει ιδιαίτερα έντονο, με κύριο επίκεντρο τις επικουρικές συντάξεις. Αυτές συνεχίζουν να δημιουργούν τα μεγαλύτερα προβλήματα, καθώς πάνω από 32.000 αιτήσεις επικουρικών συντάξεων παραμένουν σε εκκρεμότητα, με πολλές από αυτές να καθυστερούν έως και τρία χρόνια προτού αποδοθούν στους δικαιούχους.
Η καθυστέρηση αυτή έχει σοβαρές επιπτώσεις στους συνταξιούχους, οι οποίοι αναγκάζονται να περιμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς να λαμβάνουν τα ποσά που τους αναλογούν.
Ταυτόχρονα, η κατάσταση με τις κύριες συντάξεις φαίνεται να έχει βελτιωθεί σημαντικά, όπως δείχνουν τα στοιχεία που παρουσίασε ο υφυπουργός Εργασίας. Οι εκκρεμότητες στις κύριες συντάξεις έχουν μειωθεί κάτω από τις 18.000 και η εκκαθάριση των αιτήσεων γίνεται συνήθως εντός δύο ή τριών μηνών. Αντιθέτως, στις επικουρικές συντάξεις, η κατάσταση παραμένει δύσκολη, καθώς οι αναμονές για την απόδοση των συντάξεων κυμαίνονται από ένα έως τρία χρόνια. Για την εκκαθάριση των επικουρικών συντάξεων απαιτείται πρώτα να έχει εκδοθεί η κύρια σύνταξη, κάτι που προσθέτει επιπλέον καθυστερήσεις και επιβαρύνει τη διαδικασία.
H αναμονή για την απόδοση της επικουρικής σύνταξης μπορεί να φτάσει και τα πέντε χρόνια
Σε ακραίες περιπτώσεις, η αναμονή για την απόδοση της επικουρικής σύνταξης μπορεί να φτάσει και τα πέντε χρόνια, ιδιαίτερα όταν ο αιτών έχει διανύσει ασφαλιστικό χρόνο σε περισσότερα από ένα ταμεία. Αυτή η συνθήκη αφορά μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων εργαζομένων, καθώς πολλοί ασφαλισμένοι έχουν εργαστεί σε διαφορετικούς τομείς και ταμεία κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής τους πορείας. Αυτό καθιστά ακόμη πιο περίπλοκη τη διαδικασία της απονομής των επικουρικών συντάξεων.
Το υπουργείο Εργασίας έχει θέσει ως υψηλή προτεραιότητα τη βελτίωση των χρόνων απονομής των επικουρικών συντάξεων, με στόχο την εξάλειψη των εκκρεμών υποθέσεων και την επιτάχυνση της καταβολής των οφειλόμενων ποσών. Στο πλαίσιο αυτών των προσπαθειών, έχουν ενεργοποιηθεί νέα μέτρα, τα οποία στοχεύουν στη βελτίωση της διαδικασίας. Ένα από τα μέτρα αυτά είναι ότι οι ασφαλισμένοι όλων των ταμείων δικαιούνται επικουρική σύνταξη λόγω γήρατος, εφόσον έχουν συμπληρώσει 4.500 ημέρες εργασίας ή 15 έτη ασφαλιστικού βίου και έχουν ήδη δικαιωθεί κύρια σύνταξη για τον ίδιο λόγο από τον κύριο φορέα τους. Επίσης, για όσους έχουν πραγματοποιήσει τον χρόνο ασφάλισης αποκλειστικά στα επικουρικά ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, η επικουρική σύνταξη εκδίδεται από τον φορέα στον οποίο έχει υποβληθεί η αίτηση, αρκεί ο ασφαλισμένος να έχει 15 έτη ασφάλισης.
Παράλληλα, το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο που αναμένεται να ανακοινωθεί εντός των πρώτων μηνών του 2025 (πιθανώς Φεβρουάριο ή Μάρτιο) φέρνει σημαντικές αλλαγές στον τομέα των συντάξεων. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει, το νομοσχέδιο θα προβλέπει τη δυνατότητα εξαγοράς πλασματικών ετών για τη συμπλήρωση του ελάχιστου ορίου των 15 ετών ασφάλισης, όπως ισχύει και για την κύρια σύνταξη. Η διάταξη αυτή εκτιμάται ότι θα αφορά περίπου 25.000 αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα να συμπληρώσουν τα έτη ασφάλισης που απαιτούνται για την απόδοση της επικουρικής σύνταξης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο ΕΦΚΑ, από τον Δεκέμβριο του 2022 έως τον Αύγουστο του 2024, οι ληξιπρόθεσμες επικουρικές συντάξεις μειώθηκαν κατά 34.000, φτάνοντας σε λιγότερες από 33.000, καταγράφοντας ποσοστό μείωσης 60%. Η μείωση αυτή δείχνει ότι οι προσπάθειες για την επιτάχυνση της διαδικασίας απόδοσης των επικουρικών συντάξεων έχουν αποδώσει καρπούς. Μάλιστα, τον περασμένο Αύγουστο σημειώθηκε μείωση 12% στις ληξιπρόθεσμες επικουρικές συντάξεις σε σχέση με τον Ιούλιο του 2024.
Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι το σύνολο των επικουρικών συντάξεων που εκδόθηκαν από τον Δεκέμβριο του 2022 έως τον Αύγουστο του 2024 ανήλθε σε 168.000, εκ των οποίων οι 72.500 εκδόθηκαν αυτοματοποιημένα, δηλαδή το 43,1% των περιπτώσεων. Η αυτοματοποίηση της διαδικασίας φαίνεται να έχει συμβάλει σημαντικά στην επιτάχυνση της έκδοσης των συντάξεων, μειώνοντας τον χρόνο αναμονής για τους δικαιούχους.
