Παρότι καταστροφές από πλημμυρικά φαινόμενα σημειώνονται σε πολλές περιοχές του πλανήτη – με τελευταίο παράδειγμα αυτό στη Βαλένθια, όπου υπήρξαν εκατόμβες νεκρών – η γενικότερη εικόνα καταδεικνύει παρατεταμένη έλλειψη βροχοπτώσεων.
Αυτό ωθεί πολλές κυβερνήσεις να επανεξετάσουν την τιμολογιακή πολιτική τους για το νερό, με στόχο να ελέγξουν την κατανάλωση, να εξασφαλίσουν απαραίτητα κονδύλια για εναλλακτικούς τρόπους αύξησης των διαθέσιμων ποσοτήτων νερού και να επενδύσουν στην αναβάθμιση των δικτύων ύδρευσης, στη μείωση των διαρροών και στην εκπαίδευση των πολιτών για υπεύθυνη χρήση του νερού. Αυτή η τάση αναμένεται να ενταθεί καθώς πλησιάζουμε το 2030.
Στη Γαλλία, οι μεγάλες εταιρείες διαχείρισης υδάτινων πόρων, όπως η Suez και η Veolia, από την άνοιξη του 2024 προετοιμάζουν τους πολίτες για αυξήσεις τιμών. Παρά τη μείωση της κατανάλωσης νερού κατά 3%-10%, κάτι θετικό για το περιβάλλον, οι εταιρείες αντιμετωπίζουν αυξημένα έξοδα για νέες υποδομές και επενδύσεις. Ορισμένοι ειδικοί προειδοποιούν ότι οι επενδύσεις στις υποδομές μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση των τιμών κατά 30%-50% τα επόμενα 5-10 χρόνια. Ο Ερβέ Πολ, αντιπρόεδρος της FNCCR, έχει δηλώσει πως οι αυξήσεις τιμών είναι αναπόφευκτες.
Στην Ελλάδα, αν και το πρόβλημα είναι έντονο, προς το παρόν η κυβέρνηση δεν σκοπεύει να αυξήσει τα τιμολόγια. Ωστόσο, ο αρμόδιος υπουργός έχει υπογραμμίσει ότι ενδέχεται να υπάρξει σύνδεση των τιμών με την κατανάλωση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η εικόνα διαφέρει. Στην Πορτογαλία, οι αυξήσεις τιμών αναμένεται να φτάσουν το 25,7% μέχρι το 2030, ώστε να διατηρηθεί η αστική κατανάλωση στα επίπεδα του 2022. Παράλληλα, η χώρα αντιμετωπίζει την πρόκληση της εξισορρόπησης των τιμών μεταξύ των 308 δήμων, όπου οι διαφορές στις τιμές ύδρευσης και αποχέτευσης για μια οικογένεια 10 ατόμων με ίδια κατανάλωση μπορεί να φτάσουν τα 1.500 ευρώ ετησίως.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η ρυθμιστική αρχή Ofwat εξετάζει τις αυξήσεις στους λογαριασμούς νερού για την επόμενη πενταετία, καθώς απαιτούνται υψηλότερα κόστη για συντήρηση και αναβάθμιση των υποδομών. Οι λογαριασμοί αναμένεται να αυξηθούν κατά 19 λίρες ετησίως κατά μέσο όρο από το 2025 έως το 2030, με συνολική αύξηση 21% σε αυτό το διάστημα.
Στην Ισπανία, η παρατεταμένη ξηρασία έχει πλήξει έντονα περιοχές όπως η Καταλονία και η Ανδαλουσία, με τις δεξαμενές να έχουν φτάσει στα χαμηλότερα επίπεδα εδώ και χρόνια. Τοπικοί δήμοι προχωρούν σε αυξήσεις τιμών, που κυμαίνονται από 11% έως 16%, για να περιορίσουν τη χρήση νερού, ενώ κάποιοι δήμοι αυξάνουν τις τιμές για λόγους δημοσιονομικής ισχύος.
Αντιμέτωπος με αυξανόμενη ζήτηση και μεγαλύτερες δυσκολίες κάλυψης των αναγκών σε καθαρό νερό, ο παγκόσμιος πληθυσμός αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Επιτροπή για την Οικονομία του Νερού, 2,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό, και η κατάσταση αυτή αναμένεται να επιδεινωθεί. Η ζήτηση νερού προβλέπεται να ξεπεράσει την προσφορά κατά 40% μέχρι το τέλος της δεκαετίας, καθώς ο υδρολογικός κύκλος διαταράσσεται από την κλιματική αλλαγή και την ανθρώπινη δραστηριότητα.
Η καταστροφή των δασών και η αύξηση των ακραίων καιρικών φαινομένων επηρεάζουν τη φυσική διαδικασία του υδρολογικού κύκλου, ενώ το 80% των λυμάτων παγκοσμίως δεν ανακυκλώνεται, περιορίζοντας περαιτέρω τη διαθέσιμη ποσότητα νερού. Οι περιοχές που αναμένεται να πληγούν περισσότερο από την έλλειψη νερού περιλαμβάνουν τη βορειοδυτική Ινδία, τη βορειοανατολική Κίνα και τη Νότια και Ανατολική Ευρώπη.
Η έκθεση τονίζει την ανάγκη για παγκόσμια συνεργασία με στόχο την αποκατάσταση του κύκλου του νερού και προτείνει την ανακατανομή των 600 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις ετήσιες γεωργικές επιδοτήσεις για την καλύτερη διαχείριση των υδάτινων πόρων.
