Ο χρυσός παραδοσιακά αποτελούσε το καταφύγιο των επενδυτών σε περιόδους κρίσης, με τις μεταβολές της τιμής του να είναι εξαιρετικά μετρημένες και περιορισμένες. Συνήθως δεν παρουσίαζε μεγάλες πτώσεις ούτε ραγδαίες ανόδους. Ωστόσο, αυτή η κανονικότητα φαίνεται να έχει καταρριφθεί.
Η τιμή του χρυσού έχει σπάσει κάθε ρεκόρ, καθώς μόνο μέσα στο 2024 έχει ανέβει σχεδόν 35%, ένα ποσοστό που πριν από μερικά χρόνια θα θεωρούνταν αδιανόητο. Επιπλέον, την τελευταία πενταετία η άνοδος προσεγγίζει το 90%, ενώ σε σύγκριση με το 2000, η αύξηση φτάνει το 950%(!).
Τι είναι όμως εκείνο που βλέπουν οι επενδυτές και οι περισσότεροι δεν το παρατηρούν; Η απάντηση είναι δύσκολη και μάλλον διφορούμενη. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η συνεχιζόμενη γεωπολιτική αστάθεια σπρώχνει όλο και περισσότερους επενδυτές προς το παραδοσιακά ασφαλές καταφύγιο του χρυσού. Παράλληλα, αναφέρουν ότι παραμένει μια συνήθεια για πολλούς πολίτες να δίνουν χρυσές λίρες ως δώρο σε σημαντικές περιστάσεις, όπως γάμους ή γεννήσεις. Αυτή η παράδοση μεταφέρεται από γενιά σε γενιά, αποδεικνύοντας την αξία του χρυσού ακόμη και σε στιγμές ύψιστης ανάγκης.
Από την άλλη πλευρά, κάποιοι αναφέρουν ότι οι ποσότητες του χρυσού περιορίζονται, γεγονός που, σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση, εκτοξεύει τις τιμές. Ο χρυσός παραμένει ένα πολύτιμο μέταλλο, με την τιμή του να συνεχίζει να αυξάνεται διαρκώς, ενώ τα αποθέματά του λιγοστεύουν. Την Παρασκευή, η τιμή του ξεπέρασε τα 2.720 δολάρια ανά ουγγιά, σημειώνοντας ιστορικό ρεκόρ. Μια ράβδος χρυσού από την αγορά του Λονδίνου, που ζυγίζει 400 ουγγιές, κοστίζει πλέον πάνω από 1 εκατομμύριο δολάρια. Ορισμένοι αναλυτές προβλέπουν ότι η άνοδος θα συνεχιστεί και το 2025, αν και οι προοπτικές παραμένουν αβέβαιες.
Η ζήτηση για χρυσό αυξάνεται συνεχώς, καθώς εκτός από την επενδυτική του ασφάλεια, οι χρήσεις του επεκτείνονται, κυρίως λόγω της τεχνολογίας και της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ωστόσο, τα κοιτάσματα φαίνεται να στερεύουν, καθιστώντας τον χρυσό ολοένα πιο σπάνιο.
Επιστροφή στην εποχή του χρυσού;
Φέτος, η τιμή του χρυσού έχει σημειώσει αύξηση περίπου 30%, αντιπροσωπεύοντας 570 δολάρια ανά ουγγιά. Από το 2000, η απόδοση του χρυσού φτάνει το 950%, υπερβαίνοντας τη συνολική απόδοση του S&P που είναι κοντά στο 300%. Κάποιος που αγόρασε χρυσό το 2008 θα είχε κέρδη κοντά στο 200%, ή 12% ετησίως, γεγονός που τον καθιστά μία από τις πιο αμυντικές επενδύσεις.
Η αξία της χρυσής λίρας έχει επίσης αυξηθεί κατά 700% από το 1999, με την τρέχουσα τιμή να κυμαίνεται γύρω από 550 – 600 ευρώ. Υπάρχουν εκτιμήσεις ότι η τιμή του χρυσού θα ξεπεράσει τα 3.000 δολάρια ανά ουγγιά έως το 2025, με τους αναλυτές να συμφωνούν σε αυτό.
Οι αιτίες της αύξησης τιμών
Η αύξηση της ζήτησης για χρυσό προέρχεται κυρίως από τις κεντρικές τράπεζες, οι οποίες έχουν τριπλασιάσει τις αγορές τους από την αρχή της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία το 2022. Αυτή η κρίση έχει οδηγήσει σε υψηλότερες πληθωριστικές πιέσεις, με πολλές χώρες να επιδιώκουν την αύξηση των αποθεμάτων χρυσού τους.
Ταυτόχρονα, οι χώρες που συνδέονται με τις BRICS προσπαθούν να μειώσουν την εξάρτησή τους από το δολάριο. Η συνεχιζόμενη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή και οι αυξανόμενες πολιτικές αβεβαιότητες, όπως οι αμερικανικές εκλογές, εντείνουν την αναζήτηση ασφαλών επενδύσεων, όπως ο χρυσός.
Αυξημένη χρήση και περιορισμένη παραγωγή
Επιπλέον, οι αυξανόμενες χρήσεις του χρυσού, κυρίως στην ιατρική και την τεχνολογία, σε συνδυασμό με την περιορισμένη δυνατότητα παραγωγής του, καθιστούν το μέταλλο πιο σπάνιο και ακριβό. Ο χρυσός χρησιμοποιείται σε διαγνωστικά συστήματα, φάρμακα και ηλεκτρονικά, με τις βιομηχανικές του εφαρμογές να διευρύνονται συνεχώς.
Αν και η παραγωγή χρυσού έχει σημειώσει ρεκόρ, η πραγματική παραγωγή δεν έχει αυξηθεί ουσιαστικά από το 2016. Υπολογίζεται ότι τα αποθέματα χρυσού που μπορούν να εξορυχθούν φτάνουν μόλις τους 57.000 τόνους, με τα περισσότερα κοιτάσματα ήδη εξερευνημένα.
Παγκόσμια και ελληνικά αποθέματα
Η πλειονότητα του χρυσού παγκοσμίως ανήκει σε κεντρικές τράπεζες, οι οποίες τον διατηρούν λόγω της ασφάλειας και της ρευστότητάς του. Η Τουρκία, η Ινδία και η Κίνα είναι οι κύριοι αγοραστές χρυσού. Η Τράπεζα της Ελλάδος κατέχει 151 τόνους χρυσού, με τη συνολική του αξία να έχει αυξηθεί σε 13 δισεκατομμύρια ευρώ λόγω της αύξησης των τιμών.
Συνοψίζοντας, ο χρυσός παραμένει μια ασφαλής επένδυση που συνεχώς αυξάνει την αξία της, αποδεικνύοντας ότι η σιωπή — όπως και ο χρυσός — είναι όντως πολύτιμη σε στιγμές κρίσης.
