Ο ξενοδοχειακός Όμιλος Calilο, που δραστηριοποιείται στην Ίο, μπορεί να υπερηφανεύεται πως έχει δημιουργήσει ένα ξεχωριστό μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης. Οι επενδυτικές ενέργειες της οικογένειας Μιχαλoπούλου στηρίζονται στον χαμηλό συντελεστή δόμησης, στην αυτορρύθμιση ανάπτυξης, αλλά και στην υψηλή ποιότητα τουριστικού προϊόντος. «Η δέσμευσή μας για τη διαφύλαξη της Ίου και τη βιώσιμη ανάπτυξή της αποτελεί ένα παράδειγμα υπεύθυνης επιχειρηματικότητας, όπου η οικονομική ανάπτυξη συνδυάζεται με την περιβαλλοντική προστασία και την αποτροπή του φαινομένου του υπερτουρισμού», εξηγεί στο Newsbeast η Έρικα Μιχαλοπούλου, Διευθύντρια Στρατηγικής Ανάπτυξης και Δημοσίων Σχέσεων του Ομίλου Calilο.
Συνάντησα την κυρία Μιχαλοπούλου στο κέντρο της Αθήνας – μακριά από τα πεντακάθαρα νερά της Ίου και τις luxury ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις του Ομίλου. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να μας εξηγήσει πώς σχεδιάζει τη στρατηγική του ένας Όμιλος που έχει δεσμευτεί πως θα αξιοποιήσει σε δόμηση μόλις το 1% της έκτασης που του ανήκει στο νησί. Και πώς ελέγχεται αυτό.
Συζητήσαμε για τις τυχόν αγκυλώσεις, από την πλευρά της Πολιτείας, που συναντούν και καλούνται να ξεπεράσουν οι επιχειρηματίες, την καχυποψία της τοπικής κοινωνίας προσπαθώντας να καταλάβει τις προθέσεις του επενδυτή, αλλά και πώς ο Όμιλος Calilo, που έχει συμβάλει στην αλλαγή του προφίλ των επισκεπτών της Ίου, οραματίζεται την επόμενη μέρα στο νησί. «Προσπαθούμε να προστατεύσουμε και το προϊόν μας και το νησί. Δεν γίνεται να είμαστε ανταγωνιστικοί, αν δεν είμαστε βιώσιμοι. Αν χαλάσεις τον τόπο που δραστηριοποιείσαι επιχειρηματικά, ποιο είναι το μέλλον; Ζοφερό», σημειώνει η Έρικα Μιχαλοπούλου.
Ακολουθεί η συνέντευξή της στο Newsbeast.
– Πώς κλείνει η χρονιά για τα ξενοδοχεία σας;
Τα ξενοδοχεία μας πάνε καλά, γιατί έχουμε μια στρατηγική που έχει δημιουργήσει μια online κοινότητα που μας φέρνει απευθείας επισκέπτες. Διαφέρουμε από την κυκλαδίτικη ομορφιά, αλλά η διαφορετικότητα, όταν υποστηρίζεται σωστά, έχει δύναμη. Αυτός είναι ένας από τους σημαντικότερους λόγους που πάμε καλά. Είμαστε αυθεντικοί σε αυτό που κάνουμε. Και δεν τρέχουμε πριν περπατήσουμε. Οι κινήσεις μας είναι μελετημένες.
– Πώς αντιμετωπίζει τη βιώσιμη ανάπτυξη ο Όμιλος Calilo και ποιες είναι οι κινήσεις που κάνετε πάνω σε αυτόν τον τομέα;
Σαν Όμιλος, δεδομένου της υποχρέωσης που έχουμε, αφενός να διασφαλίσουμε πως το νησί της Ίου δεν θα γίνει θύμα του υπερτουρισμού, και αφετέρου πως δεν θα συντελέσουμε στις αρνητικές επιπτώσεις της άναρχης επιχειρηματικής δόμησης, έχουμε δημιουργήσει ένα ξεχωριστό μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης. Το μοντέλο αυτό βασίζεται στον ιδιαίτερα χαμηλό συντελεστή δόμησης με υψηλής ποιότητας τουριστικό προϊόν, καθώς και στη δέσμευση της οικογένειας Μιχαλοπούλου για αυτορρύθμιση ανάπτυξης. Συγκεκριμένα ο Όμιλος ανέπτυξε το ξενοδοχείο Calilo στην Ίο, εφαρμόζοντας συντελεστή δόμησης, 4,5%, χαμηλότερο από το 10% που ορίζεται νομικά. Πρόκειται για τον μοναδικό τουριστικό Όμιλο στην Ελλάδα που επιλέγει μία αυτοπεριοριστική πολιτική, αξιοποιώντας μόλις το 1% της συνολικής έκτασης των εδαφών του, ώστε να παραμείνει ανέγγιχτο πάνω από το 80% των φυσικών τοπίων του νησιού. Η δέσμευση αυτή της οικογένειας Μιχαλοπούλου για τη διαφύλαξη της Ίου και τη βιώσιμη ανάπτυξή της αποτελεί ένα παράδειγμα υπεύθυνης επιχειρηματικότητας, όπου η οικονομική ανάπτυξη συνδυάζεται με την περιβαλλοντική προστασία και την αποτροπή του φαινομένου του υπερτουρισμού.
– Πριν αναλύσουμε τους άξονες στρατηγικής του Ομίλου σας, θα ήθελα να σας ρωτήσω πόσο εύκολο είναι να εφαρμοστούν οι ιδέες σε μια επιχείρηση η οποία είναι πιο σύνθετη, με αρκετούς και διαφορετικούς εταίρους. Και όχι οικογενειακή, όπως η δική σας, που σίγουρα είναι πιο ευέλικτη, ακόμα και αν δεν υπάρχει απόλυτη ταύτιση απόψεων σε όλα τα θέματα.
Όλα ξεκινούν από την ταυτότητα της στρατηγικής. Οι θεμελιώδεις αρχές είναι άλλες αν υπάρχει ένας άνθρωπος από πίσω και διαφορετικές αν υπάρχει μια ολόκληρη ομάδα που καλείται να πάρει αποφάσεις. Στη δεύτερη περίπτωση επηρεάζεται όλη η δουλειά – κατ’ επέκταση ολόκληρη η επένδυση. Το λειτουργικό πλαίσιο διαφέρει, αλλά δεν υπάρχει ένα στάνταρ μοντέλο. Ακόμα και στη δική μας περίπτωση, τα πάντα εξελίσσονται. Ωστόσο, η ευαισθητοποιημένη στρατηγική διαφέρει από επιχείρηση σε επιχείρηση. Αλλιώς λειτουργεί μια πιο μικρή, αλλιώς μια μεγαλύτερη. Διαφορετικές αποφάσεις λαμβάνει μια μονομετοχική και άλλες ένα πολυμετοχικό σχήμα. Όλοι πάντως, για να μην κρυβόμαστε, μπορούν να υιοθετήσουν αρχές που ακολουθούμε κι εμείς. Αυτοπεριορισμός και βιωσιμότητα. Αυτοπεριορισμός στη δόμηση. Αυτοπεριορισμός στον τρόπο ενέργειας. Αυτοπεριορισμός στο πλαστικό. Μπορούν να το έχουν όλοι ως προτεραιότητά τους. Είναι μακροχρόνιες επενδυτικές κινήσεις και δυστυχώς στην Ελλάδα, επειδή η κοινωνία έχει περάσει από πολλές δυσκολίες, δεν έχουμε μάθει έτσι. Δεν υπάρχει η απαιτούμενη υπομονή. Ένα πιο άμεσο σχέδιο είναι πιο επωφελές, γιατί είναι βιοποριστικό για τον επιχειρηματία. Αυτό που έχουμε κάνει εμείς έχει κόστος και ρίσκο. Αν όμως ο καθένας μπορεί να εφαρμόσει μια μικρή αλλαγή, να έχει έναν μικρό αυτοπεριορισμό στην κατανάλωση του ξενοδοχείου του, σε όποιο επίπεδο κι αν είναι αυτό, τότε θα έχει πετύχει μέρος της δικής μας στρατηγικής.
– Η δική σας επένδυση ξεκίνησε σε δύσκολες περιόδους για την ελληνική αγορά και ήταν με ορίζοντα δεκαετιών. Πώς αποφασίστηκε η συγκεκριμένη στρατηγική; Δεν σας φόβισε περισσότερο η αβεβαιότητα της εποχής;
Και αυτό έχει να κάνει με το προφίλ του επενδυτή. Η δυναμική της δικής μας επένδυσης είχε μεγάλες προοπτικές. Εκείνη την περίοδο, για κάποιους ίσως φαινόταν μια κίνηση υψηλού ρίσκου για το μέγεθος της επένδυσης ή ακόμα και υποτιμημένη. Εμείς βλέπαμε προοπτική που θα μεγάλωνε την αξία της επένδυσης. Να προσθέσουμε και την αγάπη του Άγγελου Μιχαλόπουλου, του πατέρα μου, για το νησί. Ξετρελάθηκε με το νησί, με την τοποθεσία στις Κυκλάδες. Η Ίος έχει 35 παραλίες, μόνο 4 είναι οργανωμένες. Όλες οι υπόλοιπες έχουν κρατήσει τη φυσική τους ομορφιά. Ένιωσε πως αυτό ήθελε να το προστατέψει.
Η οικογένειά μου δεν προέρχεται από τον ξενοδοχειακό κλάδο και αυτό που κινεί την επένδυση είναι το πάθος, η διορατικότητα και το όραμα. Και όχι το κεφάλαιο. Γι’ αυτό έχουμε και μια ευελιξία κινήσεων που δεν τη διαθέτουν όλοι.
– Εισπράξατε καχυποψία από τους ντόπιους; Και πότε νιώσατε πως ξεπεράστηκε αυτό, αν τελικά ξεπεράστηκε;
Κάθε κλειστή κοινωνία έχει τα δικά της χαρακτηριστικά και δεν είναι εύκολη για μία αλλαγή. Ειδικά αν δεν είσαι μέρος αυτής της κοινωνίας. Το πιο λογικό συναίσθημα ήταν ο φόβος – κάτι απολύτως δικαιολογημένο. Πλέον, και με τις ενέργειες που έχουμε κάνει κι εμείς, εισπράττουμε την εξωστρέφεια της τοπικής κοινωνίας. Την εμπιστοσύνη τους. Σε μία σχέση, όμως, δεν υπάρχει τίποτα δεδομένο. Σίγουρα τα πράγματα είναι καλύτερα από την αρχή, αλλά υπάρχουν ακόμη κάποια θέματα. Αν όμως αυτά δεν είναι τοξικά ή επιτηδευμένα, με σκοπό να μας δυσφημίσουν, μπορούν να μας βοηθήσουν. Μπορούμε να μάθουμε μέσα από μια υγιή αντίδραση, όχι από την ίδια την αντίδραση, από τη διαφορετικότητα που απορρέει. Όλα πάντως είναι μέρος της δουλειάς μας. Ελπίζουμε να καταφέρουμε, και προσπαθούμε γι’ αυτό, να μεταφέρουμε την αλήθεια μας.
– Υπήρξαν στιγμές που νιώσατε πως η τοπική κοινωνία ποινικοποιεί την επιχειρηματικότητα;
Όχι, δεν μπορώ να το πω αυτό. Σε όλες τις κοινωνίες πουλάει το αρνητικό, γιατί το φυσιολογικό ενίοτε θεωρείται βαρετό. Είναι μέρος της ανθρωπότητας. Λειτουργεί όπως το clickbait. Ας δούμε τι γίνεται στα social με τα σχόλια από τους haters.
– Έχετε συμβάλει στην αλλαγή του προφίλ των επισκεπτών του νησιού;
Το Calilo έχει συμβάλει σε αυτό. Ναι. Αρκεί να σκεφτούμε πως σε ένα υψηλού επιπέδου resort, όπως το δικό μας, υπάρχουν 40 σουίτες. Σε μια σεζόν που ξεκινάει τέλη Μαΐου και ολοκληρώνεται αρχές Οκτωβρίου, με την πλειοψηφία των επισκεπτών μας να είναι Αμερικάνοι, έχοντας τη μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη. Επομένως, όταν έρχεται στο νησί ένας Αμερικάνος, λόγω του ξενοδοχείου, γιατί για τους συγκεκριμένους επισκέπτες το Calilo είναι ο προορισμός, όχι η Ίος, δημιουργείται μια υπεραξία για ολόκληρη την τοπική κοινωνία. Τους επισκέπτες μας τους βγάζουμε έξω από το resort. Τους πηγαίνουμε στην Κουμπάρα, στον Μυλοπότα, στη Χώρα. Αν καταφέρεις να βλέπεις την επιχείρησή σου δίχως εγωισμό και φόβο, προσφέρεις περισσότερο και λαμβάνεις και εσύ ο ίδιος περισσότερα.
– Η Τοπική Αυτοδιοίκηση σας βοήθησε ή σας δυσκόλεψε κατά τη διάρκεια της επένδυσης;
Χρειάζεται απλοποίηση και κωδικοποίηση. Αυτό θα φέρει ευελιξία και καλύτερο έλεγχο. Δεν γίνεται να ισχύουν σήμερα, το 2024, νόμοι που είχαν θεσπιστεί 40 και 50 χρόνια πριν, που τα πράγματα ήταν εντελώς διαφορετικά. Να κάνουμε ό,τι χρειάζεται, αλλά να το κάνουμε σωστά. Θα ήταν καλύτερα και πιο εύκολα και για το κράτος, μακριά από τις αγκυλώσεις που συναντάμε σήμερα. Σε όλους τους τομείς. Δεν αναφέρομαι μόνο στον ξενοδοχειακό κλάδο. Από την άλλη, αυτό που φοβίζει είναι η αβεβαιότητα. Ο νόμος που ισχύει σήμερα, θα ισχύει και αύριο; Εμείς σχεδιάζουμε με έναν χρονικό ορίζοντα. Βλέπουμε μακροπρόθεσμα. Όχι εφήμερα.
– Έχετε δεσμευτεί πως θα αξιοποιήσετε σε δόμηση το 1% της έκτασης που ανήκει στον Όμιλο και πως πρόκειται για μια απόφαση «μεγάλου κόστους». Πώς μπορεί να τσεκάρει κάποιος πως εφαρμόσατε ό,τι είπατε;
Οι στρατηγικές επενδύσεις που έχουμε παρουσιάσει και καλούμαστε να υλοποιήσουμε βασίζονται σε συγκεκριμένα σχέδια. Σχέδια που έχουν κατατεθεί στον φάκελό μας στα αρμόδια υπουργεία. Η διαφάνεια από μέρους μας θα φαίνεται σε κάθε μας κίνηση, ακόμα και μέσω του Περιβαλλοντικού Παρατηρητηρίου που έχουμε δημιουργήσει. Την ίδια ώρα, ο υπερτουρισμός, που βιώνει -και- η Ελλάδα, μας δείχνει πως είμαστε στον σωστό δρόμο. Έρχεται να μας επιβεβαιώσει. Εμείς προσπαθούμε να προστατεύσουμε και το προϊόν μας και το νησί. Δεν γίνεται να είμαστε ανταγωνιστικοί, αν δεν είμαστε βιώσιμοι. Αν χαλάσεις τον τόπο που δραστηριοποιείσαι επιχειρηματικά, ποιο είναι το μέλλον; Ζοφερό.
– Σχετικά με το «μεγάλο κόστος», έχετε υπολογίσει πιθανά κέρδη που χάνονται από τον τρόπο που επενδύετε;
Όλα έχουν κόστος σε αυτή τη ζωή. Και στη δική μας περίπτωση, έχουμε αποφασίσει να αφήσουμε κάτι για να κερδίσουμε κάτι άλλο. Αν φτάσουμε στο τέλος και το κάνουμε σωστά, θα γίνει κάτι φανταστικό.
– Business is business. Αν έρθει κάποιος και σας πει «Πόσα θέλετε για ν’ αγοράσω», πουλάτε;
Προς το παρόν, όχι.
– Ή να μπει ως μέτοχος.
Αυτό ειδικά όχι. Δεν υπάρχει. Αν είναι κάτι που επιχειρηματικά χαρακτηρίζει το μοντέλο, είναι όλα εσωτερικά, in house. Έχεις μεγάλη ελευθερία. Μπορείς να πάρεις αποφάσεις εύκολα. Υπάρχει μια συνέχεια που εξασφαλίζει και τη συνέχεια της φιλοσοφίας μας.
– Επόμενα σχέδια;
Θέλουμε να ολοκληρώσουμε την αδειοδότηση για το πρόγραμμα «Διά βίου μάθηση». Για εμάς είναι μια σημαντική προτεραιότητα. Η Ίος, αλλά και οι Μικρές Κυκλάδες, έχουν πολλά παιδιά και θέλουμε να τους δώσουμε τη δυνατότητα, όταν τελειώσουν το σχολείο, να μπορούν να σπουδάσουν. Οικονομικά δεν μπορούν να έρθουν όλα τα παιδιά στην Αθήνα. Με δωρεές για τέσσερα χρόνια, δίχως να χρειάζεται να πληρώσει κάποιος, θα δημιουργήσουμε στο νησί μια ακαδημία και θα δώσουμε τη δυνατότητα σε όλα τα παιδιά να σπουδάσουν εκεί. Είναι ένα δύσκολο και απαιτητικό πρόγραμμα. Θα συνεργαστούμε με επαγγελματίες του χώρου. Στόχος είναι να είμαστε έτοιμοι την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά, 2025-2026. Θέλουμε να πετύχει αυτό το έργο, γιατί βγαίνει από την ψυχή μας. Δεν υπάρχουν στην εξίσωση το χρήμα και το κέρδος. Δεν θα μας νικήσει καμία γραφειοκρατία.
– Επενδύσεις εκτός νησιού;
Δεν νομίζω. Εδώ έχουμε καταθέσει την ψυχή μας. Δεν χαρακτηριζόμαστε ως hoteliers. Γι’ αυτό είναι περίεργο κάποιος να μας καταλάβει.
