Στο «success story» του ευρωπαϊκού νότου, όπου συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα, αναφέρεται δημοσίευμα της αμερικανικής εφημερίδας «New York Times», τονίζοντας ότι «σε μια αντιστροφή της τύχης, οι ουραγοί έχουν γίνει ηγέτες».
Ειδικότερα, Ελλάδα, Ισπανία και Πορτογαλία, όπως αναφέρει το δημοσίευμα, από εκεί που παραλίγο να διαλύσουν το νομισματικό μπλοκ του ευρώ κατά τη διάρκεια της κρίσης, το 2012, αναπτύσσονται ταχύτερα από τη Γερμανία και άλλες μεγάλες χώρες, που αποτελούσαν επί μακρόν τους κινητήριους μοχλούς ανάπτυξης της περιοχής.
«Η δυναμική αυτή ενισχύει την “οικονομική υγεία” της περιοχής και εμποδίζει την ευρωζώνη να διολισθήσει. Η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία αναπτύχθηκαν το 2023 με ρυθμό υπερδιπλάσιο του μέσου όρου της ευρωζώνης. Η Ιταλία δεν έμεινε πολύ πίσω», όπως αναφέρεται.
Λίγο περισσότερο από μια δεκαετία πριν, η Νότια Ευρώπη ήταν το επίκεντρο μιας κρίσης χρέους της ευρωζώνης, που αποτέλεσε απειλή για το ευρώ και τις χώρες που το χρησιμοποιούν. Χρειάστηκαν χρόνια, για να ανακάμψει από τις βαθιές εθνικές υφέσεις και τις διεθνείς διασώσεις πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων με σκληρά προγράμματα λιτότητας.
Στον αντίποδα, η Γερμανία, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, αγωνίζεται να βγει από την ύφεση που προκάλεσε η εκτίναξη των τιμών της ενέργειας μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Αυτό έγινε σαφές την Τρίτη, όταν νέα στοιχεία έδειξαν ότι η οικονομική παραγωγή του μπλοκ του ευρώ αυξήθηκε κατά 0,3% το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, σύμφωνα με τη Eurostat. Η οικονομία της ευρωζώνης συρρικνώθηκε κατά 0,1% τόσο κατά το τρίτο όσο και κατά το τέταρτο τρίμηνο του περασμένου έτους, μια τεχνική ύφεση.
Η Γερμανία, η οποία αντιπροσωπεύει το ένα τέταρτο της οικονομίας του μπλοκ, μόλις που απέφυγε την ύφεση το πρώτο τρίμηνο του 2024, σημειώνοντας αύξηση 0,2%. Η Ισπανία και η Πορτογαλία από την άλλη αναπτύχθηκαν με υπερτριπλάσιο ρυθμό, γεγονός που δείχνει ότι η ευρωπαϊκή οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται με δύο ταχύτητες.
Πώς Ελλάδα, Ισπανία και Πορτογαλία έκαναν στροφή 180 μοιρών
Έπειτα από χρόνια διεθνών προγραμμάτων διάσωσης και σκληρών προγραμμάτων λιτότητας, οι χώρες της Νότιας Ευρώπης βελτίωσαν την οικονομία τους, προσελκύοντας επενδυτές, αναζωογόνησαν την ανάπτυξη και τις εξαγωγές και καταπολέμησαν την ανεργία.
Οι κυβερνήσεις μείωσαν τη γραφειοκρατία και τους εταιρικούς φόρους, για να τονώσουν τις επιχειρήσεις και προώθησαν αλλαγές στις άλλοτε άκαμπτες αγορές εργασίας τους, μεταξύ άλλων διευκολύνοντας τους εργοδότες να προσλαμβάνουν και να απολύουν εργαζόμενους και μειώνοντας την ευρεία χρήση των συμβάσεων ορισμένου χρόνου. Προχώρησαν στη μείωση των χρεών και ελλειμμάτων, προσελκύοντας διεθνή συνταξιοδοτικά και επενδυτικά ταμεία να αρχίσουν να αγοράζουν και πάλι το δημόσιο χρέος τους.
«Οι χώρες αυτές συμμαζεύτηκαν σε μεγάλο βαθμό μετά την ευρωπαϊκή κρίση και είναι διαρθρωτικά πιο υγιείς και πιο δυναμικές από ό,τι ήταν πριν», δήλωσε ο Holger Schmieding, επικεφαλής οικονομολόγος της τράπεζας Berenberg Bank στο Λονδίνο.
Οι χώρες του Νότου επένδυσαν επίσης στον τουρισμό, ο οποίος έχει αποφέρει έσοδα-ρεκόρ μετά το τέλος των περιορισμών για τον κορονοϊό. Επίσης, επωφελήθηκαν από μέρος του πακέτου ύψους 800 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση, που είχε στόχο να βοηθήσει τις οικονομίες να ανακάμψουν από την πανδημία.
«Διορθώνουν τις υπερβολές τους και σφίγγουν το ζωνάρι»
Η οικονομία της Ελλάδας αναπτύχθηκε περίπου δύο φορές περισσότερο από τον μέσο όρο της ευρωζώνης πέρυσι, χάρη στην αύξηση των επενδύσεων από πολυεθνικές εταιρείες όπως η Microsoft και η Pfizer, το ρεκόρ στον τουρισμό και τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Στην Πορτογαλία, όπου η ανάπτυξη οφείλεται στις κατασκευές και τη φιλοξενία, η οικονομία επεκτάθηκε κατά 1,4% το πρώτο τρίμηνο σε σύγκριση με το ίδιο τρίμηνο πέρυσι. Ο ρυθμός για την οικονομία της Ισπανίας κατά την ίδια περίοδο ήταν ακόμη ισχυρότερος, στο 2,4%.
Στην Ιταλία, η συντηρητική κυβέρνηση έχει περιορίσει τις δαπάνες και η χώρα εξάγει περισσότερα προϊόντα τεχνολογίας και αυτοκινήτων, ενώ προσελκύει νέες ξένες επενδύσεις στον βιομηχανικό τομέα. Η οικονομία εκεί έχει σχεδόν ισοσκελίσει τον συνολικό ρυθμό ανάπτυξης της ευρωζώνης, μια αξιοσημείωτη βελτίωση για μια χώρα που επί μακρόν θεωρούνταν οικονομικός βραχνάς.
«Διορθώνουν τις υπερβολές τους και σφίγγουν το ζωνάρι», δήλωσε ο Schmieding για τις οικονομίες της Νότιας Ευρώπης εν τέλει.
