Επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο της Δρέσδης στη Γερμανία κατάφεραν και επανέφεραν στη ζωή σκουλήκια 46.000 ετών που βρίσκονταν «κατεψυγμένα» στο μόνιμα παγωμένο υπέδαφος της Σιβηρίας.
Τα σκουλήκια, που ανήκουν στο είδος Panagrolaimus kolymaensis, το οποίο θεωρούνταν εξαφανισμένο και ουσιαστικά ήταν άγνωστο στον άνθρωπο, δεν ήταν στην… πραγματικότητα νεκρά, μα σε μία κατάσταση «ύπνου» που ονομάζεται «κρυπτοβίωση», κατά την οποία όλες οι διαδικασίες του οργανισμού επιβραδύνονται σε σημείο που δεν είναι ανιχνεύσιμες.
«Είναι σαν το παραμύθι της ωραίας κοιμωμένης, αλλά για μεγαλύτερη περίοδο», δήλωσε ο Καθηγητής Teymuras Kurzchalia, συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό PLOS Genetics. Οι επιστήμονες πίστευαν μέχρι πρόσφατα ότι τα συγκεκριμένα σκουλήκια μπορούν να παραμείνουν σε αυτήν την κατάσταση για λιγότερο από 40 χρόνια.
Τα σκουλήκια τα εντόπισαν και τα συνέλεξαν Ρώσοι επιστήμονες μέσα από πάγους, 40 μέτρα από την επιφάνεια του εδάφους στην νοτιο-ανατολική Σιβηρία. Στη συνέχεια «αναστήθηκαν» αφού τους δόθηκε νερό και τροφή. Κατάφεραν να ζήσουν για λιγότερο από ένα μήνα, αλλά παρήγαγαν πάνω από 100 γενιές νέων σκουληκιών.
Σε βιοχημικό επίπεδο, τα σκουλήκια επιτυγχάνουν την παραμονή σε αυτή τη λανθάνουσα κατάσταση παράγοντας ένα σάκχαρο που λέγεται τρεχαλόζη που τους επιτρέπει πιθανότατα να αντέχουν την εξαιρετικά χαμηλή θερμοκρασία και την αφυδάτωση.
Η πιο εντυπωσιακή περίπτωση αναβίωσης οργανισμών ήταν αυτή βακτηριακών σπορίων που «αναστήθηκαν» μετά απο 40 εκατομμύρια χρόνια στα στομάχια εξαφανισμένων μελισσών που είχαν διατηρηθεί σε θαμμένο κεχριμπάρι.
«Απέχουμε πολύ από το να χρησιμοποιήσουμε τη συγκεκριμένη μέθοδο για να επαναφέρουμε στη ζωή κρυοδιατηρημένους ανθρώπους ή δεινοσαύρους, αλλά τα ευρήματα θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα τη ζωή και να βρούμε τρόπους αποθήκευσης ιστών ή κυττάρων στο μέλλον», τόνισε ο καθηγητής
Ωστόσο, η χρησιμότητά τους μπορεί να είναι διαφορετική, σύμφωνα με την Deutsche Welle. Η ομάδα επιστημόνων που μελετάει τα σκουλήκια και προσπαθεί να ανακαλύψει τους «μηχανισμούς» τους εκτιμά πως η βαθύτερη κατανόησή αυτών μπορεί να βοηθήσουν τον άνθρωπο να αναπτύξει κι ο ίδιος στρατηγικές αυτοσυντήρησης εν μέσω της κλιματικής κρίσης που έχει «χτυπήσει» τον πλανήτη.