Το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας καλύπτει μια τεράστια έκταση 1,7 εκατ. τετραγωνικών χιλιομέτρων, αλλά το γεγονός αυτό το καθιστά πιο ευάλωτο απ’ ό,τι θεωρούσαν οι επιστήμονες μέχρι σήμερα στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Ερευνητές ανέπτυξαν ένα μοντέλο, σύμφωνα με το οποίο εξαιτίας της επιφάνειας που υπάρχει από κάτω, το στρώμα πάγου είναι πιο ευαίσθητο στην κίνηση.

Αυτή η κίνηση προκαλεί τη μετακίνηση –με διαφορετική ταχύτητα- διαφόρων τμημάτων αυτού, προκαλώντας ένα φαινόμενο γνωστό ως «ροή του πάγου» (ice flow), το οποίο με τη σειρά του «απελευθερώνει» μεγαλύτερη ποσότητα πάγω στον ωκεανό, προκαλώντας περαιτέρω αύξηση στην άνοδο των επιπέδων της θάλασσας.

Το μοντέλο σχεδίασαν ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ και όπως αναφέρει δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας Daily Mail, πέρα από την αξιολόγηση του αντίκτυπου του λιωσίματος των πάγων στα επίπεδα της θάλασσας κάθε χρόνο, το μοντέλο αυτό λαμβάνει επίσης υπόψη το ρόλο που παίζει το μαλακό, σπογγώδες έδαφος που υπάρχει κάτω από τα στρώματα πάγου και την αλλαγή της δυναμικής τους.

Το «παγωμένο κάλυμμα» της Γροιλανδίας περιέχει τέτοια ποσότητα πάγου, που θα μπορούσε να ανεβάσει το επίπεδο της θάλασσας πάνω από 7 μέτρα αν «χανόταν» όλο μαζί.

Προς το παρόν, λόγω του ότι λιώνουν μόνο οι πάγοι που βρίσκονται στην επιφάνεια, η απώλεια πάγων σε ετήσια βάση αντιστοιχεί σε άνοδο της τάξης των περίπου 0,6 χιλιοστά.

Τα επίπεδα της θάλασσας σε παγκόσμιο επίπεδο αυξάνονται ετησίως περίπου κατά 3 χιλιοστά.

«Όταν αυτά τα τεράστια στρώματα πάγου λιώνουν –είτε αυτό συμβαίνει λόγω εποχικών αλλαγών ή εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής- δε λιώνουν σαν παγάκια» εξήγησε ο επικεφαλής της μελέτης Dr Marion Bougamont από το Ινστιτούτο Scott Polar Research Institute του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ. «Αντίθετα, υπάρχουν δύο πηγές καθαρής απώλειας πάγου: η τήξη που συντελείται στην επιφάνεια και η αυξημένη ροή του ίδιου του πάγου. Υπάρχει, ακόμη, μια σχέση ανάμεσα σε αυτούς τους δύο μηχανισμούς, τους οποίους δεν έχουμε κατανοήσει πλήρως και δεν λαμβάνεται υπόψη από τα κλασικά μοντέλα».

Προηγούμενα μοντέλα υπέθεταν ότι ο πάγος «γλιστρά» επάνω σε σκληρό και αδιαπέραστο υπόβαθρο.

Η τελευταία αυτή μελέτη ενσωματώνει νέα στοιχεία από επίγειες έρευνες, οι οποίες αποκαλύπτουν ότι υπάρχουν μαλακά και πορώδη ιζήματα στο κάτω μέρος, παρόμοια με αυτά που υπάρχουν στο λασπώδη βυθό μιας λίμνης.

Η έρευνα, τα συμπεράσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications, προσδιορίζει συγκεκριμένα την πρόσληψη και προσωρινή αποθήκευση του νερού από τα ιζήματα που βρίσκονται κάτω από το στρώμα πάγου, ως μία κρίσιμη διαδικασία που διέπει το φαινόμενο της «ροής του πάγου».

«Το στρώμα πάγου δεν είναι μόνο ευαίσθητο στην κλιματική αλλαγή, αλλά τα ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα, όπως έντονες βροχοπτώσεις και κύματα ζέστης, “μεταφέρονται” επίσης στο έδαφος από κάτω» πρόσθεσε ο Dr Poul Christoffersen από το πανεπιστήμιο του Aberystwyth και κατέληξε: «Τα μαλακά ιζήματα γίνονται ακόμη πιο αδύναμα, καθώς προσπαθούν να απορροφήσουν περισσότερο νερό, καθιστώντας λιγότερο ανθεκτικά, με αποτέλεσμα ο πάγος που βρίσκεται από πάνω να κινείται με μεγαλύτερη ταχύτητα. Το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας δεν είναι τόσο σταθερό όσο νομίζαμε μέχρι τώρα».

(Φωτογραφία αρχείου)