Τον αρχαιότερο και μακρινότερο γαλαξία στο σύμπαν που παράγει άστρα, κατάφεραν να εντοπίσουν αστρονόμοι. Ο γαλαξίας HFLS3, όπως ονομάζεται, είναι ένα πραγματικό «εργοστάσιο» παραγωγής αστέρων, καθώς κάθε χρόνο παράγει 3.000 νέα άστρα σαν τον Ήλιο. Ο αριθμός φαντάζει τεράστιος, αν σκεφτούμε ότι ο δικός μας γαλαξίας δημιουργεί μόλις ένα αντίστοιχο άστρο κάθε χρόνο.

Το μέγεθος του συγκεκριμένου γαλαξία είναι μόλις το ένα εικοστό του δικού μας, ενώ λάμπει 2.000 φορές περισσότερο! Ο γαλαξίας εντοπίστηκε με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου «Χέρσελ» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και 12 ακόμα τροχιακά και επίγεια τηλεσκοπία.

Ωστόσο, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τους αστροφυσικούς, προκύπτει από το ρυθμό παραγωγής άστρων του HFLS3. Και αυτό γιατί, εξίσου παραγωγικός ήταν και πριν από περίπου 12,8 δισεκατομμύρια χρόνια, δηλαδή μόλις 880 εκατ. χρόνια μετά τη δημιουργία του σύμπαντος με τη Μεγάλη Έκρηξη. Ένας τέτοιος γαλαξίας – νήπιο δύσκολα θα μπορούσε να έχει ωριμάσει σε σημείο που να δημιουργεί τόσα άστρα με αυτό το ρυθμό.

«Μία από τις μεγάλες εκπλήξεις είναι το πόσο εξελιγμένος είναι αυτός ο γαλαξίας», δήλωσε ο ερευνητής Ντομινίκ Ρίτσερς, καθηγητής αστρονομίας του πανεπιστημίου Κορνέλ των ΗΠΑ.

Με βάση την κυρίαρχη θεωρία για το σχηματισμό των γαλαξιών, τέτοιοι υπερπαραγωγικοί γαλαξίες δεν θα έπρεπε να υπάρχουν τόσο νωρίς μετά το Μεγάλη Έκρηξη. Οι πρώιμοι γαλαξίες υποτίθεται πως πρέπει να ήταν σχετικά μικροί και πολύ λιγότερο αποτελεσματικοί στη δημιουργία άστρων, ενώ οι μεγαλύτεροι και πιο δημιουργικοί γαλαξίες -θεωρητικά τουλάχιστον- θα πρέπει να σχηματίστηκαν αρκετά αργότερα.

Αρκετοί τέτοιοι υπερπαραγωγικοί γαλαξίες υπάρχουν σήμερα δημιουργώντας συνεχώς νέα άστρα από τα τεράστια νέφη σκόνης και αερίων στο εσωτερικό τους. Όμως ο HFLS3 παρά τη νεαρή ηλικία του, τους ξεπερνά κατά 15 έως 20 φορές στον αριθμό των άστρων που παράγει κάθε χρόνο.

Με αυτό το ρυθμό, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι μέσα σε μόνο 36 εκατ., χρόνια ο γαλαξίας HFLS3 θα έχει εξαντλήσει τα αποθέματα αερίων του. Έτσι, τελικά θα εισέλθει σε μια ήρεμη φάση, παράγοντας πλέον λιγοστά άστρα κάθε χρόνο, μέχρι να απορροφήσει νέα αέρια ως πρώτη ύλη, π.χ. μετά από συγχώνευση με κάποιο άλλο γαλαξία.