Τις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης και τα διακυβεύματα που προκύπτουν σε περιβαλλοντικό, οικονομικό και πολιτικό επίπεδο παρουσιάζει με έναν επιστημονικό αλλά συγχρόνως και εκλαϊκευμένο τρόπο στο νέο του βιβλίο ο καθηγητής του τμήματος Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιά και πρώην υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Μανιάτης, υπό τον τίτλο «Επειδή δεν υπάρχει Planet B» (εκδόσεις Πατάκη). Το πόνημα έχει γραφτεί υπό τη μορφή ερωταπαντήσεων, σε συνεργασία με τον δημοσιογράφο Μάκη Προβατά και παρουσιάστηκε σε μια κατάμεστη αίθουσα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, όπου μίλησαν ο Ευάγγελος Βενιζέλος, η Μαρία Δαμανάκη, η Άννα Διαμαντοπούλου, ο Γιάννης Στουρνάρας και ο ακαδημαϊκός Χρήστος Ζερεφός.
Ο κ. Μανιάτης ξεκινά με τη διαπίστωση πως η Ελλάδα είναι μία χώρα που εκπέμπει μόλις το 0,2% των παγκόσμιων ρύπων, σε μία Ευρώπη που εκπέμπει λιγότερο από 8%, ενώ ζούμε στη Μεσόγειο που αποτελεί μία από τις πιο σφόδρα πληττόμενες περιοχές στον πλανήτη, λόγω της κλιματικής αλλαγής. Παρά τις καταστροφές όμως, η κοινή γνώμη στην Ελλάδα συχνά δεν συνειδητοποιεί την επίδραση που έχουν τόσο οι πολιτικές αποφάσεις όσο και οι προσωπικές επιλογές του καθενός, κάτι που βέβαια οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην έλλειψη ενημέρωσης.
Αυτή λοιπόν την έλλειψη ενημέρωσης έρχεται να καλύψει το βιβλίο του πρώην υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Η ιδέα για τη συγγραφή του βιβλίου προέκυψε το καλοκαίρι του 2020, μεσούσης της πανδημίας. Όπως τονίζει ο ίδιος, «η ιδέα του Μάκη Προβατά ήταν να γράψουμε ένα βιβλίο με τον μεταξύ μας διάλογο για θέματα κλιματικής κρίσης. Μου ακούστηκε ενδιαφέρουσα. Ασφαλώς μεγάλη η πρόκληση, αφού θα έπρεπε να μεταφέρουμε σε λόγο απλό, κατανοητό και κυρίως ειλικρινή τα τεράστια θέματα της διακινδύνευσης του πλανήτη σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό και ελληνικό επίπεδο». Το νέο συγγραφικό έργο του κ. Μανιάτη πραγματεύεται ορισμένα από τα βασικά ζητήματα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή. Μεταξύ άλλων, εξηγεί τα διακυβεύματα σε περιβαλλοντικό, οικονομικό και πολιτικό επίπεδο, περιγράφει το τοπίο που έχει διαμορφωθεί σε διεθνές επίπεδο και ποια είναι η απάντηση της διεθνούς κοινότητας στην κλιματική κρίση, ενώ καταλήγει σε διάφορες εκδοχές για τον τρόπο με τον οποίο η Ελλάδα θα μπορούσε να διαχειριστεί την κατάσταση αυτή και να δημιουργήσει μία πράσινη μετάβαση «made in Greece», ιδίως στους πιο σημαντικούς τομείς, όπως είναι αυτοί της ενέργειας, της γεωργίας και των μεταφορών. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο ίδιος, «να χαραχθούν νέοι εθνικοί ορίζοντες ανάπτυξης και απασχόλησης στη λογική ενός ευρωπαϊκού και ελληνικού συμπεριληπτικού κλιματικού πατριωτισμού».
Από την πλευρά του ο καθηγητής Φυσικής της Ατμόσφαιρας Χρήστος Ζερεφός (που προλογίζει το βιβλίο μαζί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο) αναφέρει πως οι τραγικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 2023, αλλά και σε πολλές άλλες χώρες, απ’ άκρη σ’ άκρη της γης, «ανέδειξαν για άλλη μια φορά την κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην οποία βαδίζει ο πλανήτης λόγω της κλιματικής κρίσης. Η μεγάλη ενεργειακή κρίση που πυροδότησε ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε, μεταξύ άλλων, και τα πολλά αδύναμα σημεία της ευρωπαϊκής ενεργειακής στρατηγικής. Τα μεγάλα διλήμματα για παγκόσμιες οικονομίες που αντικαθιστούν τα ορυκτά καύσιμα με ανανεώσιμες πηγές, οι νέες γεωπολιτικές ισορροπίες με τον βαρύνοντα ρόλο της Κίνας στην πράσινη μετάβαση, η διαχείριση απορριμμάτων, η σπουδαιότητα των δασών στην οικολογική ισορροπία, η ρύπανση των νερών, η συμβολή της βιομηχανίας μόδας στις εκπομπές ρύπων, ο ρόλος της έξυπνης ψηφιακής γεωργίας, οι σύγχρονες μεταφορές, ο ρόλος της βιομηχανίας, οι αναγκαίες αλλαγές, τέλος, στην καθημερινή συμπεριφορά όλων μας αναλύονται με απλό και, κυρίως εποικοδομητικό, τρόπο μέσα από τη συνομιλία του Γιάννη Μανιάτη με τον Μάκη Προβατά».
Και συνεχίζει: «Σημαντικό μέρος του βιβλίου αφιερώνεται στις ελληνικές συνθήκες και προτεραιότητες. Η ενεργειακή δημοκρατία, η ενεργειακή φτώχεια, η εξοικονόμηση ενέργειας, οι ενεργειακές κοινότητες, τα εθνικά κοιτάσματα υδρογονανθράκων, οι μεγάλες γεωπολιτικές πρωτοβουλίες της χώρας για μετεξέλιξή της σε ενεργειακό κόμβο: ένα σφαιρικό πλέγμα αλληλοεξαρτώμενων προβλημάτων αναλύεται διεξοδικά και κυρίως, μια σειρά εμπεριστατωμένων λύσεων προτείνονται για το σήμερα και το αύριο της χώρας, μέσα στο σύνθετο οικονομικό και διεθνές περιβάλλον που διαμορφώνεται καθημερινά. Το εύρος των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης και οι πολιτικές τόσο της ΕΕ όσο και των G20 δημιουργούν ανησυχίες για το πού πάμε: Quo vadimus? Οι σκέψεις του Γιάννη Μανιάτη είμαι βέβαιος ότι θα ανοίξουν νέους ορίζοντες στους αναγνώστες, προσφέροντας θέματα της καθημερινότητας μαζί με προβληματισμούς για το μέλλον, από έναν εξαιρετικό επιστήμονα και πολιτικό, με συμπυκνωμένη εμπειρία, κοινωνική ευαισθησία, καινοτόμο σκέψη και δράση και απλό λόγο».
