Η παράσταση «από πρώτο χέρι» βασίζεται σε μια μεγάλη έρευνα που περιλαμβάνει αφηγήσεις καπνεργατών και καλλιεργητών του Αγρινίου. Επίσης αντλεί πληροφορίες από το βιβλίο του Ευάγγελου Παπαστράτου «Η δουλειά και ο κόπος της». Σίγουρα όσοι κατάγονται από χωριά και επαρχιακές πόλεις, οι μεγαλύτεροι βέβαια, θα θυμούνται αμυδρά την αφίσα για τα Καρέλλια, τις καπνεργάτριες του καπνομάγαζου της περιοχής τους. Γράφει η Χαρά Κιούση Τη μαύρη κολλώδη ουσία στ’ ακροδάχτυλα, τις μεγάλες μεταλλικές βελόνες για το βελόνιασμα των φύλλων και τα παστάλια που ξεραινόντουσαν στον ήλιο. Τις ρόδες των κάρων που έτριζαν αξημέρωτα στους δρόμους και την αγωνία των αγροτών μην πιάσει βροχή και καταστραφεί ο καπνός. Η δυσκολία στο μάζεμα ήταν στο πρώτο χέρι, στα πατόφυλλα. Κάτι που έζησαν στο πετσί τους, γιαγιάδες, προγιαγιάδες και μικρά παιδιά που δεν γνώριζαν το χάδι γιατί τα χέρια των μανάδων τους ήταν άγρια και σκληρά. «Άνθρωπος που βασανίζεται είναι ήδη πέτρα, δίπλα στην πέτρα» των χωραφιών. Αυτός ο μόχθος και η σκληρή ζωή ωσότου γίνει το χαρμάνι, μέσα από παλαιότερες πολιτικές εξελίξεις, μετουσιώνονται σε θεατρικό γεγονός από τρεις γυναίκες ηθοποιούς. Η Κατερίνα Καραδήμα -γέννημα θρέμμα του Αγρινίου με την τοπολαλιά στα χείλη της-, η Μαντώ Κεραμυδά, και η Δανάη Σπηλιώτη αναπαραστούν σκηνικά τον μόχθο των εργατριών. Πιάνουν το σουβλί στα χέρια τους και σκυφτές φυτεύουν τα φιντάνια σε βραγιές, ενώ πάνω από τα κεφάλια τους κρέμονται ξεραμένες αρμάδες, μέρος του σκηνικού. Ιδρώτας, μελίγκρα, παιχνιδίσματα κι έρωτες σε φεγγαράδες, πονηριές κι αλληλεγγύη σκορπούν απλόχερα συγκίνηση, χαμόγελα και γέλιο. Η Αγρινιώτισα Μαυραγάνη, σκηνοθετεί μια παράσταση ντοκουμέντο με πλούσια αισθητική απόλαυση. Εδώ το τοπικό ενδιαφέρον γίνεται πλατύτερο, τουλάχιστον για την βόρειο-καπνοπαραγωγική Ελλάδα που βρίσκεται επίσης αντιμέτωπη με την ανάπτυξη των μηχανών. Όταν η δουλειά είναι με «το χρονόμετρο και στόχος η αέναη κίνηση των μηχανών». «Μικρά στιγμιότυπα μιας σκληρής ζωής, που καταμαρτυρούν την ηθογραφία της κοινωνίας με αθέατους εργάτες, και υποκειμενικές μαρτυρίες που υποκαθιστούν την επίσημη εκδοχή» και πρωτοσέλιδα εφημερίδων αποτελούν μια επιστροφή στον χρόνο. Τον γεφυρώνουν με το παρόν, «πρωτότυπες συνεντεύξεις ηχογραφημένες», φωτογραφικό υλικό και πολιτικό ρεπορτάζ από τον εμφύλιο, τις εργατικές απεργίες, προεκλογικά συνθήματα του ΠΑΣΟΚ, επιδοτήσεις της Αγροτικής Τράπεζας και η κάθοδος των Αλβανών που με τα φτηνά μεροκάματα διαμόρφωσε εκ νέου το ήθος των καλλιεργητών. Η παράσταση, με έντονη την παρουσία του χώματος και της γης, με απλά αγροτικά σκηνικά, με μουσική που τραγουδιόταν στα στόματα των εργατών, μίλησε στις καρδιές μας. Ο λόγος, ένα χαρμάνι που μύριζε καπνό, δημιούργησε μια μαγεία, μια επιθυμία επιστροφής στις ρίζες μας. Μια «εμπειρία» που μεταβιβάστηκε στους θεατές μέσα από τη συγκίνηση.
Πληροφορίες παράστασης
Συντελεστές Σκηνοθεσία: Γεωργία Μαυραγάνη Βοηθός σκηνοθέτη/σκηνικά/κοστούμια: Λίλη Κυριλή Φωτισμοί: Τάσος Παλαιορούτας Καλλιτεχνικός συνεργάτης: Αντώνης Μίκροβας Φωτογράφιση: Βαγγέλης Πατσιαλός Βίντεο παράστασης: myagrinio Παραγωγή: Μικρό Θέατρο Αγρινίου Παίζουν οι: Κατερίνα Καραδήμα, Μαντώ Κεραμυδά, Δανάη Σπηλιώτη Παραστάσεις: Παρασκευή, 7 Οκτωβρίου έως Σάββατο, 3 Δεκεμβρίου Ημέρες κι ώρες παραστάσεων: Κάθε Παρασκευή & Σάββατο στις 19:00 Διάρκεια παράστασης: 70 λεπτά Τιμή εισιτηρίου: 10 ευρώ γενική είσοδος Πληροφορίες: Τηλ. 210-3255444 Ώρες ταμείου: 17:00 – 20:30 (ανοικτό μόνο τις ημέρες των παραστάσεων) Θησείον, ένα θέατρο για τις Τέχνες Τουρναβίτου 7, Ψυρρή www.theseumtheatre.gr