Τρεις γυναίκες από το Λονδίνο, οι δύο από τις οποίες είναι ελληνικής καταγωγής, προσπαθούν να σπάσουν τους «φραγμούς του φακού» και συγκεκριμένα τα εμπόδια της βιομηχανίας του θεάματος απέναντι στις γυναίκες παραγωγούς ταινιών, ανοίγοντας ένα παράθυρο ευκαιρίας ώστε τα έργα τους να βρουν χρηματοδότες και να καταφέρουν να βγουν στην αγορά. Η πρωτοβουλία τους έλαβε την υποστήριξη του Φεστιβάλ των Καννών, όπου διοργανώνουν φέτος στις 19 Μαϊου, για δεύτερη συνεχή χρονιά, ένα πολλά υποσχόμενο event, που αφορά παρουσιάσεις σεναρίων, στο στάδιο προπαραγωγής και συναντήσεις των αφανών σκηνοθετριών από διάφορες χώρες του κόσμου με μεγάλες εταιρίες παραγωγής, πρακτορεία προπώλησης ταινιών και αντιπροσώπους επενδυτών.
Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο ειδήσεων οι γυναίκες έχοντας προσωπική εμπειρία από τον αποκλεισμό ή τον σεξισμό που αντιμετωπίζει μία γυναίκα στον χώρο του θεάματος, είτε ως ηθοποιός ή είτε ως σκηνοθέτης και παραγωγός, αποφάσισαν να δημιουργήσουν τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Breaking Through The Lens (BTTL), που δίνει την ευκαιρία σε γυναίκες σκηνοθέτριες να αναδείξουν τις ιδέες τους και να υποστηριχθούν ώστε να τις υλοποιήσουν. Από την άλλη, οι επενδυτές έχουν την ευκαιρία να βρουν συγκεντρωμένες καλές κινηματογραφικές ιστορίες, που ούτως ή άλλως έχουν κριθεί για την ποιότητα και την πρωτοτυπία τους.
Οι συνιδρύτριες της πρωτοβουλίας Breaking Through The Lens υποστηρίζουν ότι ένα ελάχιστο ποσοστό σκηνοθετριών σε παγκόσμιο επίπεδο καταφέρνουν τελικά να πραγματοποιήσουν ταινίες, και το ποσοστό αυτό είναι αναντίστοιχο του αριθμού τους ή του ταλέντου τους.
«Λιγότερο από το 8% των ταινιών που παρήχθησαν πέρσι σε παγκόσμιο επίπεδο, ήταν σκηνοθετημένες από γυναίκες. Δεν πιστεύω ότι ο χώρος του κινηματογράφου έχει έλλειψη από γυναικεία ταλέντα, αλλά από ίσες ευκαιρίες προς τις γυναίκες. Αυτό σημαίνει ότι στην πορεία κάτι πάει λάθος, και αυτό που πάει λάθος πιστεύω τελικά ότι είναι πως οι χρηματοδότες εμπιστεύονται περισσότερο τους άντρες. Αυτό είναι κάτι που η δική μου γενιά προσπαθεί να το αλλάξει σε όλους τους τομείς, είτε αφορά τις αμοιβές ή τις οντισιόν, τις επιχειρήσεις, τη σεξουαλική κακοποίηση. Η δική μου γενιά πιστεύω ότι παλεύει και αλλάζει τη βιομηχανία αυτή τη στιγμή. Στις Κάννες είχαν πέρυσι μόνο δύο γυναίκες σκηνοθέτες, φέτος είναι τρεις» αναφέρει για την πρωτοβουλία του Λονδίνου, μιλώντας στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η βραβευμένη ηθοποιός Ελπίδα Σταθάτου, με καταγωγή από την Κεφαλονιά, που άφησε την επαγγελματική της πορεία στην Ελλάδα για να αναζητήσει νέες ευκαιρίες στο Λονδίνο.
Η Ελπίδα Σταθάτου είναι μία από τις συνιδρύτριες του Breaking Through The Lens, που έζησε τις δυσκολίες του χώρου του θεάματος, αλλά τις δόθηκαν ευκαιρίες, κυρίως από γυναίκες του χώρου που βοήθησαν την πορεία της. Το Breaking Through The Lens, όπως λέει, είναι η ευκαιρία να ανταποδώσει την ευγνωμοσύνη που νιώθει, βοηθώντας άλλες ταλαντούχες γυναίκες να έχουν μία ευκαιρία να συναντήσουν τους σωστούς ανθρώπους στο σωστό μέρος. Στον στόχο αυτό συνδράμουν η βραβευμένη ελληνο-αμερικανίδα σκηνοθέτης (με καταγωγή από την Κέρκυρα από την πλευρά της μητέρας της), Δάφνη Σμον, που ίδρυσε την εταιρία παραγωγής Seek Films, μαζί με την τρίτη εταίρο της BTTL, βρετανίδα σεναριογράφο και παραγωγό, Έμιλι Κάρλτον.
Η ομάδα πίσω από το BTTL αποτελείται κυρίως από επιτυχημένες γυναίκες στο χώρο των επιχειρήσεων και του θεάματος, που προσπαθεί να καταστήσει την εκδήλωση των συναντήσεων χρηματοδοτών – γυναικών Film makers αναπόσπαστο κομμάτι του Φεστιβάλ των Καννών, ως θεσμό. «Το event θα γίνει στην καρδιά των Καννών. Φέτος συμμετέχουν περίπου 60-70 χρηματοδότες. Έχουμε ήδη επιλέξει δέκα πρότζεκτ ταινιών, τα οποία θα παρουσιάσουν οι σκηνοθέτριες τους και θα ακολουθήσει περίπου ένα δίωρο κατ’ ιδίαν συναντήσεων με τους ενδιαφερόμενους επενδυτές, που συχνά ψάχνουν για πολύ καιρό για ένα καλό σενάριο, νέα ταλέντα και δυνατές ιστορίες για τον κινηματογράφο. Ο χρόνος στη διάρκεια του φεστιβάλ είναι πολύτιμος, για αυτό και περιορισμένος, αλλά θέλουν να επενδύσουν σε καλές ιστορίες» αναφέρει σχετικά με την εκδήλωση η κ. Σταθάτου.
Σε ό,τι αφορά την επιλογή των δέκα ταινιών που θα παρουσιαστούν φέτος στους χρηματοδότες του Φεστιβάλ των Καννών, εξηγεί ότι αναδείχθηκαν από ειδική κριτική επιτροπή του BTTL ανάμεσα σε συνολικά 248 αιτήσεις, που προήλθαν από 54 χώρες από όλο τον κόσμο (όπως Δανία, Ιράκ, Ελλάδα, Φιλιππίνες, Καναδάς, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Λίβανο, ΗΠΑ, Βρετανία, Κόστα Ρίκα, Σουηδία, Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία κ.α.). «Η ευκαιρία να αποδείξεις ότι αξίζεις τα χρήματα είναι ίσως πιο δύσκολη από την χώρα προέλευσης. Αυτό αποδεικνύει πόση ανάγκη υπάρχει για ένα τέτοιο event, αλλά και πόσες ιστορίες υπάρχουν από γυναίκες παραγωγούς» επισημαίνει η ηθοποιός και παραγωγός.
Πέρυσι, στην αντίστοιχη πρώτη εκδήλωση του Φεστιβάλ των Καννών, έφτασαν 14 έργα από συνολικά 32 αιτήσεις, μία εκ των οποίων χρηματοδοτήθηκε εξολοκλήρου και τώρα ξεκινά τα γυρίσματα. Οι υπόλοιπες έλαβαν ποσοστά χρηματοδοτήσεων ή ξεκίνησαν επαφές με εταιρίες παραγωγής και χρηματοδοτήθηκαν μέσα στους επόμενους μήνες. «Φέτος δεν περιμέναμε τόσες πολλές αιτήσεις. Όλη η ιδέα πήρε ζωή από μόνη της και τώρα πορευόμαστε μαζί της. Πάμε όπου μας πάει» λέει η κ.Σταθάτου για το αυξημένο ενδιαφέρον των γυναικών film makers στην διαδικασία συμμετοχής.
Από το Λίβανο στην Ευρώπη με ένα «απαγορευμένο» ντοκιμαντέρ
Οι αιτήσεις γίνονται online χωρίς να απαιτείται η φυσική παρουσία των σκηνοθετριών και στη συνέχεια από το σύνολο των αιτήσεων, επιλέγονται από ειδική κριτική επιτροπή οι είκοσι καλύτερες της shortlist και από αυτές οι τελικές δέκα, που θα έχουν την ευκαιρία να ταξιδέψουν στις Κάννες. Στην βαθμολογία τους λαμβάνονται υπόψη κριτήρια όπως η ιδέα, το καστ, η παραγωγή, οι ηθοποιοί, ίσως κάποιο τρέιλερ, βιογραφικά, το σενάριο κ.α.
Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα ταινίας ντοκιμαντέρ από το Λίβανο, που συμμετέχει φέτος στις δέκα επιλεγμένες ταινίες για το φεστιβάλ των Καννών, το οποίο αντιμετωπίζει πολλαπλές δυσκολίες για να βγει έξω από την χώρα και να έρθει σε επαφή με κινηματογραφικές εταιρίες της Ευρώπης ή του Χόλιγουντ. Το θέμα της πραγματεύεται τη σύσταση μίας μπάντας Metal Rock μουσικής, στην οποία συμμετέχουν μόνο γυναίκες, και οι πρόβες τους καθίστανται αδύνατες, αφού οι συνευρέσεις για κάτι τέτοιο είναι απαγορευμένες στη χώρα. Τα μέλη του συγκροτήματος ρισκάρουν τη ζωή τους για να καταφέρουν να διατηρήσουν την μπάντα τους, όπως και για τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ, πολύ περισσότερο για να καταφέρουν να βρεθούν σε ένα τόσο σημαντικό γεγονός όπως το Φεστιβάλ των Καννών. Τα μέλη δηλώνουν έτοιμα να μεταναστεύσουν στην Ευρώπη, για να αποφύγουν τα χειρότερα, εάν τελικά η ταινία βρει χρηματοδότηση και ξεκινήσει η παραγωγή της.
«Υπάρχουν πολλά και πολύ αξιόλογα έργα, αλλά και σπουδαίες ιστορίες, πολλές από τις οποίες θα είχαν χαθεί, δεν θα τις έβλεπε ίσως ποτέ κανείς, διότι είναι δύσκολο να φτάσουν σε κάποιον παραγωγό ή χρηματοδότη. Παράλληλα, με την εκδήλωση στις Κάννες, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε μία πλατφόρμα, όπου θα αναπτυχθεί ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον και θα στηρίζει όλο το δημιουργικό ταξίδι των ταινιών, ακόμη και αυτών που δεν επιλέγονται» επισημαίνει η ηθοποιός.
Το Breaking Through The Lens στοχεύει εξάλλου να φτάσει και σε άλλα κινηματογραφικά φεστιβάλ, όπως του Βερολίνου και του Τορόντο, ως επόμενους σταθμούς.
