Το φως του διαβόλου

Σκηνοθεσία: Ντάνιελ Σταμ

Σενάριο: Ρόμπερτ Ζάπια

Πρωταγωνιστούν: Τζακλίν Μπάιερς, Βιρτζίνια Μάντσεν, Κόλιν Σάλμον, Κρίστιαν Ναβάρο, Μπεν Κρος, Νίκολας Ραλφ, Πόζι Τέιλορ

Διεύθυνση Φωτογραφίας: Ντένις Κρόσαν

Μοντάζ: Τομ Έλκινς

Μουσική: Νέιθαν Μπαρ

Ημερομηνία κυκλοφορίας: 27 Νοεμβρίου 2022

Διάρκεια: 1 ώρα και 33 λεπτά

Η αδελφή Αν δεν χειροτονήθηκε, επιλέχθηκε. Αλλά από ποιον; Τον Θεό ή τον Διάβολο; Αυτά είναι τα ανατριχιαστική ερωτήματα που θέτει το συναρπαστικό μεταφυσικό θρίλερ, Το Φως του Διαβόλου, σε σκηνοθεσία του Ντάνιελ Σταμ (13 Αμαρτίες, Ο Τελευταίος Εξορκισμός).

Η ταινία κάνει την ανατροπή στους κανόνες, βάζοντας για πρώτη φορά στο επίκεντρο μία μοναχή να εκτελεί εξορκισμό. Τη μαχητική πρωταγωνίστρια υποδύεται η Τζακλίν Μπάιερς (Salvation, Ξαναγράφοντας την Ιστορία) δίπλα στους Βιρτζίνια Μάντσεν (Candyman), Κόλιν Σάλμον (Prime Suspect 2), Κρίστιαν Ναβάρο (Δεκατρία γιατί), Μπεν Κρος (Οι Δρόμοι της Φωτιάς)και την πρωτοεμφανιζόμενη Πόζι Τέιλορ.

Σύνοψη

Η μοναχή Αν (Τζάκλιν Μπάιερς) πιστεύει ότι το κάλεσμα της είναι να γίνει η πρώτη γυναίκα εξορκιστής… αλλά ποιος ή τι είναι αυτό που την καλεί; Η Αν αναζητά μία θέση στη σχολή εξορκισμού που άνοιξε ξανά η Καθολική Εκκλησία μετά την παγκόσμια αύξηση των δαιμονισμών. Μέχρι τώρα αυτές οι σχολές εκπαίδευαν μόνο άντρες ιερείς, αλλά ο καθηγητής (Κόλιν Σάλμον) αναγνωρίζει το χάρισμα της και δέχεται να την εκπαιδεύσει. Στην πρώτη γραμμή της μάχης με τον συμφοιτητή της πάτερ Ντάντε (Κρίστιαν Ναβάρο), η αδελφή Αν θα προσπαθήσει να σώσει την ψυχή ενός νεαρού κοριτσιού, που κατά τη γνώμη της έχει κυριευθεί από τον ίδιο δαίμονα που βασάνιζε τη μητέρα της πριν από χρόνια. Σύντομα, η Αν θα συνειδητοποιήσει ότι ο Διάβολος την έχει εκεί που ο ίδιος θέλει να βρίσκεται.

Η αδελφή Αν: Μία ηρωίδα νέας κοπής

Η αδελφή Αν δεν τρέφει ψευδαισθήσεις για την πραγματική φύση του διαβόλου. Από προσωπική πείρα, ξέρει ότι ο δαιμονισμός είναι μία πραγματικότητα. Ξέρει επίσης ότι για να ανταποκριθεί στο πραγματικό της κάλεσμα, πρέπει να καταρρίψει αιώνες παράδοσης. Όταν μπαίνει σε σχολή εξορκισμού και αρχίζει την εκπαίδευση της στην τελετή του εξορκισμού -είναι η πρώτη καλόγρια που της επιτρέπεται να παρακολουθήσει κάτι τέτοιο- θα αρχίσει να αναρωτιέται πώς το δικό της παρελθόν επηρεάζει τα γεγονότα που της συμβαίνουν στη σχολή. Για να μπορέσει να σώσει τη Νάταλι, μία μικρή ασθενή, θα χρειαστεί να αναγνωρίσει αυτόν ή αυτό που την οδήγησε σε αυτό το μονοπάτι.  

Για τον σκηνοθέτη Ντάνιελ Σταμ, που δεν είναι καινούριος σε αυτό το κινηματογραφικό είδος έχοντας υπογράψει το επιτυχημένο θρίλερ Ο Τελευταίος Εξορκισμός, Το Φως του Διαβόλου είναι μία νέα εκδοχή του θέματος. «Η Αν κάνει ένα ταξίδι που προκύπτει από το συναρπαστικό παρελθόν της. Ήθελα πραγματικά να χτίσω την ταινία από τη δική της σκοπιά» λέει. «Είναι ένα καταιγιστικό θρίλερ και ένα ψυχολογικό δράμα μαζί». 

Ο σεναριογράφος Ρόμπερτ Ζάπια λέει ότι η έρευνα του αποκάλυψε μία αύξηση στους δαιμονισμούς. «Έχω πίστη στον θεό και ανατράφηκα ως Καθολικός, οπότε αυτά τα  στοιχεία μου προκάλεσαν το ενδιαφέρον» λέει ο σεναριογράφος. Την ίδια στιγμή, σκέφτηκε έναν τρόπο να κάνει την ιστορία πιο σύγχρονη. «Μου άρεσε η ιδέα της καλόγριας που έχει χάρισμα και νιώθει ότι ο εξορκισμός είναι το κάλεσμα της. Η Αν είναι στο περιθώριο, αλλά νιώθει ότι μπορεί να εκτελέσει έναν εξορκισμό εξίσου καλά με οποιονδήποτε άντρα ιερέα παρακολουθεί την εκπαίδευση. Η Αν είναι ευάλωτη, εξαιτίας του παρελθόντος της, αλλά έχει θάρρος. Είναι αθώα, αλλά όχι αφελής. Είναι δυνατή, αλλά κινδυνεύει». 

Ο Σταμ λέει ότι τον συνάρπασε η ευκαιρία να δείξει την ιστορία της Αν με τη μητέρα της, που έχει πια πεθάνει. «Αγαπούσε τη μητέρα της πολύ» λέει ο σκηνοθέτης. Η μητέρα της την κακοποιούσε και η Αν θεωρεί ότι ξέρει τον λόγο για την ανελέητη στάση της μητέρας της. «Η Αν χρειαζόταν να πιστέψει ότι η μητέρα της ήταν δαιμονισμένη και όχι κακοποιητική» συνεχίζει ο Σταμ. «Έπρεπε να αποδώσει την ενοχλητική συμπεριφορά της μητέρας της σε δαιμονισμό, γεγονός που την κάνει συναρπαστική σαν χαρακτήρα. Αν η Αν μάθει ότι οι δαίμονες δεν υπάρχουν, αυτό θα είναι χειρότερο από το να χρειαστεί να τους αντιμετωπίσει». 

Η Τζάκλιν Μπάιερς, που αναλαμβάνει τον ρόλο της Αν, λέει ότι η ταινία είναι μία έντονα τρομαχτική κινηματογραφική εμπειρία, την οποία προσέγγισε σαν ένα ψυχολογικό δράμα. Πιο συγκεκριμένα, η ταινία παρακολουθεί «την ψυχολογία της Αν και του κινήτρου της». 

Η ηθοποιός ερμηνεύει τον ρόλο με ενσυναίσθηση, τρυφερότητα, επαναστατικότητα και μαχητικότητα. «Η Τζάκι συνδυάζει τη δύναμη, την ευαισθησία και την αυθεντικότητα» τονίζει ο Σταμ. «Παρουσιάζει την Αν δυνατή, αλλά την ίδια στιγμή μας δείχνει τον φόβο της». 

Το ταξίδι του πάτερ Ντάντε στην κόλαση

Ο Κρίστιαν Ναβάρο ενσαρκώνει τον πάτερ Ντάντε, τον ιερέα που παρακολουθεί τα μαθήματα εξορκισμού, ο οποίος είναι ένας ανοιχτόμυαλος σύμμαχος της Αν με τα δικά του μυστικά.

«Ήθελα να δημιουργήσω έναν πολυδιάστατο χαρακτήρα» λέει ο Ναβάρο. «Οπότε έκανα έρευνα σε ντοκιμαντέρ και ταινίες με εξορκισμούς. Ο χαρακτήρας προέρχεται από μία βίαιη ζωή και στράφηκε σε μία ζωή αφοσιωμένη στον Χριστό. Με συνεπήρε η διαδρομή του από τις συμμορίες στην ιεροσύνη».

Για τον Ναβάρο, οι ριψοκίνδυνες επιλογές που κάνει ο χαρακτήρας είναι και οι μόνες που θα μπορούσε να κάνει. «Είναι πολύ πιστός» λέει ο Ναβάρο. «Πιστός στις ιδέες του και στην οικογένεια του, πιστός σε αυτό που θεωρεί σωστό, κάτι που καμιά φορά έρχεται σε αντίθεση με την εκκλησία ή το παρελθόν του στις συμμορίες. Στην αρχή της ταινίας, πρέπει να βρει έναν τρόπο να βοηθήσει την αδελφή του και στην πορεία, θέλει να βοηθήσει την αδελφή Αν και να εξασφαλίσει ότι θα επιβιώσει. Όλη του η ζωή είναι αφιερωμένη να φροντίζει τις γυναίκες στη ζωή του, οπότε όταν εμφανίζεται μία δυνατή γυναίκα, αρπάζει την ευκαιρία να τη βοηθήσει και να την υποστηρίξει».

Ο Ναβάρο λέει ότι τα άμφια του χαρακτήρα τον βοήθησαν να μπει στο πετσί του ρόλου. «Η αμφίεση καθόρισε κάθε πτυχή του χαρακτήρα» λέει ο ηθοποιός. «Ως πείραμα, κυκλοφορούσα στη Βουλγαρία (όπου γυρίστηκε η ταινία) φορώντας τα άμφια. Έξω είχε 36 βαθμούς κελσίου και μου έκανε εντύπωση ότι οι ιερείς είναι πρόθυμοι να το κάνουν αυτό και τι σημαίνει κάτι τέτοιο». 

Ο Ναβάρο προσθέτει ότι τον προσέλκυσε και το γεγονός ότι η αδελφή Αν είναι στο επίκεντρο αυτού του θρίλερ. «Είμαι τυχερός που έχω συμμετάσχει σε ιστορίες με δυνατές πρωταγωνίστριες» λέει ο σταρ του 13 γιατί, της επιτυχημένης σειράς του Netflix. «Το Φως του Διαβόλου ήταν η πρώτη φορά που είδα τέτοια προσέγγιση σε θρίλερ, με μία γυναίκα πρωταγωνίστρια σε ρόλο εξορκιστή να αναλαμβάνει τα ηνία». 

Δρ. Πίτερς: Ακροβατώντας ανάμεσα σε δύο κόσμους 

Ένα από τα πρώτα άτομα που θα αντιμετωπίσει η Αν στη σχολή είναι η Δόκτωρ Πίτερς, που ρωτά την Αν σχετικά με τη μητέρα της και το φριχτό παρελθόν της που έπαιξε ρόλο στην απόφαση της να γίνει εξορκιστής. Τον ρόλο υποδύεται η Βιρτζίνια Μάντσεν. Η Πίτερς είναι μία συναρπαστική και πολύπλοκη φιγούρα που προσπαθεί να γεφυρώσει τους δύο εκ διαμέτρου αντίθετους κόσμους της επιστήμης και της θρησκείας. Ο Σταμ λέει, «Η παρουσία της στη σχολή εκσυγχρονίζει την εκκλησία. Δεν είναι μία ομάδα που απαρνιέται την επιστήμη, αλλά συμμετέχει σε μία επική μάχη ενάντια σε δαιμονικές δυνάμεις. Η εκκλησία χρειάζεται βοήθεια από παντού, ακόμα και από την επιστήμη. Η Πίτερς είναι εκεί για να αντικρούσει μερικές πεποιθήσεις και μεθόδους, γιατί η εκκλησία δεν είναι σε μία φούσκα». 

Η Μάντσεν, μία εμβληματική φιγούρα ως πρωταγωνίστρια στο κλασικό θρίλερ Candyman, επιβεβαιώνει ότι ο χαρακτήρας της «έχει ένα πόδι στην επιστήμη και ένα πόδι στη θρησκεία. Είναι ανοιχτή στην πιθανότητα του δαιμονισμού και της αξίας του εξορκισμού. Αυτό ήταν ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο». 

Η αλληλεπίδραση της Πίτερς με την Αν αρχικά είναι ανταγωνιστική, αλλά τελικά έρχονται κοντά. «Στην πρώτη συνάντηση, η Πίτερς επιμένει ότι η μητέρα της Αν δεν ήταν δαιμονισμένη, αλλά ότι η κακοποίηση που υπέστη η Αν ήταν αποτέλεσμα ψυχικής νόσου, πιθανότατα σχιζοφρένειας» λέει ο σκηνοθέτης. «Προκαλεί την Αν να σκαλίσει το παιδικό της τραύμα. Η Αν αρνείται ότι η μητέρα της ήταν άρρωστη με τέτοια ένταση που φαίνεται πόσο βαθύς είναι ο πόνος της, κάτι που μας κάνει να νοιαζόμαστε για την Αν ακόμα περισσότερο».

«Η Πίτερς ενδιαφέρεται για την Αν, γιατί η Αν είναι ανοιχτό βιβλίο» λέει η Μάντσεν. «Η Πίτερς θέλει να μάθει πώς στράφηκε στην πίστη μετά από αυτά τα φριχτά πράγματα που της συνέβησαν. Η Αν της τραβάει το ενδιαφέρον. Μπορεί η Πίτερς να μην είναι θρήσκα, αλλά πιστεύει σε αυτή τη γυναίκα, που είναι αφοσιωμένη στην πίστη. Η Πίτερς νιώθει τη δύναμη μέσα στην Αν».

Η Τζάκλιν Μπάιερς δηλώνει ότι η Αν, αρχικά, αντιμετωπίζει την Πίτερς σαν «μία ακόμα γιατρό που έκανε λάθος διάγνωση για τη μητέρα της. Όμως, μέσα από την Πίτερς, η Αν συνειδητοποιεί ότι πρέπει να θεραπεύσει τον εαυτό της». 

Πάτερ Κουίν: Μία πατρική φιγούρα 

Ο Πάτερ Κουίν, τον οποίο υποδύεται ο διακεκριμένος ηθοποιός Κόλιν Σάλμον, δεν συμφωνεί, αρχικά, με την αντισυμβατική άποψη της Αν . Η προσέγγιση του στο ζήτημα του εξορκισμού είναι μιλιταριστική. Στα μάτια του ο εξορκισμός είναι ένας πόλεμος ανάμεσα στις δυνάμεις του καλού και του κακού, λέγοντας στους μαθητές του ότι οι δαίμονες είναι οι στρατιώτες του Λούσιφερ και ότι η τελετή του εξορκισμού είναι σαν να βαδίζουν σε πεδίο μάχης. 

«Ο Κουίν και η Αν βρίσκονται στις αντίθετες πλευρές σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση του δαιμονισμού, τουλάχιστον στην αρχή» σημειώνει ο Σταμ «Η Αν θέλει αλλάξει τους κανόνες και να είναι η πρώτη γυναίκα που εκτελεί εξορκισμούς, ενώ ο Κουίν πρέπει να ακολουθεί τον κανόνα που ορίζει ότι αυτό απαγορεύεται. Ο Κουίν δεν μπορεί να επαναστατήσει ανοιχτά εναντίον της εκκλησίας, αλλά νιώθει συνδεδεμένος με την Αν και θέλει να τη βοηθήσει όσο μπορεί». 

Η κορμοστασιά του Σάλμον, που είναι σχεδόν δύο μέτρα, σε συνδυασμό με την καριέρα του, τον έκαναν ιδανικό για τον ρόλο του Πάτερ Κουίν. «Ο Κόλιν είναι επιβλητικός» εξηγεί ο Σταμ. «Αναζητούσαμε κάποιον που θα εξέφραζε το εκτόπισμα του χαρακτήρα και θα ήταν ένας δυνατός αντίπαλος για τον δαίμονα. Ο Κουίν λειτουργεί στον αρχαίο κόσμο της εκκλησίας, αλλά εκπέμπει σύγχρονη ευφυία».

Ο Σάλμον λέει ότι εντυπωσιάστηκε με τον χαρακτήρα της Αν. «Με ενέπνευσε ο Κουίν, αλλά η Αν είναι ένα νέο αρχέτυπο» επισημαίνει. «Ο Κουίν τη θεωρεί επικίνδυνη γιατί έχει την απαραίτητη σπίθα για να πυροδοτήσει μία νικηφόρα μάχη με τον δαίμονα».

Νάταλι- Ένα δαιμονισμένο κορίτσι

Η Αν συνδέεται άρρηκτα με τη δεκάχρονη Νάταλι, που νοσηλεύεται στο νοσοκομείο. Είναι η ενσυναίσθηση, η ευαισθησία και η δύναμη της Αν που την κάνουν μοναδική στον εξορκισμό και στην ικανότητα της να συνδεθεί με μία νεαρή ασθενή.  

Χρειάστηκε πολύς χρόνος για να βρεθεί η ηθοποιός που θα αναλάμβανε να εκφράσει τη φριχτή δύναμη που καταλαμβάνει τον χαρακτήρα, εξηγεί ο σκηνοθέτης. Μετά από οντισιόν με πολλές επαγγελματίες ηθοποιούς, οι δημιουργοί της ταινίας αποφάσισαν να ανοίξουν τις οντισιόν σε τοπικά σχολεία. Η Πόζι Τέιλορ πήρε τον ρόλο, εντυπωσιάζοντας τους πάντες με τις ικανότητες της. «Η Πόζι είναι πολύ μυστηριώδης. Δίνει την εντύπωση ότι αντλεί συναισθήματα από ένα μέρος που δεν έπρεπε να υπάρχει καν στον μυαλό ενός δεκάχρονου κοριτσιού» λέει ο σκηνοθέτης. 

Η Μπάιερς προσθέτει, «Η Πόζι έχει μία καταπληκτική ικανότητα να αλλάζει στο λεπτό και να γίνεται το πιο τρομαχτικό παιδί που έχεις δει σε ταινία. Το βλέμμα της αλλάζει και είναι σαν να ξέρει κάτι που δεν ξέρεις».

Είναι ακόμα πιο εντυπωσιακό το γεγονός ότι Το Φως του Διαβόλου είναι το κινηματογραφικό της ντεμπούτο και ότι πήρε τον ρόλο με ένα βίντεο-δοκιμαστικό των εφτά λεπτών. Η νεαρή ηθοποιός ήταν ατρόμητη, αλλά παραδέχεται ότι το μακιγιάζ του δαιμονισμού ήταν πολύ τρομαχτικό. «Η Νάταλι περνάει δύσκολα γιατί έχει μια φωνή στο κεφάλι της που της λέει απαίσια πράγματα και δεν μπορεί να τη σταματήσει. Όταν γυρίζαμε τη σκηνή στο μπουντρούμι, έπρεπε να αντιμετωπίσω τον ίδιο τον διάβολο και να τρέχω στους σκοτεινούς διαδρόμους. Ήταν τρομαχτικό και συναρπαστικό και έμοιαζε πολύ αληθινό. Μου άρεσε να κάνω η ίδια της επικίνδυνες σκηνές, ακόμα και όταν υποτίθεται ότι έσπαγα το χέρι κάποιου!».

Στην ταινία παίζει και ο Μπεν Κρος, ο θρυλικός σταρ ταινιών όπως Οι Δρόμοι της Φωτιάς και Λάνσελοτ, ο Πρώτος Ιππότης. Ο ηθοποιός αναλαμβάνει τον ρόλο του επικεφαλής της σχολής, του Καρδινάλιου Μάθιους. Δυστυχώς, ο Κρος έφυγε από τη ζωή δέκα μέρες μετά τη συμμετοχή του στην ταινία, αφήνοντας ανεξίτηλο το σημάδι του σε όλους τους ηθοποιούς και το συνεργείο. «Ο Μπεν είναι η επιτομή της αξιοπρέπειας» λέει η Μπάιερς. Ο σκηνοθέτης συμπληρώνει, «Ακόμα και όταν απλώς έμπαινε σε έναν χώρο, ο Μπεν είχε απίθανη αύρα».