Πόσες φορές μπορεί κάποιος να ρίξει για «κορώνα – γράμματα» ένα νόμισμα; Ενενήντα δυο φορές απανωτές σπάζοντας σίγουρα ρεκόρ, κατάφεραν να φέρουν «κορώνα» δύο φίλοι, άνθρωποι καθημερινοί στα
παρασκήνια ενός θεάτρου.

Γράφει η Χαρά Κιούση

Εκεί τους βρίσκουν τα μέλη ενός θιάσου κι’ αμέσως τους στέφουνε καλλιτέχνες. Οι βαφτισμένοι Ρόζενκραντζ και
Γκίλντερστερν ξεπερνώντας τον πρώτο δισταγμό δέχονται να παίξουν μαζί με τους άλλους τον ‘Αμλετ του Σαίξπηρ. Ετσι αφήνοντας την βαρεμάρα του παιχνιδιού βγαίνουν από τον μικρόκοσμό τους και μέσω της τέχνης, θ’ αναζητήσουν την γνώση. Προσωρινά βέβαια, αφού στο τέλος της καλλιτεχνικής τους κορύφωσης θα τους δούμε στην ίδια πρώτη θέση, να παίζουν ” κορώνα – γράμματα ” την ίδια τους την ζωή. Αφού η ίδια η ζωή έχει τις δύο όψεις του νομίσματος σ’ ένα αμφίρροπο σύμπαν.

Ο Τομ Στόμπαρντ ανασύρει από την αφάνεια τους ήρωες Ρόζενκραντζ και Γκίλντερστερν του Σαίξπηρ και τους αναδημιουργεί, καθιστώντας τους πρωταγωνιστές της δικής του ιστορίας. Αν και είναι εκείνοι που συνοδεύουν τον Άμλετ στην εξορία του στην Αγγλία και μεταφέρουν τα γράμματα για την εκτέλεσή του, είναι αυτοί που θα δολοφονηθούν από τον Άγγλο βασιλιά μετά από την παραποίησή του από τον ίδιο.

Ο συγγραφέας στο «μεταθεατρικό» του έργο διατηρεί την πλοκή του Σαιξπηρικού και πατά στα χνάρια του. Ωστόσο αντιστρέφει την εξέλιξη των γεγονότων και η συσχέτισή τους προξενεί απρόβλεπτες ανατροπές στην δεξιοτεχνικά δομημένη μορφή του. Μια μορφή παράδοξη, παράλογη στο μεταίχμιο της τραγωδίας και της κωμωδίας, όπου οι δυο φίλοι κι’ ακούσιοι πρωταγωνιστές παραμένουν μέχρι τέλους αντιήρωες, ανήμποροι ν’ αντισταθούν στο πεπρωμένο.

Από τη μια εκείνοι ψευτοφιλοσοφούν για τον νόμο των πιθανοτήτων και της φθίνουσας απόδοσης εγκλωβισμένοι
στην ασημαντότητά τους. Από την άλλη ο Άμλετ, ο αναποφάσιστος ήρωας σ’ ένα κόσμο διεφθαρμένο και πνευματικά αφανισμένο, οδηγεί στο θάνατό τους δύο επίδοξους δολοφόνους του. Στη μέση ο Παίκτης, ηθοποιός του θιάσου που υπερασπίζεται πως «όλα είναι θέμα πίστης και αλήθεια είναι ό,τι δεχόμαστε ως αληθινό». Ωστόσο κομβικό σημείο του έργου είναι η επίγνωση της θνητότητας και μόνη αλήθεια ο θάνατος.

Γιατί έτσι αποκτά νόημα η ύπαρξη μέσα από την απώλειά της. Στην γραφή του Στόπαρντ οι λέξεις με τις «επαμφοτερίζουσες σημασίες» παίζουν ένα ιδιότροπο παιχνίδι που υπονομεύουν τον λόγο και καθ’ επέκταση την επικοινωνία. Κάτι που γίνεται αντιληπτό αμέσως από το δίδυμο των Γ. Γεννατά – Γ. Παπαπαύλου στους αντίστοιχους ρόλους Γκίλντερστερν και Ρόζενκραντζ. Κι’ οι δυο τους με παιγνιώδη κι’ αφελή διάθεση, υποκριτικό οίστρο και χιούμορ προβάλουν την χαμηλή τους αυτοεκτίμηση και υπόβαθρο. Ταλαίπωροι από την αμηχανία και την
σύγχυση εγκλωβισμένοι στην αδυναμία τους να δώσουν νόημα στην ζωή τους. Έκπληξη ερμηνευτική ο Γ. Παπαπαύλου που κερδίζει τις εντυπώσεις.

Ο Θ. Σκυφτούλης – Παίκτης παίζει δυναμικά με εξωτερική δράση κι’ ένταση, κέφι και ζωντάνια. Η παρουσία της Α. Ελεφάντη και του Σ. Χατζηαγγελάκη ως μέλη του θιάσου, ντυμένοι με κοστούμια θεατρίνων του δρόμου στηρίζουν το έργο, προσδίδοντάς του το γκροτέσκο στοιχείο.

Η αναφορά στους Κλαύδιο, Γερτρούδη, Οφηλία και Οράτιο μέσα από τις διάφορες σκηνικές πράξεις του Άμλετ προσδίδουν στο έργο ύφος ποιητικό και λογοτεχνικό. Κάτι που δυστυχώς όμως εξανεμίζεται με την διαπλοκή τους με τον ατελή λόγο των Ρόζενγκρατς και Γκίλντερστερν. Τα δυο αυτά λεκτικά επίπεδα προσδιορίζονται από δυο επιγραφές, Άμλετ και όχι Άμλετ που φωτίζονται με κόκκινο, για να προσδιορίσουν από ποιον εκφέρεται ο λόγος.

Η σκηνοθετική άποψη του Δ. Μυλωνά – που μας είχε εντυπωσιάσει στηνσκηνοθεσία του έργου«Γράμματα αγάπης στον Στάλιν» του Χουάν Μαγιόρκα – μας έδωσε απλά μια «τερπνή ψυχαγωγία», κι’ αυτό κατά το ήμισυ. Οι πολλαπλές εναλλαγές και πλοκές στον λόγο με την ατυχή δραματουργική επεξεργασία αποδόμησαν το ιδιόμορφο κείμενο, με την
αυτονόητη δυσκολία του. Τα θραύσματα των πράξεων σπάνε την ροή και την ενότητα του έργου μειώνοντας την αντιληπτικότητά του και από τους ενημερωμένους ακόμα θεατές. Έτσι προέκυψε ένα μέτριο αποτέλεσμα και χάθηκε η προβληματική του συγγραφέα.

Δεν μπορώ να εξηγήσω τα σπασμένα πιάτα και τα γαρύφαλλα στην σκηνή, ούτε να κατανοήσω πως το κρανίο του
γελωτοποιού Γιόρικ που προϊδεάζει για τον επερχόμενο θάνατο, έγινε μπάλα και πεινασμένο θηλαστικό που βυζαίνει το στήθος της κοπέλας.

Κάποιοι θεατές τα πήραν στο κρανίο. Αλλά καθώς μια σκηνή μέσα στην σκηνή όπως είναι το καλοστημένο σκηνικό της παράστασης αποκαλύπτει το ψευδές της αναπαράστασης, πιστεύω πως οι θεατές αποστασιοποιήθηκαν από το όποιο δυσάρεστο συναίσθημα ώστε να κρίνουν το έργο.

Συντελεστές

Μετάφραση: Ηλίας Ακριβόπουλος
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Μυλωνάς
Επιμ. μετάφρασης – Δραμ/ργική επεξεργασία: Δημήτρης Μυλωνάς & Άννα Ελεφάντη
Μουσική: Παύλος Κατσιβέλης
Video trailer: Νίκος Παπαγγελής
Μουσική trailer: Λάμπρος Πηγούνης

Διανομή

Γκίλντενστερν: Γεράσιμος Γεννατάς
Ρόζενκραντζ: Γιώργος Παπαπαύλου
Θίασος: Θοδωρής Σκυφτούλης, Άννα Ελεφάντη, Σπύρος Χατζηαγγελάκης

Πρεμιέρα 26 Ιανουαρίου 2015

Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Κυριακή, Δευτέρα & Τρίτη 21.15

Τιμές εισόδου: 15€ & 10€

Επί Κολωνώ, Κεντρική Σκηνή, Ναυπλίου 12 & Λένορμαν 94, Κολωνός, τηλ.
210.51.38.067