Η πρωτοποριακή Βιρτζίνια Γουλφ, μ’ ένα «συγκρατημένο» επαναστατικό ύφος, γράφει το εξαιρετικό της μυθιστόρημα «Η Κυρία Νταλογουέϊ» από το 1922 έως το 1924. Λίγο μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου καθώς η Βρετανία μετρά τις δικές της πληγές και την αβεβαιότητα με το μέλλον των αποικιών της.
Γράφει η Χαρά Κιούση
Η μεσήλικη Κλαρίσα Νταλογουέϊ προετοιμάζει μιαν ακόμη άψογη συγκέντρωση στο κοσμοπολίτικο σαλόνι της. Η απρόσμενη επίσκεψη του Πίτερ Γουολς –είναι ο νεανικός της έρωτας που εκείνη εγκαταλείπει- αναστατώνει την βολεμένη αλλά χωρίς συγκινήσεις ζωής της.
Ο σύζυγός της Ρίτσαρντ Νταλογουέϊ είναι μέλος του Κοινοβουλίου και η επιλογή του από την πλευρά της, εξασφαλίζει τον τίτλο της άψογης οικοδέσποινας. Έτσι στην αναμενόμενη δεξίωση όπου οι επιφανείς καλεσμένοι δα σχολιάσουν την τρέχουσα πολιτική κατάσταση και τις εξελίξεις, η εμφάνιση του Πίτερ που ήρθε ξαφνικά από τις Ινδίες, ταράζει την εύθραυστη διάθεση της οικοδέσποινας.
Επίσης η αντιπαράθεσή με κάποια καλεσμένη, η περίεργη σχέση της δεκαεφτάχρονης κόρης της Ελίζαμπεθ με την θρησκόληπτη καθηγήτριά της και η τραγική μοίρα ενός άγνωστου σ’ εκείνη ήρωα του πολέμου, του Σέπτιμους, την αναστατώνουν καθώς την πλημμυρίζουν σκέψεις και συναισθήματα. Έτσι σε μια καλοκαιρινή μέρα –όσος και ο χρόνος που διαδραματίζεται η ιστορία- η ηρωίδα ανακαλεί τον χρόνο που πέρασε και επανεκτιμώντας τις επιλογές της, σκορπίζεται παράξενα ανάμεσα στην λογική και στην παραίσθηση. Κυκλωμένη και παγιδευμένη από απογοητεύσεις επιθυμεί το αγκάλιασμα του θανάτου, για να λυτρωθεί από την πραγματικότητα που την θλίβει.
Η Μαρία Ξανθοπουλίδου ( διασκεύασε το έργο με την συνεργασία του Αλέξη Αλάτση) σκηνοθετεί εστιάζοντας τη ψυχολογία και στη συνείδηση του κεντρικού προσώπου. Όπως ακριβώς το παρουσιάζει η Γουλφ αποφεύγοντας την πλοκή και την γραμμική ανάπτυξη των γεγονότων, καθιστώντας «δομικό» στοιχείο εξέλιξης και ενότητας στη γραφή , συναισθήματα, ανομολόγητες σκέψεις, ένοχες μνήμες, καταιγιστικές αναμνήσεις, μα κυρίως την βαθιά προσωπική ενδοσκόπηση που αφαιρεί κάθε προσωπείο. Η σκηνοθετική ιδέα να συνυπάρχει στη σκηνή η Βιρτζίνια Γουλφ με τους ήρωες του έργου της , είναι ιδιαίτερα εύστοχη και αξιοποιήσιμη. Η συγγραφέας κυκλοφορεί ανάμεσά τους, τους αγκαλιάζει με κατανόηση, γίνεται επιφυλακτική ή επικριτική ανάλογα με την περίσταση . Μοιράζεται και χαίρεται διακριτικά μαζί τους την ομορφιά της φύσης δοσμένη με τρόπο ποιητικό και λυρικό.
Η Κυρία Νταλογουέϊ δεν είναι παρά η ίδια η Βιρτζίνια Γουλφ, σύμφωνα με τους μελετητές του έργου της. Μεγαλωμένη σ’ ένα πνευματικό κύκλο υπέφερε από κατάθλιψη που την επιδείνωναν τραυματικές αναμνήσεις (κακοποίηση από τον αδελφό της, βομβαρδισμός του σπιτιού της στον πόλεμο, ο φόβος για τον Εβραίο σύζυγό της) σπρώχνοντάς την στην αυτοκτονία.
Στην παράσταση, με καθρεφτίσματα και αντανακλάσεις μιας ζωής, τα ηλικιακά πρόσωπα της Κλαρίσας στέκουν απέναντι στη βουβή αλλά έντονα ηχηρή παρουσία του Σέπτιμους Γουόρεν Σμιθ, που περνά μαρτυρικά το ίδιο χρονικό διάστημα της ημέρας με εκείνην.
Οι εξαιρετικές ερμηνείες των πρωταγωνιστριών δίνουν τη μάχη τους με τον αδυσώπητο χρόνο , το φόβο και την αγωνιώδη αναζήτηση της χαράς και του έρωτα, που καταλήγει σ’ ένα τραγικό θάνατο.
Η υπέροχη Φαίη Ξυλά, η Στέλλα Αντύπα με το αινιγματικό της ύφος και η Κατερίνα Φωτιάδη κάτω από την ψαγμένη ζωντανή μουσική του Λόλεκ, τους έξυπνους φωτισμούς της Βαλεντίνας Ταμιωλάκη , τα εικαστικά videos της Θωμαϊδας Τριανταφυλλίδου αποδίδουν με εύστοχες κινητικές εκφράσεις το πνεύμα του έργου. Το απλό σκηνικό και τα κοστούμια εποχής της Αριάδνης Βοζάνη συμβάλλουν στην ολοκλήρωση της αξιόλογης παράστασης. ΄Οπου ο καθωσπρεπισμός, οι αστικές συμβάσεις, η αναλγησία των τάξεων , ο συντηρητισμός, το οικονομικό συμφέρον και οι λανθασμένες επιλογές συγκρούονται με την σπαραχτική αφύπνιση της συνείδησης, το αβάσταχτο ψυχικό βάρος κάθε προσωπικής ευθύνης και την αίσθηση της χαμένης ελευθερίας.
Συντελεστές
Μετάφραση: Δέσποινα Κερεβάντη, Γιάννης Βαλλούρδος
Διασκευή – Σκηνοθεσία: Μαρία Ξανθοπουλίδου
Συνεργασία στη διασκευή: Κ. Αλέξης Αλάτσης
Καλλιτεχνική συνεργασία – Κίνηση: Μαριέλα Νέστορα
Μουσική: Λόλεκ
Σκηνικά-Κοστούμια: Αριάδνη Βοζάνη
Φωτισμοί: Βαλεντίνα Ταμιωλάκη
Βοηθός σκηνογράφου: Μαρία Μπίκα
Επικοινωνία: Ανζελίκα Καψαμπέλη-Έλενα Γρίβα
Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας
Ερμηνεύουν: Φαίη Ξυλά, Στέλλα Αντύπα, Κατερίνα Φωτιάδη και ο Λόλεκ
info
«Κυρία Ντάλογουεϊ», στη Β’ Σκηνή του Θεάτρου Οδού Κεφαλληνίας
Κεφαλληνίας 18, Κυψέλη | 211 4117878