Ο Κονσταντίν Μπογκομόλοφ δηλώνει ευθαρσώς: «δεν υπάρχει κανόνας που θα με περιορίσει. Θα κάνω ό,τι θέλω». Η ευθύνη αυτομάτως μεταφέρεται στο χώρο που θα τον εμπιστευθεί καθώς και στους θεατές που θα αποτιμήσουν την ριζοσπαστικότητα και την ακρότητά του.
Γράφει η Χαρά Κιούση
Το θέμα λοιπόν είναι όχι οι δικές του αντοχές αλλά των ηθοποιών και τελικά του κοινού, καθώς έχει άλλη σχέση με το θέατρο που περνά την δική του κρίση. Οι εξαιρετικοί Έλληνες ηθοποιοί (Έλενα Μεγρέλη, Άρης Μπαλής, Αντώνης Μυριαγκός, Δημήτρης Ξανθόπουλος, Μαρία Πανουργιά, Γιάννης Παπαδόπουλος, Έλενα Τοπαλίδου, Αινείας Τσαμάτης, Μιλτιάδης Φιορέντζης) υπηρετώντας τη θέση του σκηνοθέτη και την α-νοησία την οποία προσέδωσε στο αριστουργηματικό έργο του Ντοστογιέφσκι, δεν βγήκαν στη σκηνή για την θεατρική συνθήκη της υπόκλισης. Προκλητικό και μειωτικό ερέθισμα για το κοινό εκ μέρους του Κ. Μπογκομόλοφ που ανακαλεί στη μνήμη τα λόγια του Oscar Wilde: «Το έργο είχε μεγάλη επιτυχία, μα το κοινό ήταν σκέτη αποτυχία». Τελικά αυτό που προκύπτει από την παράσταση είναι ότι ο Ρώσος σκηνοθέτης έκανε τέχνη για την τέχνη και όχι κάτι που πρώτιστα αφορά τον άνθρωπο και την πολιτισμική πρόοδο.
Η εμπειρία που αποκομίζει ο θεατής είναι μια άκομψη αμφιβολία γι’ αυτό που είδε, στο οποίο ο δημιουργός του «τιμά τον θάνατο». Μάλλον αυτός ο θάνατος αφορά και την καλλιτεχνία, γιατί αυτό που είδαμε το αγκάλιασε ο θάνατος.
Ο Μογκομόλοφ στην παραπλανητική διασκευή του, με κάποιες σκηνές παρμένες από την δραματουργία του Ντοστογιέφσκι όπου κύρια πρόσωπα είναι ο Βερχοβένσκι, ο Σάτοφ και η Μαρία Τιμοφέγιεβνα και βάζοντας εμβόλιμα ένα τμήμα από τον Μεγάλο Ιεροεξεταστή από το «Αδελφοί Καραμαζόφ», μιλά για την εξουσία. Η οποία θρησκευτική και πολιτική αποβλέπει ελέγχοντας την ελεύθερη βούληση στην ανελευθερία της κοινωνίας. Το θέμα που τον απασχολεί δεν είναι ο μηδενισμός αλλά ο έρωτας του θανάτου που «χαρίζει την αθανασία» σε όποιον θεωρεί τη ζωή άσκοπη.
Ο σκηνοθέτης αμφισβητώντας το κύρος της εγκυρότητας με γνώμονα το εγώ του και τρόπο δεικτικό «σκοτώνει τις σκηνές». Παρουσιάζοντας τον αλλοτριωμένο Σταβρόγκιν καθώς εξομολογείται την αποπλάνηση της μικρής Ματριόσα, στην ποιο ταπεινή λειτουργία της αφόδευσης. Και σαν να μην έφτανε όλο αυτό, το αποτέλεσμα της πράξης να σερβίρεται προς βρώσιν.
Βλέποντάς το συνειρμικά μου ήρθαν στο νου οι περίτεχνες κοπριές των αιγών, που φυσικά δεν εκτίθενται σε πινακοθήκες. Αναρωτιέμαι ενοχλημένη όσα έβαλε τους ηθοποιούς να κάνουν, θα τα έκανε ο ίδιος στη σκηνή; ‘Ολο αυτό ήταν μια άσχημη, ασεβής και υβριστική θεατρική πράξη με την ηγεμονία του σκηνοθέτη, εμπειρία που θίγει την αισθητική νοημοσύνη και «έβαλε σε δοκιμασία την πλατεία». Ο σκηνοθέτης τονίζει πως είναι αιρετικός και αυτόκλητος κριτής του έργου του Ντοστογιέφσκι.
Ετυμολογικά αιρετικός σημαίνει ξεχωρισμένος ίσως και ξεχωριστός. Ο Μπογκομόλοφ εδώ με «κάδρο» την απόσχιση διακονεί την αισθητική κακοποίηση, πέφτοντας σε καλλιτεχνικό ατύχημα.
Η διαφθορά στην επηρμένη αριστοκρατία, οι ιδεολογικές αναζητήσεις, οι αυταπάτες των λαϊκών στρωμάτων, το κοινωνικό χάος και οι υπαρξιακές αναζητήσεις που προσδοκά τη λύτρωση μέσα στην αγάπη, όλα όσα ο Ντοστογιέφσκι μας έδωσε στο υπέροχο έργο του, έπεσαν μέσα στα σκηνοθετικά χάσματα της παράστασης.
Επιβεβαιώνοντας το οξύ πνεύμα του Truffaut που έλεγε ότι «δεν υπάρχουν έργα παρά μόνο δημιουργοί» και τη δήλωση του Μπογκομόλοφ πως «σκοπός της τέχνης είναι να προσβάλλει αξίες, όχι να τις διαφυλάττει, όχι να τις προστατεύει». Προετοιμάζοντας έτσι για τον νέο δικό του άνθρωπο στέλνοντας περίπατο τον Υπεράνθρωπο του Νίτσε.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία και Διασκευή: Konstantin Bogomolov
Μετάφραση: Αλεξάνδρα Ιωαννίδου
Σκηνικά και Κοστούμια: Larisa Lomakina
Σχεδιασμός Φωτισμών: Γιάννης Δρακουλαράκος
Δραματουργική επεξεργασία μετάφρασης: Έρι Κύργια
Βοηθοί Σκηνοθέτη: Δήμητρα Μητροπούλου, Χρύσα Κουγιουμτζή
Βοηθός Σκηνογράφου: Μυρτώ Λάμπρου
Βοηθός Ενδυματολόγου: Δάφνη Ηλιοπούλου
Διερμηνέας προβών: Ιρίνα Σμυσλιάεβα- Σταθοπούλου
Διεύθυνση Παραγωγής: Ρένα Ανδρεαδάκη, Μαρία Δούρου
Ερμηνεύουν: Χρύσα Κουγιουμτζή, Έλενα Μεγγρέλη, Άρης Μπαλής, Αντώνης Μυριαγκός, Δημήτρης Ξανθόπουλος, Μαρία Πανουργιά, Γιάννης Παπαδόπουλος, Έλενα Τοπαλίδου, Αινείας Τσαμάτης, Μιλτιάδης Φιορέντζης
Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Με αγγλικούς υπέρτιτλους σε όλες τις παραστάσεις
Μετάφραση υπερτίτλων: Μέμη Κατσώνη
Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Συγγρού 107
22 Νοεμβρίου – 10 Δεκεμβρίου 2017 | 20:00
Κεντρική Σκηνή
Διάρκεια παράστασης: 4 ώρες (με 1 διάλειμμα)
Εισιτήρια:
Κανονικό: 7, 15, 20, 28, 35, 40 ευρώ
Μειωμένο, Φίλος, Παρέα 5-9 άτομα: 12, 16, 22, 28, 32 ευρώ
Παρέα 10+ άτομα: 11, 14, 20, 25, 28 ευρώ
Κάτοικος Γειτονιάς: 7 ευρώ
Ανεργίας, ΑΜΕΑ: 5 ευρώ | Συνοδός ΑΜΕΑ: 10 ευρώ
Ομαδικές κρατήσεις στο [email protected]
