Φαίνεται πως η «Φιλουμένα Μαρτουράνο» με το συναισθηματικό της βάθος εξακολουθεί δεκαετίες μετά να συγκινεί το κοινό και ιδιαίτερα το νεανικό, όπως απέδειξε η παράσταση της Πέμπτης, από το θερμό χειροκρότημα. Σίγουρα όμως η «Φιλουμένα» της Ελένης Ράντου, τόσο υποκριτικά όσο και διασκευαστικά απέχει από τη θρυλική ηρωίδα του Ντε Φιλίππο, πλασμένη με το προσωπικό συναίσθημα του ιδίου.
Γράφει η Χαρά Κιούση
Ο συγγραφέας, νόθο παιδί της Λουΐζας Ντε Φιλίππο μεγαλωμένος σε θεατρικά παρασκήνια, έζησε στο πετσί του την αδιακρισία και την περιέργεια των ανθρώπων. Η Φιλουμένα, μια ηρωίδα που δίνει την αίσθηση ενός βαθύτερου δεσμού με τον δημιουργό της, γίνεται γυναίκα στη μεταπολεμική περίοδο της Νάπολης και η ζωή της στιγματίζεται από την ανέχεια.
Στις φτωχογειτονιές της πόλης σ’ ένα οίκο ανοχής η φλογερή και όμορφη Φιλουμένα γίνεται η ευνοούμενη του πλούσιου επιχειρηματία Ντομένικο Σοριάνο. Σύντομα θα εγκατασταθεί στο σπίτι του και επί είκοσι χρόνια θα διευθύνει τις επιχειρήσεις του ανεχόμενη την μποέμικη και προκλητική ζωή του. Όταν όμως ο κόμπος φθάσει στο χτένι, επιστρατεύει την θιγμένη της αξιοπρέπεια και προσποιούμενη την άρρωστη που εκπνέει τα λοίσθια, πραγματοποιεί τον πόθο μιας ολόκληρης ζωής.
Ο Σοριάνο πέφτοντας στην παγίδα της την παντρεύεται για να την χωρίσει και τελικά να την ξαναπαντρευτεί, καθώς τον περικλείει το ιερό μυστικό της. Οι περισσότεροι έχουμε γοητευθεί από τις ασύγκριτες ερμηνείες των Σοφίας Λόρεν – Μαρσέλλο Μαστρογιάννη στους αντίστοιχους ρόλους και έχουμε συγκινηθεί από την ρεαλιστική αναπαράσταση μιας καθημερινότητας, που έχει συνάφειες με το σήμερα.
Η Ελένη Ράντου έπλασε τη δική της Φιλουμένα διατηρώντας το κοινωνικό γίγνεσθαι και το υποδόριο χιούμορ του έργου, που προσφέρει ευκαιρίες στους ηθοποιούς να αναδείξουν τις ικανότητές τους. Η ίδια ως Φιλουμένα ενώ διαθέτει τη γυναικεία ελκυστική εικόνα καταφεύγει σε μια μελό ερμηνεία, που απομακρύνεται από την στωική και περήφανη Ναπολιτάνα, που θα αφεθεί σ’ ένα λυτρωτικό κλάμα στο τέλος. Όταν έχει αποκαταστήσει πλέον και τους τρείς γιούς της, ένας από τους οποίους είναι και γιος του Σοριάνο.
Ο Γιάννης Βούρος ως Ντομένικο βρίσκεται ερμηνευτικά πιο κοντά στον τύπο του αυτάρεσκου Λατίνου εραστή. Ένας σκληρός ατομιστής που βλέπει αφ’ υψηλού «την πόρνη με την χρυσή καρδιά», αλλά και τη φτωχολογιά των λαϊκών στρωμάτων. Είναι ο άντρας που υπόσχεται αλλά αθετεί τον λόγο του, που βολεύεται, μα τελικά συνέρχεται από την αναλγησία και τον υπέρμετρο εγωϊσμό.
Ο Σταμάτης Φασουλής σκηνοθετικά και σκηνογραφικά στέρησε από την παράσταση, την ανανέωση, την έκπληξη, την έκρηξη του φλογερού ταπεραμέντου της πρωταγωνίστριας, του μεγαλειώδους συναισθήματος και την γνήσια ανάβλυση κωμικότητας που διατρέχει το έργο. Παγωμένα στιγμιότυπα από λιτανείες, σκηνές από πορνείο (δυστυχώς φύτρωσαν σαν μανιτάρια στον τόπο μας από καιρό) και γυναικούλες της γειτονιάς με διάφορα τερτίπια, μπλοκάρισαν την γνήσια κωμική πλευρά του έργου.
Ο Ντε Φιλίππο με μεγάλη γλωσσική άνεση όπου διαπλέκεται με σωστό μέτρο, το κωμικό και το δραματικό στοιχείο μιλά για τα ήθη, τη θρησκευτικότητα, τις σχέσεις της οικογένειας, την ανάγκη της επιβίωσης. Κυρίως όμως παρουσιάζει τη μαχητική δύναμη της μητρότητας και την ιερή σιωπή της μάνας, που κλείνοντάς την ερμητικά μέσα της, λειτουργεί προστατευτικά για τα παιδιά της. Ο Ντε Φιλίππο δεν κανακεύει τους ήρωές του αλλά επιθυμώντας τη λύτρωσή τους, θα δικαιώσει τον έντιμο βίο της Φιλουμένα, μιας μάνας που υπήρξε εξ ανάγκης μια πόρνη.
Συντελεστές παράστασης:
Σκηνοθεσία: Σταμάτης Φασουλής
Απόδοση-Διασκευή: Ελένη Ράντου
Σκηνικά: Μανώλης Παντελιδάκης
Κοστούμια: Ντένυ Βαλχιώτη
Μουσική: Ναλύσα Γκρην
Φωτισμοί: Σάκης Μπιρπιλής
Κίνηση: Αντιγόνη Γύρα
β: Γιώργος Καβαλλιαράκης
Παίζουν οι ηθοποιοί: Ελένη Ράντου, Γιάννης Βούρος, Βίλμα Τσακίρη, Τάσος Γιαννόπουλος, Κατερίνα Γερονικολού, Ντίνα Αβαγιανού, Βαγγέλης Χατζηνικολάου, Νίκος Σταυρακούδης, Μαρσέλα Λένα, Αναστασία Σιωπίδου, Παναγιώτης Καρμάτης, Νεκτάριος Φαρμάνης, Γιώργος Αλεβυζάκης.
Πληροφορίες παράστασης:
Θέατρο Διάνα, Ιπποκράτους 7, Πανεπιστήμιο
Διάρκεια: 120 λεπτά
Μέρες και ώρες παραστάσεων:
Τετάρτη και Πέμπτη στις 20:00, Παρασκευή στις 21:00, Σάββατο στις 18:30 και 21:15, Κυριακή στις 19:30.
Τιμές εισιτηρίων: από 15 ευρώ έως 20 ευρώ
Τηλ. επικοινωνίας: 210 36 26 596
