«Αξιότιμοι κύριοι ένορκοι… ενώπιόν σας ένα ακάνθινο κουβάρι». Έτσι παρουσιάζεται στους δικαστές, στη «Λολίτα» του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ, ο μεσήλικας καθηγητής Χάμπερτ Χάμπερτ. Με τον ερχoμό του στις Ηνωμένες Πολιτείες αναζητώντας στέγη νοικιάζει τη  σοφίτα της χήρας Χέιζ.

Γράφει η Χαρά Κιούση

Ο αποτρόπαιος ερωτάς του για την δεκατριάχρονη μοναχοκόρη της τον οδηγεί να παντρευτεί την σπιτονοικοκυρά του. Αποσκοπώντας ως πατριός της μικρούλας να την ελέγχει, να την κακομαθαίνει και  να την κατευθύνει ωσότου την κατακτήσει. Η αποπλάνηση της μικρής σ’ ένα ταξίδι τους στην Αμερικανική ενδοχώρα, η νοσηλεία της σ’ ένα νοσοκομείο και ο έρωτάς της για έναν νέο άντρα την οδηγούν στην απόδραση. Η Λολίτα τον εγκαταλείπει, εξαφανίζεται, ενώ εκείνος «λυσσασμένο σκυλί» την αναζητά απελπισμένα. Δυο χρόνια αργότερα βρίσκει τα ίχνη της και  τον άντρα που εντωμεταξύ την έχει εγκαταλείψει.

Ο Χάμπερτ τον σκοτώνει και συλλαμβάνεται. Στην απολογία του καταθέτει λυπημένος πως ευθύνεται, γιατί στέρησε από την Ντολόρες την κανονική της ηλικία. Το «πορνογραφικό σκουπίδι» του Ναμπόκοφ «ένα μυθιστόρημα με ερωτικά μοτίβα», που «παραπλάνησε» τους αναγνώστες με την απρόσμενη πλοκή του, είναι μια βαθιά παρατήρηση στα αμερικάνικα ήθη.

Το βιβλίο, στην ουσία μια αναδιατύπωση του γερμανικού διηγήματος του 1916 «Οι δυο Λολίτες», πρωτοεκδόθηκε στο Παρίσι το 1955, για να ριχτεί στην πυρά της ηθικολογίας. Λένε ότι ο Ναμπόκοφ μιλά για τον εαυτό του, για τον ανολοκλήρωτο εφηβικό του έρωτα για την Άνναμπελ, που η θλίψη του θανάτου της τον προσκόλλησε στην πρώιμη εφηβεία της.

Στο «Lolita Reversed» ο Χρήστος Καρασαββίδης παρουσιάζει τη δική του Λολίτα. Μέσα από το όνειρο της Ντολόρες-Λολίτας-Χέϊζ που θέλει να γίνει ηθοποιός, ο συγγραφέας και σκηνοθέτης αναφέρεται στις αντιστάσεις, τις αντοχές, τις εκβιαστικές ταχτικές και τα όρια του σύγχρονου  θεάτρου. Ανεβάζει στη σκηνή τον Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ με τις σκακιστικές αναζητήσεις , την αγάπη του  για τις πεταλούδες – νύμφες και τις ποιητικές μουσικές λέξεις του.

Τον φέρνει αντιμέτωπο με τις  τρεις Λολίτες του. Εκείνη του μεταφυσικού του εγωισμού, την φιλήδονη Λολίτα της ταινίας του Κιούμπρικ και τη Λολίτα του βιβλίου «που την διακορεύει ο χρόνος». Ενώ στο μυθιστόρημα, όπου  αφθονούν  αναφορές στην κλασσική και ρομαντική λογοτεχνία δεν ξέρουμε τι σκέφτεται η Λολίτα, εδώ με δυο δυνατούς διαλόγους παίρνει φωνή, εκφράζοντας την άποψή της και διεκδικώντας ένα μέλλον αισιόδοξο.

Η ευφυής σκηνοθεσία, με κάποια παραστατική αδυναμία στην αρχή που δυσκόλεψε την πρόσληψη των παράλληλων ιστοριών, αναδεικνύει την αυτοκρατία του παιδόφιλου Χάμπερτ που αρνείται τον ανθρωπισμό του  για να κατακτήσει το ποθητό του ερεθισμένου θυμικού του.

Ο Κώστας Καζανάς χτίζει ένα ρόλο αποκρουστικό, απαίσιο, με ερμηνευτική δεινότητα. Πονηριά, υπουλία, δολιότητα, μίσος, νοσηρότητα, ζήλια, εξαναγκασμός σχηματίζουν τον ενοχικό, τρυφερό και τερατώδη στοργικό, μα ελεεινό διαφθορέα.  Ένα ανώμαλο τέρας με διαταραγμένη φύση,παρανοϊκός που χειραγωγεί το παιδί με ό,τι εκείνο λαχταρίσει. Την ελέγχει, την παρακολουθεί, τρέμει μην συναναστραφεί με άλλους  έφηβους. Ένα σκληρό μισητό πρόσωπο που παρουσιάζει την Ντολόρες – Λολίτα ως παράγωγο της συνείδησής του,

Η διανομή των ρόλων στις Λολίτες είναι απογειωτική.  Εξαιρετικές ερμηνείες, με κείνο το διττό στοιχείο αθωότητας – πρόκλησης, αγνότητας – πονηριάς, παιδικότητας – σαγηνευτικής παράδοσης, αφέλειας και πείσματος, μελιστάλαχτης γλυκύτητας και απειλητικής διαγραφής.

Η Τζωρτζίνα Λιώση, Δώρα Παρδάλη και η Κριστέλ Καπερώνη διασταυρώνουν τα βλέμματά τους, διαχέουν το φιλήδονο της άγουρης επιθυμίας με ανεπιτήδευτες ερμηνείες. Εξαιρετικά πληθωρική η ερμηνεία της Μάρως Παπαδοπούλου στο ρόλο της μητέρας. Συμπαθητικός ως Ναμπόκοφ με ιδιαίτερο ύφος ο Νικόλας Ανδρουλάκης.

Η αξιόλογη παράσταση διερευνά τα δυσδιάκριτα όρια της παιδικής σεξουαλικότητας, της αγνότητας και το παιχνίδι εκβιασμού – εκμετάλλευσης ανάμεσα σε θύμα και θύτη. Ειρωνεία, σαρκασμός, υπαινιγμοί, λεκτικά παιχνίδια εμπλέκονται σεξουαλικά με κινήσεις όλο νάζι, ερωτικό αισθησιασμό και στάσεις που υπόσχονται πολλά, προκαλώντας το κολάσιμο αίσθημα της παιδοφιλίας.

Κοστούμια ανάλογα με την εμφάνιση ενός έφηβου κοριτσιού και ενός νυμφίδιου, τονίστηκαν από ζεστό φωτισμό. Αξιόλογη μουσική, προκαλεί κραδασμούς εσωτερικούς, ενώ το πρωτότυπο σκηνικό με τα αμέτρητα πουπουλένια μαξιλάρια μεταφέρει στους θεατές την υποσχόμενη ηδονή, αλλά και την ασφυξία των συναισθηματικών αδιεξόδων. Ένα θέμα που σίγουρα είναι ξένο, μακριά από την συναισθηματική ζωή των θεατών, αλλά ωστόσο είναι μια απροκάλυπτη πραγματικότητα.

Μια παράσταση δυνατή, που το θέμα της αν και κατηγορήθηκε και απαγορεύτηκε, ωστόσο κέρδισε καρδιές με τη δραματικότητά του. Ας μην ξεχνάμε πως η «Λολίτα» ζει δυστυχώς στην άγρια φαντασίωση πολλών, που σήμερα έχει πάρει τρομακτικές διαστάσεις.

Συντελεστές:

Κείμενο – Σκηνοθεσία – Μουσική επιμέλεια: Χρήστος Καρασαββίδης
Σκηνογράφος: Ηλέκτρα Σταμπούλου
Ενδυματολόγος: Βασιλική Σύρμα
Βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Κούδα
Β’ βοηθός σκηνοθέτη: Giovanni Greco
Video artist: Μαίρη Θηβαίου
Παραγωγή: Λυκόφως

Παίζουν:

Κώστας Καζανάς, Μάρω Παπαδοπούλου, Τζωρτζίνα Λιώση, Δώρα Παρδάλη, Νικόλας Ανδρουλάκης, Κρίστελ Καπερώνη
Διάρκεια: 100′ (χωρίς διάλειμμα)

Πληροφορίες

Χώρος: Θέατρο Επί Κολωνώ/Κεντρική Σκηνή, Ναυπλίου 12 & Λένορμαν 94, Κολωνός – Αθήνα, Στάση Μεταξουργείο
Τηλέφωνο ταμείου: 210 5138067

Παραστάσεις: Από Σάββατο 14 Οκτωβρίου έως Κυριακή 17 Δεκεμβρίου 2017

Ημέρες και ώρες παραστάσεων:

Σάββατο 14/10 9:00 μ.μ., Κυριακή 15/10 8:00 μ.μ. και από Τετάρτη 18/10: Τετάρτη 9:00 μ.μ., Σάββατο 6:15 μ.μ. & Κυριακή 9:15 μ.μ.

Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό 15 ευρώ, Μειωμένο 12 ευρώ, Ανέργων 10 ευρώ (το μειωμένο και το ανέργων ισχύουν για ορισμένο αριθμό εισιτηρίων ανά παράσταση)