Στη σκηνή του Ηρωδείου θα βρεθεί τον Σεπτέμβριο η Τσιγγάνικη Συμφωνική Ορχήστρα της Βουδαπέστης. Την Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου το ένστικτο, το εκρηκτικό ταμπεραμέντο και η πηγαία ενέργεια της μεγαλύτερης τσιγγάνικης συμφωνικής ορχήστρας του κόσμου θα δώσουν το «παρών» κάτω από την Ακρόπολη με 54 βιολιά, 10 βιόλες, 10 τσέλα, 10 κοντραμπάσα, 10 κλαρινέτα, 6 κύμβαλα και 100 απίθανους δεξιοτέχνες που φέρνουν στο κοινό την ψυχή του τσιγγάνικου λαού, ενός λαού που παίζει μουσική με την ίδια φυσικότητα που αναπνέει.
Το όνομα της Ορχήστρας στα ουγγρικά είναι «Szaztagu Ciganyzenekar», που σημαίνει «100μελής Τσιγγάνικη Ορχήστρα»: 100 μουσικοί που παίζουν ενστικτωδώς, χωρίς παρτιτούρα, μακριά από κάθε πρωτόκολλο. Οι μουσικοί αυτοσχεδιάζουν, επεμβαίνουν και κάνουν παραλλαγές χωρίς ποτέ να προδίδουν τις συνθέσεις –αντίθετα τις εμπλουτίζουν. Παίζουν με την ελευθερία μιας αυθόρμητης τσιγγάνικης γιορτής, αλλά και την ακρίβεια και τον απόλυτο συγχρονισμό ενός βιεννέζικου κλασικού συνόλου.
Στην Ορχήστρα συμμετέχει η «αφρόκρεμα» των τσιγγάνων μουσικών της Ουγγαρίας. Εξέχουσα θέση κατέχουν ο Jószef Lendvai Csócsi που είναι ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής και ηγέτης της Ορχήστρας, ενώ ένα από τα πιο εκλεκτά μέλη της είναι ο Oszkar Okros, ο καλύτερος μουσικός του κυμβάλου στον κόσμο.
Η Ορχήστρα αναμειγνύει την παραδοσιακή τσιγγάνικη μουσική της Ουγγαρίας με αριστουργήματα του κλασικού ρεπερτορίου, παιγμένα με μοναδικό τρόπο.
Στο πρώτο μέρος της συναυλίας, ντυμένα με ουγγρική τσιγγάνικη στολή, τα μέλη της Ορχήστρας παρουσιάζουν τσιγγάνικες μελωδίες του Bela Radics, του Grigoras Dinicu, του Ferenc Herkel και του Vittorio Monti. Στο δεύτερο μέρος, με σμόκιν, οι μουσικοί ερμηνεύουν σπουδαία κλασικά έργα του Johannes Brahms, του Georges Bizet, του Frantz Liszt, του Pyotr Tchaikovsky, του Jacques Offenbach, του Pablo de Sarasate και του Johann Strauss Πατέρα και Υιού.
Είτε με παραδοσιακή φορεσιά, είτε με επίσημο ένδυμα, η Τσιγγάνικη Συμφωνική Ορχήστρα της Βουδαπέστης δημιουργεί μια μαγική ατμόσφαιρα, όπου κάθε νότα είναι σαν θρήνος, αποχαιρετισμός, λυγμός αλλά, την ίδια στιγμή, κι ένας αστείρευτος ύμνος προς τη ζωή.
Σε κάθε τους εμφάνιση, οι μουσικοί της Τσιγγάνικης Συμφωνικής Ορχήστρας της Βουδαπέστης ξεσηκώνουν τον ενθουσιασμό του κοινού με τη δεξιοτεχνία και την αλάνθαστη διαίσθησή τους, με το μπρίο και την ευφυΐα τους, αφήνοντας αξέχαστες αναμνήσεις. Όλα αυτά δείχνουν από πόσο βαθιά πηγάζει η μουσική τους –έχει κανείς την εντύπωση ότι ακούει ταυτόχρονα 100 Παγκανίνι! Από το 1985 που δημιουργήθηκε, η Ορχήστρα δίνει συνεχώς συναυλίες με τεράστια επιτυχία σε πολλές αίθουσες κλασικής μουσικής και φεστιβάλ παγκοσμίου φήμης σ’ όλη την υφήλιο, από την Αυστρία και τη Γαλλία ως τη Φιλανδία, την Τουρκία, την Τυνησία και την Ιαπωνία.
Η δημιουργία της Ορχήστρας είναι από μόνη της ένας θρύλος.
Το 1985 ο Sandor Jaroka, ο αξέχαστος τσιγγάνος μουσικός και μαέστρος, ο μεγαλύτερος τσιγγάνος βιολιστής, απεβίωσε. Στην κηδεία του συγκεντρώθηκε όλη η κοινότητα των τσιγγάνων μουσικών της Ουγγαρίας για το τελευταίο αντίο στον πνευματικό της ηγέτη. Από μια αυτοσχέδια σερενάτα πάνω απ’ το μνήμα γεννήθηκε αυτή η υπέροχη ορχήστρα, η Τσιγγάνικη Συμφωνική Ορχήστρα της Βουδαπέστης.
Μέχρι τον θάνατό του το 1997, ηγέτης της Ορχήστρας ήταν ο Laszlo Berki, διευθυντής του National Hungarian State Ensemble. Ο Berki, με τη σπάνια καλλιτεχνική του προσωπικότητα, άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην Ορχήστρα. Χάρη σ’ αυτόν οι καλύτεροι Ούγγροι μουσικοί είναι μέλη της. Μουσικοί όπως ο Berki, ο Boross, ο Lakatos, ο Lendvai Csócsi, ο Rigó –όλοι τους μέλη της Ορχήστρας– είναι οι κορυφαίοι όλων των δυναστειών των Ούγγρων τσιγγάνων μουσικών. Σήμερα Πρόεδρος, Καλλιτεχνικός Διευθυντής και ηγέτης της Ορχήστρας είναι ο Sándor Buffó Rigó, μαζί με τον Διευθυντή Ορχήστρας Jószef Lendvai Csócsi.
