Σήμερα ξεκινά η νέα σχολική σεζόν και πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση για την «τύχη» των παιδιών μας, καθώς δύο στα τρία παιδιά δεν ταξιδεύουν σωστά ή με ασφάλεια, όταν μεταφέρονται με αυτοκίνητο (σύμφωνα με την βρετανική οργάνωση Child Seat Safety).
Δεν είναι απλώς ζήτημα μη χρήσης παιδικού καθίσματος, αλλά και άλλα λάθη που μπορούν να έχουν σοβαρές συνέπειες σε περίπτωση ατυχήματος. Για παράδειγμα, αυτή η μελέτη επισημαίνει ότι, στις περισσότερες περιπτώσεις χρησιμοποιείται ένα ανεπαρκές σύστημα συγκράτησης, ή ότι τα παιδιά δεν δένονται σωστά. Σύμφωνα με το Τμήμα Κυκλοφορίας της Ισπανίας, η διαφορά μεταξύ σωστής και εσφαλμένης χρήσης μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ατυχήματος κατά 75% και τραυματισμούς κατά 90%.
Κι όμως. Ο κίνδυνος είναι μεγάλος, καθώς ακόμα και σε σύγκρουση με μόνο 50 χλμ / ώρα, η βλάβη που θα υποστεί ένα παιδί βάρους 8 κιλών που πέφτει από το κάθισμα, είναι παρόμοια με την πτώση από 3όροφο κτίριο.
Όπως καταλαβαίνουμε, το μόνο που έχουμε να κάνουμε προκειμένου να προστατεύσουμε ότι πολυτιμότερο έχει μια οικογένεια και κατ΄επέκταση η κοινωνία, είναι να ακολουθήσουμε μερικούς βασικούς κανόνες, που έχουν ως εξής:
1. Χρησιμοποιούμε πιστοποιημένο παιδικό κάθισμα σύμφωνα με το ύψος και το βάρος: Η ηλικία μόνο δεν καθορίζει τον τύπο καθίσματος που θα χρησιμοποιηθεί, αλλά το βάρος και το ύψος του παιδιού. Σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ζωτικής σημασίας να χρησιμοποιήσουμε ένα παιδικό κάθισμα από την κατάλληλη κατηγορία, καθώς το σχέδιο του καθενός ανταποκρίνεται στις ειδικές απαιτήσεις προστασίας των παιδικών σωμάτων.
Οι περισσότερες εταιρίες αυτοκινήτων διαθέτουν παιδικά καθίσματα διαφορετικών ομάδων, πιστοποιημένα σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία γνωστή ως i-size. Ελέγχουμε πάντα προσεκτικά την κατάσταση των καθισμάτων, καθώς τα υλικά μπορεί να υποβαθμιστούν μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα και ενδέχεται να μην παρέχουν επαρκή προστασία, ενώ μετά από ατύχημα, οφείλουμε να αντικαταστήσουμε όλα τα παιδικά καθίσματα που είχαν επιβάτη.
2. Πάντα στα πίσω καθίσματα: Αυτό είναι μακράν το ασφαλέστερο μέρος για να μεταφέρονται τα παιδιά. Παρόλο που το κάθισμα του συνοδηγού είναι εφοδιασμένο με σύστημα συγκράτησης παιδιών, συνιστάται να το χρησιμοποιούμε μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, π.χ. όταν τα πίσω καθίσματα είναι ήδη κατειλημμένα από άλλα παιδιά. Στην περίπτωση αυτή, ο αερόσακος πρέπει να απενεργοποιηθεί.
3. Στερεώνουμε σωστά το παιδικό κάθισμα: Είναι σημαντικό να διαβάσουμε προσεκτικά τις οδηγίες εγκατάστασης για το παιδικό κάθισμα και να βεβαιωθούμε ότι, έχει τοποθετηθεί σωστά πριν από κάθε ταξίδι. Η ευκολότερη και πιο βολική μέθοδος είναι το Isofix. Εάν το κάθισμα απαιτεί εγκατάσταση με την ζώνη ασφαλείας, βεβαιωνόμαστε ότι, η ζώνη μπαίνει σωστά μέσα από τις «θηλιές» που υποδεικνύει ο κατασκευαστής..
4. Σφίγγουμε τους ιμάντες: Οι ιμάντες είναι συχνά αρκετά χαλαροί ώστε τα παιδιά να βγάζουν τους ώμους τους έξω, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές συνέπειες σε περίπτωση σύγκρουσης. Οι ιμάντες πρόσδεσης πρέπει να προσαρμόζονται σφιχτά στο σώμα. Δοκιμάζουμε, πιάνοντας και τραβώντας τον ιμάντα και αν έχει κενά σφίγγουμε κι άλλο.
5. Τοποθέτηση με το πρόσωπο προς τα πίσω όσο το δυνατόν περισσότερο: Σε περίπτωση μετωπικής σύγκρουσης, ο λαιμός ενός μωρού δεν μπορεί να στηρίξει το βάρος του κεφαλιού του, όταν αυτό είναι τοποθετημένο με το πρόσωπο προς τα εμπρός. Για τον λόγο αυτό, τα καθίσματα των Ομάδων 0 και 0+ (για βρέφη) έχουν σχεδιαστεί αποκλειστικά για να βλέπουν προς τα πίσω. Είναι υποχρεωτικό να κρατάμε το παιδικό κάθισμα στραμμένο προς τα πίσω, τουλάχιστον μέχρι το παιδί να φτάσει την ηλικία των 15 μηνών.
6. Δεν κάνουμε εξαιρέσεις ούτε στις μικρές μετακινήσεις: Οι μετακινήσεις από το σπίτι στο σχολείο αντιπροσωπεύουν την υψηλότερη συχνότητα επικίνδυνων συμβάντων. Σύμφωνα με το Royal Automobile Club της Ισπανίας, το 37% των οδηγών παραδέχονται ότι σε ορισμένες περιπτώσεις μεταφέρουν παιδιά χωρίς παιδικό κάθισμα. Άλλοι, επιτρέπουν στα μεγαλύτερα παιδιά να δεθούν μόνα τους, χωρίς να ελέγξουν για να βεβαιωθούν ότι το έκαναν σωστά.
7. Χωρίς πανωφόρια ή σακίδια: Για ταξίδια που διαρκούν μόνο λίγα λεπτά, πολλά παιδιά τοποθετούνται σε καθίσματα ενώ φορούν ακόμα ένα παλτό ή ακόμα και ένα σακίδιο, το οποίο εμποδίζει τη ζώνη να παραμείνει εφαρμοσμένη σωστά στο σώμα του παιδιού, γεγονός που θα επηρεάσει την αποτελεσματικότητά της, αν χρειαστεί. Όμως ακόμα και για πολύ μικρές αποστάσεις, η σωστή χρήση της ζώνης ασφαλείας επιβάλλεται.
8. Τοποθετούμε όλο τον εξοπλισμό στον χώρο αποσκευών: Οι αποσκευές και τα αντικείμενα που βρίσκονται στα καθίσματα ή στην πίσω εταζέρα, μπορούν να γίνουν βλήματα σε περίπτωση απότομου φρεναρίσματος ή σύγκρουσης.
9. Δίνουμε το παράδειγμα: Η συνέπεια ανάμεσα σε αυτό που λέγεται και αυτό που γίνεται είναι ιδιαίτερα σημαντική στην εκπαίδευση όσο και στην οδική ασφάλεια. Οι ζώνες ασφαλείας πρέπει να φοριούνται από όλους και έτσι τα παιδιά θα μιμηθούν τη συμπεριφορά των γονιών τους, καθώς οι πράξεις πείθουν περισσότερο από τα λόγια.
10. Σε περίπτωση ατυχήματος: Σε αυτή την –δυστυχώς πιθανή- περίπτωση, τα παιδιά πρέπει (εάν υπάρχει ο απαιτούμενος χρόνος) να απομακρύνονται από το αυτοκίνητο, με το κάθισμά τους. Το να τα πάρουμε αγκαλιά για να τα βγάλουμε, ενδεχομένως να προκαλέσει σοβαρό τραυματισμό.
Νίκος Τσάδαρης