Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αποτελεί μια πικρή αφορμή για έναν ευρύ αναστοχασμό του Δυτικού κόσμου.
Γράφει ο Γιώργος Καμίνης*
Αυτή τη στιγμή, η εξέλιξη των πολεμικών επιχειρήσεων είναι αβέβαιη. Πολύ περισσότερο αβέβαιη είναι η μακροχρόνια επίδραση του πολέμου αυτού στην Ουκρανία αλλά και στην ίδια τη Ρωσία. Ενδέχεται οι εχθροπραξίες να κρατήσουν λίγες ημέρες ή μήνες. Μπορεί να σημαίνουν την αρχή του τέλους του αυταρχικού καθεστώτος του Πούτιν ή την εγκαθίδρυση ενός φιλορωσικού καθεστώτος στο Κίεβο και την περαιτέρω ενθάρρυνση του Ρώσου Προέδρου. Ανεξάρτητα όμως από την έκβαση του πολέμου, είναι σαφές πως η Δύση έχει πολλά πράγματα να σκεφτεί και ακόμη περισσότερα να αποφασίσει.
Στο διπλωματικό επίπεδο, δεν νομίζω πως χωρεί πλέον αμφιβολία ότι η δημιουργία μιας κοινής Ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής είναι απόλυτη ανάγκη. Μπορεί η καταδίκη της εισβολής να ήταν ομόθυμη από όλους τους Ευρωπαίους ηγέτες, αλλά η εικόνα καθυστέρησης και αδυναμίας να συμφωνηθούν οι σοβαρές κυρώσεις που ζητάει η Ουκρανία, όπως ο αποκλεισμός της Ρωσίας από το παγκόσμιο σύστημα διατραπεζικών πληρωμών SWIFT, έπληξαν περαιτέρω την αξιοπιστία της Ένωσης. Βεβαίως, περαιτέρω κυρώσεις και κοινές αποφάσεις προϋποθέτουν γενναιότητα από εμάς τους Ευρωπαίους, τόσο σε επίπεδο λαών όσο και κυβερνήσεων. Καλώς ή κακώς, η ρωσική οικονομία είναι εδώ και χρόνια διασυνδεδεμένη με την ευρωπαϊκή, σε τομείς που δεν αφορούν μόνο την ενέργεια. Είμαστε διατεθειμένοι να «πονέσουμε» για να υποστηρίξουμε την Ουκρανία; Αυτό πρέπει να εξηγηθεί στους ευρωπαϊκούς λαούς, ώστε να αποσπάσει τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση.
Όσον αφορά την πολιτική άμυνας και την αμυντική μας στρατηγική, κι εδώ χρειάζεται επαγρύπνηση και κρίσιμες αποφάσεις. Είναι δεδομένο πως η ρωσική εισβολή θα ωθήσει χώρες, όπως Φινλανδία και η Σουηδία, σε στενότερη συμμετοχή τους στο ΝΑΤΟ. Οι χώρες της Βαλτικής, ήδη μέλη από το 2004, θα επιζητήσουν ενίσχυση των αποτρεπτικών δομών και δυνατοτήτων της Συμμαχίας. Σε μία τέτοια εξέλιξη, ποιό περιθώριο υπάρχει για τη δημιουργία ενός Ευρωστρατού; Θα επιταχύνουμε τη συγκρότησή του, που εδώ και χρόνια μοιάζει εγκλωβισμένη μέσα στα αντικρουόμενα ευρωπαϊκά συμφέροντα; Θα λειτουργήσει συμπληρωματικά στο ΝΑΤΟ; Ποιό είναι το μέγεθος και οι δυνατότητες που θα έχει;
Οι απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα είναι κρίσιμες, τόσο για τις δυνατότητες αποτροπής όσο και για την εσωτερική συνοχή της Ένωσης.
Είναι επίσης απολύτως σαφές ότι η εξάρτηση της Ευρώπης από τα ορυκτά καύσιμα, το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο που εξάγει η Ρωσία, πρέπει να λήξει. Διαδικασία η οποία, παρά την υπαρξιακή απειλή της κλιματικής αλλαγής, έχει καθυστερήσει. Σήμερα, ο πόλεμος χρηματοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από την ίδια την Ευρώπη, που συνεχίζει να αγοράζει πετρέλαιο και φυσικό αέριο σε εξωφρενικές τιμές. Τώρα που προστίθεται η γεωπολιτική απειλή, οφείλουμε να επισπεύσουμε την παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στερώντας τον Πούτιν από ένα μελλοντικό όπλο εκβιασμού.
Είναι πια καιρός η Ευρώπη να αντιμετωπίσει σοβαρά την επίδραση του ρωσικού παράγοντα στο εσωτερικό της. Επίδραση αισθητή εδώ και τουλάχιστον μία δεκαετία, που έχει επηρεάσει ή απειλεί να προκαλέσει βρύσνουσες πολιτικές εξελίξεις, όπως το Brexit ή η εκλογή του Προέδρου Μακρόν χρηματοδοτώντας συνήθως ακροδεξιά κόμματα ή ομάδες. Γνωστή επίσης είναι και η προσπάθεια επηρεασμού του αποτελεσμάτων στις αμερικανικές εκλογές του 2016.
Η ρωσική προπαγάνδα διαχέεται πολύπλευρα στη Δύση με τίμημα τη σταθερότητα της δημοκρατίας μας. Βάλλει κατά του δυτικού τρόπου ζωής, των ελευθεριών και ευαισθησιών μας, της προσήλωσής μας στο κράτος δικαίου και τη δημοκρατία, προσπαθώντας να την εμφανίσει ως αναποτελεσματική.
Οι σχέσεις με κόμματα, πολιτικούς και επιχειρηματίες πρέπει να διερευνηθούν σε βάθος.·να αντιστρέψουμε τους όρους του παιχνιδιού:
Τώρα που η ρωσική κοινωνία ατενίζει παγωμένη την έναρξη ενός αβέβαιου πολέμου, εμείς στη Δύση οφείλουμε να υποστηρίξουμε τις γενναίες φωνές αντιφρονούντων μέσα στη Ρωσία, εξαπολύοντας έναν «πόλεμο» πληροφόρησης και υποστήριξης της κοινωνίας των πολιτών ενάντια στον Πούτιν.
*Ο Γιώργος Καμίνης είναι βουλευτής Επικρατείας του ΚΙΝΑΛ