Ο νέος νόμος κατά των ομοφυλόφιλων προσώπων στην Ουγκάντα, που προβλέπει ποινές ισόβιας κάθειρξης και ακόμη και την ποινή του θανάτου για όσους δηλώνουν μέλη της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+, συνέχισε να πυροδοτεί έντονες αντιδράσεις από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής – που διεμήνυσαν πως εάν εφαρμοστεί, θα υπάρξουν «συνέπειες» – και μη κυβερνητικές οργανώσεις χθες Τετάρτη (22/3).
«Η έγκριση αυτού του νόμου διακρίσεων, πιθανόν από τους χειρότερους στο είδος του σε όλο τον κόσμο, είναι εξέλιξη που προκαλεί βαθιά ανησυχία», τόνισε ο Ύπατος Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών, ο Φόλκερ Τουρκ, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
«Αν υπογραφτεί από τον πρόεδρο και τεθεί σε ισχύ, θα μετατρέψει τις λεσβίες, τους ομοφυλόφιλους και τους αμφιφυλόφιλους σε εγκληματίες απλούστατα επειδή υπάρχουν, επειδή είναι αυτοί που είναι. Θα δώσει λευκή επιταγή στη συστηματική παραβίαση σχεδόν όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους και θα συμβάλει να στραφεί ο ένας άνθρωπος εναντίον του άλλου», πρόσθεσε.
Ίσχυε ήδη νομοθεσία κατά των ομοφυλόφιλων στη χώρα της Ανατολικής Αφρικής, όμως το νέο νομοσχέδιο που εγκρίθηκε από το κοινοβούλιο το βράδυ της Τρίτης προβλέπει δρακόντειες ποινές.
Το κείμενο, που μένει απλά να υπογραφτεί από τον πρόεδρο Γιοουέρι Μουσέβενι, επιτρέπει όσοι κρίνονται ένοχοι για «διακεκριμένη ομοφυλοφιλία» να καταδικάζονται σε θάνατο. Όσοι επιδίδονται σε «ομοφυλοφιλικές πράξεις» θα αντιμετωπίζουν ισόβια κάθειρξη. Όσοι αποπειρώνται καν να έχουν ομοφυλοφιλικές σχέσεις θα είναι αντιμέτωποι με πολυετείς ποινές κάθειρξης.
Ενώ όσοι εν γνώσει τους υποθάλπουν, προσφέρουν ιατρική περίθαλψη, ή νομική συνδρομή, σε μέλη της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+ επίσης θα αντιμετωπίζουν ποινές φυλάκισης και κάθειρξης.
Οι ΗΠΑ προειδοποιούν
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ προειδοποίησε πως εάν ο νόμος τεθεί σε ισχύ, θα υπάρξουν «συνέπειες».
«Έχουμε σοβαρές ανησυχίες για την έγκριση του νόμου κατά της ομοφυλοφιλίας που εγκρίθηκε από το κοινοβούλιο της Ουγκάντας και την αυξανόμενη βία εναντίον των μελών της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+», υπογράμμισε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρίν Ζαν-Πιερ, η οποία είναι γκέι. Χαρακτήρισε τον νόμο ο οποίος βάζει στο στόχαστρο τις σεξουαλικές μειονότητες από «τους πιο ακραίους στον κόσμο».
Ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της αμερικανικής προεδρίας Τζον Κέρμπι προειδοποίησε πως θα υπάρξουν «συνέπειες», πιθανόν «οικονομικές», αν η κυβέρνηση της Ουγκάντας εφαρμόσει τον νόμο.
Ο κ. Μουσέβενι, 78 ετών, αναμένεται πως θα υπογράψει τον νόμο. Οι υποστηρικτές του διατείνονται πως οι παραδοσιακές αξίες στην Ουγκάντα απειλούνται.
Κατά τη διάρκεια της πολύωρης συζήτησης στο κοινοβούλιο, διατυπώθηκαν αρκετά ομοφοβικά σχόλια, ενώ υπήρξε τουλάχιστον μια τοποθέτηση υπέρ του ευνουχισμού των μελών της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+. Μέλος του κοινοβουλίου που διανοήθηκε να επικρίνει τα μέτρα έγινε στόχος ηχηρών αποδοκιμασιών.
Ο Σαμ Γκανάφα, επικεφαλής της οργάνωσης Spectrum, η οποία υπερασπίζεται τα δικαιώματα της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+ στην Ουγκάντα, προειδοποίησε πως η κατάσταση είναι εξαιρετικά σοβαρή, σημειώνοντας ότι πολλά ομοφυλόφιλα ζευγάρια κινδυνεύουν να μείνουν άστεγα, καθώς οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα σπεύσουν να τους κάνουν έξωση.
«Καλύτερα να φύγουμε από τη χώρα»
Με αυτόν τον νόμο το μόνο που περιμένει τα μέλη σεξουαλικών μειονοτήτων είναι «ο φόβος και ο κίνδυνος», είπε, «το καλύτερο θα είναι να φύγουμε από αυτή τη χώρα», δήλωσε 23χρονη διαφυλική. Πριν από δύο εβδομάδες, τόνισε η ίδια, υπέστη επίθεση από ομάδα εφήβων.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, από τη μεριά της, «είναι βαθιά ανήσυχη για την έγκριση του νόμου κατά της ομοφυλοφιλίας από το κοινοβούλιο» της Ουγκάντας, σημείωσε η Ναμπίλα Μασράλι, εκπρόσωπος του επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Τζουζέπ Μπορέλ, μέσω Twitter. «Θα συνεχίσουμε να συζητάμε με τις αρχές και την κοινωνία των πολιτών για να εξασφαλίσουμε πως όλοι θα έχουν ίση μεταχείριση».
Το 2014, το κοινοβούλιο είχε προσπαθήσει να εγκρίνει νόμο που θα επέβαλε ποινή ισόβιας σε «καταδικασμένους» ομοφυλόφιλους, όμως το κείμενο καταρρίφθηκε από το Συνταγματικό Δικαστήριο λόγω διαδικαστικών σφαλμάτων.
Το 2021, ο κ. Μουσέβενι άσκησε βέτο σε παρόμοια νομοσχέδια, μετά την κατακραυγή στη Δύση.
Η κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+ μοιάζει να έχει μπει στο στόχαστρο ευρύτερα σε μέρος της ανατολικής Αφρικής. Το σαββατοκύριακο, στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος στην Τανζανία κάλεσε οι ομοφυλόφιλοι να υφίστανται ευνουχισμό. Ενώ στην Κένυα, ο πρόεδρος Γουίλιαμ Ρούτο δήλωσε πρόσφατα πως η ομοφυλοφιλία δεν έχει θέση στη χώρα του.