Στη Δικαιοσύνη παραπέμπονται εννέα πρώην στρατιωτικοί και αστυνομικοί που ενέχονται στην υπόθεση των εξαφανίσεων και των εκτελέσεων με συνοπτικές διαδικασίες 183 ανθρώπων κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, που αιματοκύλησε τη Γουατεμάλα από το 1960 ως το 1996.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο δικαστής Μιγκέλ Άνχελ Γκάλβες έκανε δεκτές, κατά τη διάρκεια ακροαματικής διαδικασίας στην πρωτεύουσα, τις μαρτυρικές καταθέσεις και τις αποδείξεις που παρουσιάστηκαν από τους προσφεύγοντες και τους συνηγόρους τους.
Τα θύματα φορτώνονταν «σε αεροπλάνα και πετάγονταν στον ωκεανό, για να εξαφανιστεί κάθε ίχνος των βασανιστηρίων» που είχαν υποστεί, επιχειρηματολόγησε ο δικαστής Γκάλβες.
Οι ωμότητες με θύματα 183 μισθωτούς, φοιτητές, ακτιβιστές και αντάρτες είχαν καταχωριστεί σε «Diario Militar» («στρατιωτικό ημερολόγιο»), που ανακαλύφθηκε τον Μάιο του 1999.
Σε αυτό το έγγραφο 74 σελίδων αναγράφονται ονόματα, επίθετα, ψευδώνυμα και η τύχη των θυμάτων, οι απαγωγές και οι δολοφονίες από το 1983 ως το 1986, όταν τη Γουατεμάλα κυβερνούσε ο δικτάτορας Όσκαρ Μεχία.
Οι κατηγορούμενοι θα κληθούν να λογοδοτήσουν στη δικαιοσύνη για τους φόνους τριών προσώπων, την εξαφάνιση 14 και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας σε βάρος 21 ανθρώπων.
Το 2012, το Διαμερικανικό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΔΔΑΔ) είχε χαρακτηρίσει υπεύθυνο το κράτος της Γουατεμάλας για τις εξαφανίσεις 26 ανθρώπων, τα ονόματα των οποίων είχαν καταχωριστεί στο Diario Militar.
Ο εμφύλιος πόλεμος στη Γουατεμάλα είχε απολογισμό τουλάχιστον 200.000 νεκρούς και «εξαφανισμένους», κατά τους υπολογισμούς της Επιτροπής Αλήθειας, η οποία διενήργησε έρευνες για τις ωμότητες που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια της ένοπλης σύρραξης, στην πλειονότητά τους από τις ένοπλες δυνάμεις.
