Τα στενά του Βοσπόρου δεν θα κλείσουν, διαμήνυσε ο υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, παρά μόνο αν υπάρξει περίπτωση πολέμου για την Τουρκία. «Αν κριθεί ότι η Τουρκία βρίσκεται σε κατάσταση πολέμου τότε θα κλείσουν τα Στενά του Βοσπόρου» είπε χαρακτηριστικά ο Τούρκος υπουργός, απαντώντας στο αίτημα της Ουκρανίας.
Ωστόσο, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανέφερε πως ακόμη και αν κλείσουν τα Στενά, η Ρωσία έχει δικαίωμα με βάση τη Συνθήκη του Μοντρέ να ζητήσει επιστροφή των πλοίων της στη βάση τους.
Η Ουκρανία κάλεσε την Τουρκία να εμποδίσει τη διέλευση ρωσικών πολεμικών πλοίων από τα στενά των Δαρδανελίων και του Βοσπόρου που οδηγούν στη Μαύρη Θάλασσα, μετά την έναρξη χθες, Πέμπτη, από τη Μόσχα πλήρους κλίμακας επίθεσης στην Ουκρανία από ξηράς, αέρος και θαλάσσης.
Ρωσικές δυνάμεις έφθασαν σε ουκρανικά λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας και της Αζοφικής Θάλασσας στο πλαίσιο της εισβολής.
Βάσει της Συνθήκης του Μοντρέ (1936), η Τουρκία έχει τον έλεγχο των στενών και μπορεί να περιορίσει τη διέλευση πολεμικών πλοίων σε περίοδο πολέμου ή αν απειληθεί, όμως το αίτημα έχει φέρει τη χώρα μέλος του ΝΑΤΟ σε δύσκολη θέση καθώς προσπαθεί να διαχειριστεί τις δυτικές δεσμεύσεις της και να διευρύνει τις σχέσεις με τη Ρωσία.
Σε δηλώσεις του στο Καζακστάν, ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε πως η Τουρκία εξετάζει το αίτημα του Κιέβου αλλά είπε πως η Ρωσία έχει το δικαίωμα βάσει της Συνθήκης να επιστρέφει πλοία της στη βάση τους, σε αυτήν την περίπτωση στη Μαύρη Θάλασσα.
Άρα ακόμη κι αν η Τουρκία αποφασίσει έπειτα από μια νομική διαδικασία να δεχθεί το αίτημα της Ουκρανίας και να κλείσει τα στενά στα ρωσικά πολεμικά πλοία, είπε, η απαγόρευση θα ισχύει μόνο στην αντίθετη κατεύθυνση, από τις βάσεις τους προς τη Μεσόγειο.
«Αν χώρες που εμπλέκονται στον πόλεμο υποβάλουν αίτημα για επιστροφή των σκαφών τους στις βάσεις τους, αυτό θα πρέπει να επιτραπεί» δήλωσε ο Τσαβούσογλου σύμφωνα με την εφημερίδα Hurriyet.
Ο Τσαβούσογλου πρόσθεσε πως Τούρκοι νομομαθείς προσπαθούν ακόμη να προδιορίσουν αν η σύγκρουση στην Ουκρανία μπορεί να οριστεί ως πόλεμος, κάτι που θα επέτρεπε την επίκληση της εντολής της συνθήκης.
Ο πρεσβευτής της Ουκρανίας στην Τουρκία, Βασίλ Μποντνάρ, δήλωσε σήμερα πως το Κίεβο περιμένει μια «θετική απάντηση» από την Άγκυρα στο αίτημά του.
Ο Τσαβούσογλου, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, επανέλαβε επίσης την εναντίωση της Άγκυρας στην επιβολή οικονομικών κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας, μια θέση που έχει διαχωρίσει την Τουρκία από τους περισσότερους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ που έχουν ήδη ανακοινώσει τέτοια μέτρα.
Η Τουρκία έχει καλλιεργήσει καλές σχέσεις τόσο με τη Ρωσία όσο και με την Ουκρανία. Έχει πει πως η ρωσική επίθεση είναι απαράδεκτη και πως υποστηρίζει την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας αλλά έχει αποφύγει να χρησιμοποιήσει λέξεις όπως “εισβολή” για να περιγράψει αυτό που συμβαίνει.
Η Άγκυρα επιδιώκει τη συνεργασία με τη Μόσχα στον αμυντικό και τον ενεργειακό τομέα αλλά έχει πουλήσει επίσης drones στην Ουκρανία και έχει υπογράψει συμφωνία συμπαραγωγής και άλλων. Εναντιώνεται επίσης στη ρωσική πολιτική στη Συρία και τη Λιβύη, καθώς και στην προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014.
Η σημασία των στενών των Δαρδανελλίων
Πρόκειται για το πέρασμα που ελέγχει την είσοδο των πλοίων στην περιοχή και μπορεί η γείτονα χώρα να μη θέλει να επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία, όμως σε αντίθεση περίπτωση, ο Ερντογάν θα μπορούσε να σταθεί εμπόδιο στον Πούτιν.
Όπως αναφέρει το aljazeera.com, η Τουρκία έχει τον έλεγχο του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων με συμφωνία του 1936, με αποτέλεσμα να μπορεί να ρυθμίζει τη διέλευση των πολεμικών πλοίων.
Επίσης, εγγυάται την ελεύθερη διέλευση πολιτικών πλοίων σε καιρό ειρήνης και περιορίζει τη διέλευση πλοίων που δεν ανήκουν σε χώρες που συνορεύουν με τη Μαύρη Θάλασσα.
Παρόλα αυτά, όλα αλλάζουν σε περίπτωση πολέμου.