Συναγερμός έχει σημάνει από τα ξημερώματα της Πέμπτης όταν ο Βλαντίμιρ Πούτιν ανακοίνωσε με διάγγελμά του την εισβολή στην Ουκρανία, ή όπως ο ίδιος είπε «την έναρξη στρατιωτικής επιχείρησης στο Ντονμπάς». Έκτοτε, σε πολλές πόλεις της Ουκρανίας ακούγονται ισχυρές εκρήξεις και οι σειρήνες της αεράμυνας, καθώς το Κίεβο διαβεβαιώνει πως βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη ρωσική «εισβολή ευρείας κλίμακας».
Τουλάχιστον οκτώ άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και εννέα έχουν τραυματιστεί από τον βομβαρδισμό των δυνάμεων της Ρωσίας στην Ουκρανία, δήλωσε σήμερα σύμβουλος του ουκρανικού υπουργείου Εσωτερικών Υποθέσεων.
Σε διάγγελμά του προς το έθνος, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ενημέρωσε πως κηρύσσει στρατιωτικό νόμο σε όλη την επικράτεια. «Μην πανικοβάλλεστε», προέτρεψε τους συμπολίτες του, υποσχόμενος «θα νικήσουμε».
Λίγη ώρα μετά την απρόσμενη ανακοίνωση του ενοίκου του Κρεμλίνου, που τόνισε ότι σκοπός είναι η υπεράσπιση των περιοχών που βρίσκονται στα χέρια των φιλορώσων αυτονομιστών, ακούστηκε σειρά εκρήξεων στο Κίεβο. Σειρήνες της αεράμυνας ακούστηκαν επίσης στην ουκρανική πρωτεύουσα, καθώς και στη Λβιβ, στη δυτική Ουκρανία, όπου μετέφεραν τις πρεσβείες τους οι ΗΠΑ και αρκετές άλλες χώρες.
Στο μετρό του Κιέβου υπήρχαν δεκάδες κάτοικοι που πήγαν εκεί είτε για να προστατευθούν είτε για να επιβιβαστούν σε κάποιο τρένο, με βαλίτσες και σάκους στα χέρια, για να φύγουν από την πόλη.
Εκρήξεις ακούστηκαν επίσης στην Κραματόρσκ, στο ανατολικό τμήμα της χώρας, όπου βρίσκεται το γενικό αρχηγείο του ουκρανικού στρατού, στη Χαρκίβ, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, και στην Οδησσό, στη Μαύρη Θάλασσα.
Οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις ανέφεραν ότι κατέστρεψαν βάσεις της αεροπορίας και συστοιχίες αντιαεροπορικής άμυνας της Ουκρανίας. Από την πλευρά του, το Κίεβο ανέφερε ότι καταρρίφθηκαν πέντε ρωσικά αεροσκάφη και ένα ελικόπτερο.
Ο ουκρανός ΥΠΕΞ, ο Ντμίτρο Κουλέμπα, κατήγγειλε την έναρξη ρωσικής «εισβολής ευρείας κλίμακας». Η επιχείρηση έχει σκοπό «να καταστραφεί το ουκρανικό κράτος, να καταληφθεί η [ουκρανική] επικράτεια διά της βίας και να επιβληθεί κατοχή», υπερθεμάτισε το ουκρανικό υπουργείο Εξωτερικών.
Η Ουκρανία ανακοίνωσε παράλληλα το κλείσιμο του εναέριου χώρου της για την πολιτική αεροπορία, ενώ πτήσεις ακυρώθηκαν επίσης από και προς αεροδρόμια μεγάλων πόλεων της νότιας Ρωσίας, κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία.
Ο ρωσικός στρατός διαβεβαίωσε ότι πλήττει ουκρανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις με «όπλα υψηλής ακρίβειας», κάτι που φάνηκε να αναγνωρίζει ο Ουκρανός πρόεδρος, δηλώνοντας πως η Ρωσία εξαπέλυσε πλήγματα εναντίον στρατιωτικών υποδομών και της ουκρανικής συνοριοφυλακής.
Ο πρεσβευτής της Ρωσίας στα Ηνωμένα Έθνη, ο Βασίλι Νεμπένζια, πήγε τα πράγματα πολύ πιο πέρα, λέγοντας ότι η χώρα του έχει στο στόχαστρο «τη χούντα που βρίσκεται στην εξουσία στο Κίεβο».
Διεθνής κατακραυγή και κύμα καταδικαστικών ανακοινώσεων
Η απόφαση του Ρώσου προέδρου, η οποία καταγράφηκε έπειτα από μήνες εντάσεων και διπλωματικών προσπαθειών για να αποφευχθεί ο πόλεμος, προκάλεσε διεθνή κατακραυγή, κύμα καταδικαστικών ανακοινώσεων.
«Πρόεδρε Πούτιν, εν ονόματι της ανθρωπότητας, διατάξτε τους στρατιώτες σας να γυρίσουν πίσω στη Ρωσία!» είπε, με εμφανή συναισθηματική φόρτιση, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες κατά τη διάρκεια κατεπείγουσας συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν κατήγγειλε «την απρόκλητη και αδικαιολόγητη επίθεση» που θα προκαλέσει «καταστροφικά δεινά και απώλειες ανθρωπίνων ζωών». Ο κόσμος «θα απαιτήσει η Ρωσία να δώσει λόγο», υποσχέθηκε ο κ. Μπάιντεν. Μίλησε αργότερα με τον Ουκρανό πρόεδρο, στον οποίο υποσχέθηκε την υποστήριξή του.
Ο Γενικός Γραμματέας του NATO Γενς Στόλτενμπεργκ καταδίκασε την «απρόκλητη επίθεση» της Ρωσίας. Οι πρεσβευτές των τριάντα χωρών μελών του NATO συγκλήθηκαν και συνεδριάζουν εκτάκτως στις Βρυξέλλες.
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς καταδίκασε από τη δική του πλευρά την «κατάφωρη παραβίαση» του διεθνούς δικαίου, ενώ η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεσμεύθηκε ότι η Μόσχα «θα λογοδοτήσει». Ο Βλαντίμιρ Πούτιν «επέλεξε τον δρόμο της αιματοχυσίας και της καταστροφής», έκρινε από τη δική του πλευρά ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον.
Αφού συζήτησε με διάφορους ξένους ηγέτες σήμερα το πρωί, ο κ. Ζελένσκι κάλεσε να συγκροτηθεί παγκόσμια «συμμαχία κατά του Πούτιν» για να «αναγκαστεί» η Ρωσία να σταματήσει τον πόλεμο, για να «υπάρξει ειρήνη».
Ανακοινώνοντας την έναρξη της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» τα ξημερώματα, ο κ. Πούτιν είπε στο διάγγελμά του πως «είμαστε αναγκασμένοι να προχωρήσουμε σε αποστρατιωτικοποίηση και αποναζιστοποίηση της Ουκρανίας».
«Δεν είναι στα σχέδιά μας η κατοχή ουκρανικών εδαφών, δεν σκοπεύουμε να επιβάλουμε τίποτα διά της βίας σε κανέναν», πρόσθεσε, καλώντας τους ουκρανούς στρατιώτες να «καταθέσουν τα όπλα».
Κατόπιν απευθύνθηκε σε όποιους «προσπαθούν να ανακατευτούν», λέγοντας πως «πρέπει να γνωρίζουν ότι η αντίδραση της Ρωσίας θα είναι άμεση και θα έχει συνέπειες που δεν έχουν γνωρίσει ποτέ».
Το πετρέλαιο απογειώνεται
Μερικές ώρες νωρίτερα, το Κρεμλίνο ανακοίνωνε ότι αξιωματούχοι των αυτοανακηρυγμένων Λαϊκών Δημοκρατιών της ανατολικής Ουκρανίας ζήτησαν τη «βοήθεια» της Μόσχας για να «απωθήσουν την επίθεση» του ουκρανικού στρατού.
Τη Δευτέρα, ο Ρώσος πρόεδρος αναγνώρισε την ανεξαρτησία των δύο «Λαϊκών Δημοκρατιών» του Ντονμπάς, ενώ την επομένη εξασφάλισε το πράσινο φως της άνω Βουλής για την ανάπτυξη στρατευμάτων.
Λίγη ώρα μετά την ομιλία του κ. Πούτιν η τιμή του βαρελιού του πετρελαίου ξεπέρασε τα 100 δολάρια για πρώτη φορά έπειτα από επτά και πλέον χρόνια, ενώ τα ασιατικά χρηματιστήρια έπεφταν.
Οι ΗΠΑ θα καταθέσουν προς συζήτηση και ψήφιση σήμερα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ σχέδιο απόφασης που καταδικάζει τη Ρωσία για τον «πόλεμο» εναντίον της Ουκρανίας.
Οι 27 ηγέτες της ΕΕ από την πλευρά τους συναντώνται εκτάκτως απόψε.
Πολλοί φοβούνται ότι η κρίση στην Ουκρανία θα προκαλέσει τη σοβαρότερη ένοπλη σύρραξη στην Ευρώπη από το 1945. Η ρωσική επέμβαση θα μπορούσε να αναγκάσει «ως ακόμη και πέντε εκατομμύρια επιπλέον ανθρώπους να εκτοπιστούν», προειδοποίησε η Αμερικανίδα πρεσβεύτρια στον ΟΗΕ, η Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ.
Η Ουάσινγκτον και οι δυτικοί σύμμαχοί της αναμένεται να ανακοινώσουν νέες κυρώσεις, μετά τις πρώτες που επέβαλαν αντιδρώντας στην αναγνώριση από τη Μόσχα των αυτονομιστών που πολεμά ο ουκρανικός στρατός επί οκτώ χρόνια, σε μια σύρραξη που έχει προκαλέσει πάνω από 14.000 νεκρούς μέχρι σήμερα, σύμφωνα με το Κίεβο.
Το Κίεβο ζήτησε από την Τουρκία να κλείσει τον Βόσπορο και τα Δαρδανέλια για τα ρωσικά πολεμικά πλοία
Η Ουκρανία ζήτησε από την Τουρκία να κλείσει στα στενά του Βοσπόρου και τα Δαρδανέλια για τα ρωσικά πλοία και επιθυμεί να επιβληθούν κυρώσεις στη Μόσχα, δήλωσε ο Ουκρανός πρεσβευτής στην Άγκυρα.
«Ζητάμε να κλείσουν ο εναέριος χώρος, ο Βόσπορος και τα Δαρδανέλια. Μεταφέραμε το σχετικό αίτημα στην τουρκική πλευρά. Παράλληλα θέλουμε να επιβληθούν κυρώσεις στη ρωσική πλευρά», δήλωσε ο πρεσβευτής Βασίλ Μπόντναρ στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου από την Άγκυρα.
Η Τουρκία, χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, που έχει θαλάσσια σύνορα με την Ουκρανία και τη Ρωσία στη Μαύρη Θάλασσα, είναι αντίθετη στην επιβολή κυρώσεων εναντίον της Μόσχας, όμως έχει χαρακτηρίσει τις κινήσεις της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας απαράδεκτες. Βάσει συμφωνίας του 1936 η Άγκυρα ελέγχει τα στενά του Βοσπόρου και τα Δαρδανέλια και μπορεί να περιορίσει τη διέλευση από αυτά πολεμικών πλοίων, αν θεωρήσει ότι απειλείται ή στη διάρκεια πολέμου.
