Καταναγκαστική εργασία στα χωράφια ή στις κουζίνες των εστιατορίων, οικιακές βοηθοί που διαβιούν σε κατάσταση δουλείας: η εγκληματική εκμετάλλευση του ξένου εργατικού δυναμικού, είτε πρόκειται για Ευρωπαίους είτε για πολίτες τρίτων χωρών, είναι «ενδημική» στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως κατήγγειλε σήμερα ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.
Η γεωργία, η οικοδομή, τα ξενοδοχεία και η εστίαση είναι οι τομείς που πλήττονται περισσότερο από αυτές τις εγκληματικές πρακτικές, σύμφωνα με μια έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα ο Οργανισμός (FRA). Πρόκειται για την πρώτη εκτεταμένη μελέτη που διενεργεί ο FRA για το πρόβλημα αυτό για την ΕΕ, μετά από επιτόπιες έρευνες σε 21 από τις 28 χώρες της Ένωσης.
Λόγω έλλειψης ενός εναρμονισμένου νομικού πλαισίου, αποτελεσματικών ελέγχων και προστασίας των θυμάτων, οι δράστες διατρέχουν ελάχιστο κίνδυνο να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη ή να χρειαστεί να αποζημιώσουν τα θύματά τους, υπογραμμίζεται στην έρευνα αυτή.
«Μιλάμε για ένα ενδημικό πρόβλημα στο οποίο θα πρέπει να δώσουμε κατεπειγόντως ένα τέλος. Οι χώρες-μέλη της ΕΕ πρέπει να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες για να προωθήσουν ένα κλίμα μηδενικής ανοχής για τις εγκληματικές μορφές εκμετάλλευσης» των εργαζομένων, σχολίασε ο ασκών χρέη διευθυντή του FRA Κωνσταντίνος Μανωλόπουλος.
«Στις περισσότερες περιπτώσεις οι καταναλωτές δεν γνωρίζουν ότι τα πορτοκάλια, το κρασί, το κρέας τα μπλουζάκια και τα παπούτσια που αγοράζουν» αλλά επίσης και «οι υπηρεσίες που παρέχονται σε ξενοδοχεία ή εστιατόρια μπορεί να προέρχονται από εργαζομένους που τους εκμεταλλεύονται», αποκαλύπτει η έκθεση του FRA.
Ο Οργανισμός περιγράφει επίσης τις διαφορετικές μορφές που μπορεί να λάβει η πρακτική αυτή, αφού εξέτασε 127 περιπτώσεις. Πολύ χαμηλοί μισθοί —κάποιες φορές λιγότερο από 1 ευρώ την ώρα— 12ωρη εργασία, άρνηση να χορηγηθεί εβδομαδιαίο ρεπό είναι κάποιες από αυτές που συχνά συνοδεύονται από κακομεταχείριση, απαράδεκτες συνθήκες υγιεινής ή ακόμη και αναγκαστική απομόνωση των θυμάτων.
Εκτός από τους Αφρικανούς και Ασιάτες μετανάστες, οι «νέοι» πολίτες της ΕΕ, όπως οι Βούλγαροι, οι Ρουμάνοι και οι Λιθουανοί, είναι τα κυριότερα θύματα αυτής της πρακτικής που συμβαίνει ανεξαιρέτως σε όλες τις χώρες, από τη Φινλανδία και τη Βρετανία μέχρι τη Γαλλία, την Ελλάδα και την Πολωνία.
Για να επιτευχθεί η «μηδενική ανοχή» στο φαινόμενο αυτό ο FRA τάσσεται υπέρ της ευαισθητοποίησης του κοινού, της εντατικοποίησης των επιθεωρήσεων στους χώρους εργασίας, την εμπλοκή των συνδικάτων και τη λήψη μέτρων προστασίας για τα θύματα. Θεωρεί επίσης αναγκαίο να ποινικοποιηθεί η πρακτική αυτή και να επιβάλλονται ποινές φυλάκισης τουλάχιστον δύο ετών στους δράστες.