«Οι δημοσιογράφοι που εργάζονται σε περιοχές συγκρούσεων θέτουν τη ζωή τους σε κίνδυνο και η ασφάλειά τους δεν είναι εγγυημένη» τόνισε ο Έλληνας μόνιμος αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, πρέσβης Μιχάλης Σπινέλλης, μιλώντας σε εκδήλωση-συζήτηση, που έγινε στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών και η οποία συνδιοργανώθηκε από την ΟΥΝΕΣΚΟ και τις Μόνιμες Αντιπροσωπείες της Ελλάδας, της Αργεντινής, της Αυστρίας, της Κόστα Ρίκα, της Γαλλίας και της Τυνησίας.
Το θέμα της συζήτησης στρογγυλής τραπέζης ήταν «ο τερματισμός της ατιμωρησίας: η προάσπιση του κράτους δικαίου», με την ευκαιρία της πρώτης επετείου της «Παγκόσμιας Ημέρας για τον τερματισμό της ατιμωρησίας των εγκλημάτων κατά των δημοσιογράφων», που έχει ορίσει ο ΟΗΕ για τις 2 Νοεμβρίου, έπειτα από την έγκριση σχετικού ψηφίσματος από την περυσινή Γενική Συνέλευση του διεθνούς Οργανισμού.
Σε μαγνητοσκοπημένο μήνυμά του στην εκδήλωση, ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι-μουν, ανέφερε ότι κατά την τελευταία δεκαετία, για το 90% των δολοφονιών δημοσιογράφων δεν υπήρξε απόδοση δικαιοσύνης στο έγκλημα και οι δράστες παρέμειναν ατιμώρητοι.
Ο γγ του ΟΗΕ επισήμανε, επίσης, ότι για πρώτη φορά ο ΟΗΕ παρουσιάζει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση της ασφάλειας των δημοσιογράφων με την παράλληλη υποστήριξη κυβερνήσεων και με σκοπό την ενίσχυση των νομικών πλαισίων προστασίας της ελευθερίας της έκφρασης.
Στη συζήτηση συμμετείχαν ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ, πρέσβης Μιχάλης Σπινέλλης, ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής της ΟΥΝΕΣΚΟ, Getachew Engida, ο εκτελεστικός διευθυντής της Επιτροπής Προστασίας Δημοσιογράφων (CPJ) Joel Simon, η διευθύντρια του οργανισμού Παγκόσμια Ελευθερία Έκφρασης και Πληροφοριών και ειδική σύμβουλος του προέδρου του Πανεπιστημίου Κολούμπια δρ Agnes Callamard και η δημοσιογράφος του τηλεοπτικού σταθμού Αλ Αραμπίγια και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Διεθνούς Οργανισμού ΜΜΕ Γυναικών, Nadia Bilbassy-Charters, η οποία μόλις είχε επιστρέψει από δημοσιογραφική αποστολή στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας, μεταφέροντας την αγωνία συναδέλφων της που κινδυνεύει η ζωή τους στην προσπάθειά τους να ενημερώσουν τη διεθνή κοινότητα για το τι πραγματικά συμβαίνει στην περιοχή.
Σημαντική ήταν και η παρέμβαση της διευθύντριας της οργάνωσης «Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα», τμήματος ΗΠΑ, Delphine Halgand, η οποία έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για τις «σύγχρονες μορφές απειλών» σε βάρος των δημοσιογράφων και των λειτουργών των ΜΜΕ.
Κατά τη συζήτηση, τοποθετήθηκαν, επίσης, επί του ζητήματος μόνιμοι αντιπρόσωποι και διπλωμάτες άλλων χωρών, δίνοντας έμφαση στην αναγκαιότητα λήψης πρακτικών μέτρων για την προστασία των δημοσιογράφων, ειδικά μετά τις φρικτές δολοφονίες στη Μέση Ανατολή.
Τόσο οι συμμετέχοντες στο πάνελ, όσο και οι άλλοι διπλωμάτες και δημοσιογράφοι που έλαβαν τον λόγο, αναφέρθηκαν στις καθημερινές απειλές και τους κινδύνους που βιώνουν δημοσιογράφοι όχι μόνο σε εμπόλεμες ζώνες, αλλά και σε αρκετές χώρες, όπου κυβερνήσεις και υπηρεσίες επιχειρούν συστηματικά να τους φιμώσουν και να τους εμποδίσουν στην ελεύθερη άσκηση των επαγγελματικών καθηκόντων τους.
Μεταξύ άλλων, υπογραμμίστηκε η ανάγκη ότι τα κράτη – μέλη του ΟΗΕ πρέπει να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την πρόληψη της βίας κατά των δημοσιογράφων και των εργαζομένων σε ΜΜΕ, για να εξασφαλίσουν και να παραπέμψουν στη δικαιοσύνη τους δράστες των εγκλημάτων.
Την εκδήλωση – συζήτηση συντόνισε ο Γιώργος Παπαγιάννης, επικεφαλής του τμήματος Εξωτερικών Σχέσεων και Πληροφοριών του γραφείου της UNESCO στη Νέα Υόρκη, ο οποίος συνοπτικά αναφέρθηκε στα κύρια σημεία των ομιλιών και χαιρετισμών που έγιναν στην εκδήλωση, υπογραμμίζοντας τις «σημαντικές προκλήσεις» που παρουσιάζονται σήμερα για την προστασία των δημοσιογράφων, ιδιαίτερα μετά τις τραγικές εικόνες με τις εν ψυχρώ δολοφονίες δημοσιογράφων.
Ο Έλληνας μόνιμος αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, στην αρχή της ομιλίας του, εξέφρασε την ειλικρινή εκτίμησή μου για τη συμμετοχή του αναπληρωτή γενικού διευθυντή της UNESCO και των εκπροσώπων της Αργεντινής, της Αυστρίας, της Γαλλίας, της Κόστα Ρίκα και της Τυνησίας που συμμετείχαν στη διοργάνωση της εκδήλωσης.
Όπως ανέφερε ο κ. Σπινέλλης, το ψήφισμα που έχει εγκριθεί από τη Γενική Συνέλευση προβλέπει το διεθνές πλαίσιο για την προστασία των δημοσιογράφων, προτρέποντας τα κράτη – μέλη να εφαρμόσουν συγκεκριμένα μέτρα προκειμένου να αντιμετωπιστεί η «παρούσα κουλτούρα» της ατιμωρησίας.
Μετά από αυτό το ψήφισμα, όπως τόνισε, ο Γενικός Γραμματέας υπέβαλε στην τρέχουσα σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης μια ολοκληρωμένη έκθεση σχετικά με την πρόοδο της εφαρμογής της και δυστυχώς, όπως και η έκθεση του Γενικού Γραμματέα, τόνισε ενδεικτικά, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι υπάρχει «ανοδική τάση» στον αριθμό των δημοσιογράφων που σκοτώθηκαν τα τελευταία χρόνια, καθώς και των δημοσιογράφων και εργαζόμενων στα μέσα ενημέρωσης που φιμώνονται και εμποδίζονται στην αποστολή τους.
Στη συνέχεια, ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ υπογράμμισε το γεγονός ότι «υπάρχει παγκόσμια συνειδητοποίηση των κινδύνων που συνδέονται με την επαγγελματική δημοσιογραφία από τη μία πλευρά και τις διαρκώς αυξανόμενες επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων και εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης από την άλλη» και ότι «σύμφωνα με την Επιτροπή Προστασίας Δημοσιογράφων, στο 90% των δολοφονιών δημοσιογράφων υπήρξε ατιμωρησία για τους δράστες. Η τάση αυτή αποτελεί, αναμφισβήτητα, το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ασφάλεια των δημοσιογράφων και υπογραμμίζει το γεγονός ότι ένα κλίμα ατιμωρησίας δημιουργεί περαιτέρω βία».
Ο κ. Σπινέλλης σημείωσε, εξάλλου, ότι «από την άλλη πλευρά, είναι θετική εξέλιξη ότι η ευαισθητοποίηση για το θέμα βρίσκεται πλέον υψηλά στη διεθνή ατζέντα και ότι κατά τα τελευταία χρόνια, τα Ηνωμένα Έθνη, ιδίως η UNESCO, έχουν δραστηριοποιηθεί για το θέμα και ότι οι συναντήσεις υψηλού επιπέδου έχουν φέρει μαζί όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των ΜΚΟ, ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες και ομάδες μέσων ενημέρωσης. Οι συναντήσεις κατέληξαν στην υιοθέτηση του σχεδίου δράσης του ΟΗΕ για την ασφάλεια των δημοσιογράφων και το θέμα της ατιμωρησίας».
Αναφερόμενος στις πρωτοβουλίες από πλευράς της Ευρώπης, σημείωσε ότι τον περασμένο Απρίλιο, το Συμβούλιο της Ευρώπης εξέδωσε δήλωση σχετικά με την προστασία της δημοσιογραφίας και η ΕΕ ενέκρινε «κατευθυντήριες γραμμές» για την ελευθερία της έκφρασης, ενώ αυτή τη στιγμή χρηματοδοτεί μια σειρά πιλοτικών έργων στον τομέα των παραβιάσεων της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και του πλουραλισμού.
Επίσης, όπως πρόσθεσε, πολλά κράτη – μέλη έχουν αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες για την ενίσχυση του νομικού πλαισίου για την προστασία της ελευθερίας της έκφρασης, της ελευθερίας του Τύπου και για το δικαίωμα στην πληροφόρηση, ενώ αναβάθμισαν τις προσπάθειές τους για να εξασφαλίσουν την έρευνα και τη δίωξη των απειλών και επιθέσεων κατά δημοσιογράφων και εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης.
Τέλος, ο κ. Σπινέλλης τόνισε: «Ωστόσο, έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μας, προκειμένου να εξασφαλίσουμε ένα ασφαλές και ευνοϊκό περιβάλλον εργασίας για όλους τους δημοσιογράφους. Οι δημοσιογράφοι που εργάζονται σε περιοχές συγκρούσεων θέτουν τη ζωή τους σε κίνδυνο, σε καθημερινή βάση. Η ασφάλειά τους δεν είναι εγγυημένη. Αντιθέτως, οι συνθήκες εργασίας τους είναι αφόρητες, καθώς έχουν να αντιμετωπίσουν την απειλή των δολοφονιών, της ομηρίας, των παρενοχλήσεων, των εκφοβισμών και των βασανιστηρίων».
