Όσο κι αν αυτό το καλοκαίρι δεν είναι η καλύτερη εποχή για την αεροπορία και τις εμπορικές πτήσεις, δεν παύει το αεροπλάνο να αποτελεί το ασφαλέστερο μέσο μετακίνησης.

Και όταν μάλιστα στο τιμόνι του έχει κυβερνήτες όπως της λίστας μας, τότε όλοι μπορούμε να απολαμβάνουμε την ιπτάμενη εμπειρία μας ξένοιαστα.

Κι ενώ οι πιονέροι της αεροπορίας είναι λίγο-πολύ γνωστοί, ονόματα δηλαδή όπως των αδελφών Ράιτ ή του Orville, οι πραγματικοί σημερινοί ήρωες περνούν στα «ψιλά» της ειδησεογραφίας, παρά το γεγονός ότι δεν έκαναν απλώς τη δουλειά τους, αλλά έσωσαν εκατοντάδες ζωές με την ικανότητα και την καπατσοσύνη τους.

Μιλάμε δηλαδή για ικανότητες πέρα από το συνηθισμένο και για άθλους που παραμένουν απαράμιλλοι.

Αυτοί είναι λοιπόν οι πολύ διακριτικοί ήρωες του πιλοτηρίου που άλλαξαν τον ρου της Ιστορίας, σώζοντας δηλαδή ζωές εκεί που η μοίρα είχε ήδη σφραγίσει το πεπρωμένο του αεροσκάφους…

Κυβερνήτης Robert Schornstheimer
Αριθμός ζωών που έσωσε: 89 επιβάτες και 6 από τα 7 μέλη του πληρώματος

Στις 28 Απριλίου 1988, σε μια σύντομη πτήση από το Hilo στη Χονολουλού της Χαβάης, οι επιβάτες είδαν έντρομοι την οροφή και τα πλαϊνά της καμπίνας να σκίζονται, αφήνοντάς τους εκτεθειμένους στον αέρα. Το αεροπλάνο πετούσε στα 7.300 μέτρα και ο παγωμένος αέρας εφορμούσε πάνω τους με ταχύτητες 500 χλμ/ώρα. Παρά τη δυσκολία του εγχειρήματος και το απρόοπτο του πράγματος, ο πιλότος έστρεψε το αεροπλάνο προς το πλησιέστερο αεροδρόμιο και έκανε μια πετυχημένη αναγκαστική προσγείωση. Αυτό που κάνει ακόμα πιο εκπληκτικό τον άθλο του είναι ότι δεν υπήρχε αντίστοιχο σενάριο καταστροφής στην εκπαίδευση ώστε να είναι ο κυβερνήτης προετοιμασμένος για τέτοιο ενδεχόμενο! Ο πιλότος Schornstheimer αυτοσχεδιάσε τα πάντα και κατάφερε να κρατήσει τους επιβάτες ζωντανούς, μετρώντας μόλις μία απώλεια σε ανθρώπινη ζωή, παρά το καταδικασμένο του πράγματος…

Κυβερνήτης Chesley «Sully» Sullenberger
Αριθμός ζωών που έσωσε: 155 επιβάτες και μέλη πληρώματος

Ο πιλότος του Airbus A320 της Πτήσης 1549 από τη Νέα Υόρκη στο Σαρλότ των ΗΠΑ αντιμετώπισε μια κρίση στον αέρα: σμήνος πουλιών κατέστρεψε τους κινητήρες του αεροσκάφους, οι οποίοι τυλίχθηκαν αμέσως στις φλόγες. Το κατεπείγοντος της κατάστασης άφησε στον κυβερνήτη μόλις μία επιλογή: να επιχειρήσει αναγκαστική προσγείωση στον ποταμό Χάντσον της Νέας Υόρκης, καθώς χρόνος για να φτάσει στο πλησιέστερο αεροδρόμιο δεν υπήρχε. Το ρίσκο ήταν τεράστιο, αν και ο ίδιος ενορχήστρωσε μια προσγείωση στο νερό βγαλμένη από σεμινάριο! Κι έτσι έσωσε τους 155 επιβαίνοντες από βέβαιο θάνατο…

Κυβερνήτης Alfred Haynes
Αριθμός ζωών που έσωσε: 185 επιβάτες από τους 296

Η Πτήση 232 της United Airlines απογειώθηκε από τον Διεθνή Αερολιμένα του Ντένβερ στις 19 Ιουλίου 1989 με προορισμό το Σικάγο. Το DC-10 δεν έφτασε βέβαια ποτέ στο Ιλινόις, αφού κατέπεσε στην Αϊόβα όταν ένας από τους κινητήρες του παρουσίασε δυσλειτουργία. Κι αν η ιστορία δεν έχει αίσιο τέλος, καθώς 111 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, το επίτευγμα συνεχίζει να θεωρείται ηρωικό, καθώς ο πιλότος κατάφερε να το φέρει στο έδαφος παρά το γεγονός ότι το τυπικό σύστημα προσγείωσης είχε χαλάσει! Τα υδραυλικά συστήματα του αεροπλάνου δεν δούλευαν και ο πιλότος και το πλήρωμά του μπόρεσαν να ανακτήσουν μερικό έλεγχο των λειτουργιών του αεροσκάφους την ώρα που αυτό έχανε συνεχώς έδαφος και το μοιραίο πλησίαζε γοργά. Χωρίς τα προστατευτικά συστήματα και το πιλοτήριο σε λειτουργία, ο κυβερνήτης έκανε πραγματικά υπεράνθρωπες προσπάθειες να το ρίξει στη γη όσο πιο ομαλά μπορούσε, καθώς για κανονική προσγείωση ούτε λόγος. Οι ιστορικοί της αεροπορίας και οι ερευνητές παραμένουν εντυπωσιασμένοι με τον άθλο του Haynes που κατάφερε να σώσει τα 2/3 των επιβατών μιας καταδικασμένης πτήσης…

Κυβερνήτης Tadeusz Wrona
Αριθμός ζωών που έσωσε: 231 επιβάτες και μέλη πληρώματος

Την 1η Νοεμβρίου 2011, ο πιλότος Tadeusz Wrona αναγκάστηκε να προσγειώσει το αεροσκάφος των Πολωνικών Αερογραμμών στο αεροδρόμιο της Βαρσοβίας με την «κοιλιά». Υδραυλικό πρόβλημα αμέσως μετά την απογείωση της Πτήσης 16 ανάγκασε σε άμεση προσγείωση, με το σύστημα καθόδου να έχει πια χαθεί. Αφού έκανε μπόλικους γύρους πάνω από το αεροδρόμιο, για να καταναλώσει καύσιμο και να δώσει χρόνο στο πλήρωμα εδάφους να προετοιμαστεί, κατέβασε το αεροπλάνο με δεξιοτεχνία μοναδική, παρά το γεγονός ότι τα περισσότερα συστήματα είχαν τεθεί εκτός…

Κυβερνήτης Karl van der Elst
Αριθμός ζωών που έσωσε: 231 επιβάτες και 14 μέλη πληρώματος

Η Πτήση 867 της KLM από το Τόκιο στο Άνκορατζ της Αλάσκα τον Δεκέμβριο του 1989 παρουσίασε πρόβλημα στον αέρα, χάνοντας και τους 4 κινητήρες του αεροσκάφους! Ηφαιστειακή τέφρα ενοχοποιήθηκε για την ολική δυσλειτουργία της μηχανής, αφήνοντας στον πιλότο μόνο το εφεδρικό ηλεκτρικό σύστημα. Το αεροπλάνο έχανε γοργά ύψος και μάλιστα ο κυβερνήτης δεν υπάκουσε στις συμβουλές της FAA, κάνοντας τους δικούς του ελιγμούς. Το αεροπλάνο καταστράφηκε, το κόστος για την επισκευή του ανήλθε στα 80 εκατ. δολάρια, ωστόσο όλοι σώθηκαν και το αεροσκάφος σύντομα επέστρεψε στα καθήκοντά του. Όσο για τους ιθύνοντες της Federal Aviation Administration, παραδέχτηκαν κατόπιν «μαγκωμένοι»: «Οι πληροφορίες ήταν οι καλύτερες που μπορούσαμε να παρέχουμε με τις πηγές και την τεχνολογία που διαθέταμε»…

Κυβερνήτης Eric Moody
Αριθμός ζωών που έσωσε: 248 επιβάτες και 15 μέλη πληρώματος

Μπορούμε σίγουρα να καταλάβουμε πώς ένιωσαν οι επιβαίνοντες της πτήσης όταν άκουσαν τη φωνή του πιλότου να ηχεί στην καμπίνα: «Κυρίες και κύριοι, σας μιλά ο κυβερνήτης. Έχουμε ένα μικρό πρόβλημα: και οι 4 κινητήρες του αεροσκάφους σταμάτησαν να λειτουργούν. Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τους θέσουμε και πάλι σε λειτουργία. Ελπίζω να μη σας δημιούργησα υπερβολικά πολλή αγωνία»! Η Πτήση 9 της British Airways (24 Ιουνίου 1982), με κατεύθυνση από το Λονδίνο στο Όκλαντ, συνάντησε ηφαιστειακή τέφρα και έχασε όλες τις μηχανές της. Κι ενώ ο πύργος ελέγχου έλεγε στον κυβερνήτη να κατευθύνει το αεροπλάνο στον Ινδικό Ωκεανό, εκείνος αποφάσισε να το αφήσει να «γλιστρήσει» ως την Τζακάρτα, χρησιμοποιώντας έναν από τους κινητήρες που κατάφεραν να επαναφέρουν στη ζωή. Αυτό μάλιστα έδωσε τη δυνατότητα και τον απαραίτητο χρόνο στο αεροσκάφος να καθαρίσει τη στάχτη και κάποια στιγμή και οι υπόλοιποι κινητήρες πήραν και πάλι μπροστά…

Κυβερνήτης Robert Piche
Αριθμός ζωών που έσωσε: 293 επιβάτες και 13 μέλη πληρώματος

Η Πτήση 236 της Air Transat κατευθυνόταν από το Τορόντο στη Λισαβόνα, έχασε ωστόσο τελείως τους κινητήρες της όταν περνούσε πάνω από τον Ατλαντικό Ωκεανό. Το ημερολόγιο έδειχνε 24 Αυγούστου 2001. Κακή συντήρηση του αεροσκάφους επέφερε απώλεια στο καύσιμο και σύντομα οι ενδείξεις του πιλοτηρίου τρελάθηκαν. Ο πολύ έμπειρος πιλότος κατάλαβε το περίεργο του πράγματος και σταμάτησε να βασίζεται στα ηλεκτρονικά όργανα: προσγείωσε αγέρωχα το αεροπλάνο σε στρατιωτική βάση στην Αυτόνομη Περιοχή (Αζόρες) και έσωσε τη ζωή όλων. Το εκπληκτικό με το επίτευγμά του είναι ότι μπόρεσε να προσγειώσει το χωρίς καύσιμα αεροπλάνο από τα 33.000 πόδια, με τους κινητήρες να φλέγονται και την ηλεκτρική ενέργεια να έχει προδώσει εδώ και ώρα τον πιλότο. Το αεροπλάνο έχανε συνεχώς έδαφος, κάπου 2.000 πόδια το λεπτό, και τίποτα δεν μπορούσε να ανακόψει την καθοδική του πορεία. Ο κυβερνήτης ενορχήστρωσε ένα περίπλοκο σχέδιο ακραίων ελιγμών και κατέφερε να φέρει το αεροπλάνο με ασφάλεια στη γη, παρά τις ταχύτητές του των 200 κόμβων…

Κυβερνήτης David Cronin
Αριθμός ζωών που έσωσε: 337 επιβάτες από τους 346

Η Πτήση 811 της United Airlines, από το Σαν Φρανσίσκο στο Σίδνεϊ, σταμάτησε στη Χονολουλού της Χαβάης, όπως ήταν προγραμματισμένο, και απογειώθηκε εκ νέου στις 24 Φεβρουαρίου 1989. Πρόβλημα ωστόσο στην πόρτα του αεροσκάφους προκάλεσε αποσυμπίεση στην καμπίνα και σύντομα μπόλικες σειρές καθισμάτων βγήκαν από τη θέση τους. Κι ενώ το αεροπλάνο φάνταζε καταδικασμένο, το αδύνατο συνέβη: ο πιλότος κατάφερε να το προσγειώσει! Διατήρησε όπως μπορούσε τον έλεγχό του και το έφερε στον διάδρομο του αερολιμένα της Χονολουλού παρά την αστρονομική ταχύτητά του. Παρά τους πολλαπλούς τραυματισμούς και τους 9 θανάτους, το πλάνο καθόδου του κυβερνήτη έσωσε 337 επιβάτες και τα 18 μέλη του πληρώματος. Όλοι οι ειδικοί συμφώνησαν ότι τα πράγματα θα ήταν σαφώς χειρότερα χωρίς τη δεξιοτεχνία και την εμπειρία του Cronin…

Ανώνυμος πιλότος στην Πτήση 605
Αριθμός ζωών που έσωσε: 374 επιβάτες και 22 μέλη πληρώματος

Η Πτήση 605 περιλάμβανε την προσγείωση ενός Boeing 747-400, το οποίο πέρασε τον διάδρομο προσγείωσης κατά 2.100 πόδια και κινούταν με ταχύτητες 150 κόμβων. Οι ισχυροί τοπικοί άνεμοι ήταν σαφώς μέρος του προβλήματος και καθώς το αεροπλάνο προσπάθησε να αγγίξει έδαφος, οι υπολογιστές παρουσίασαν δυσλειτουργία και τα φρένα τέθηκαν εκτός λειτουργίας, αφήνοντας το αεροπλάνο να «επιπλέει» μετέωρο. Ο κυβερνήτης, το όνομα του οποίου δεν αποκαλύφθηκε, σκέφθηκε τότε να γυρίσει το αεροσκάφος προς τα δεξιά, για να το αποτρέψει από το να χτυπήσει στο τέλος του διαδρόμου. Το αεροπλάνο κατέληξε να καταπέσει στα ρηχά νερά του Λιμανιού Victoria, όπου το πλήρωμα βοήθησε ταχύτατα τους επιβάτες να εγκαταλείψουν την καμπίνα. Από τα 396 συνολικά άτομα, μόλις 23 τραυματίστηκαν. Παρά το γεγονός ότι ο κυβερνήτης δέχτηκε κατόπιν κριτική για τον τρόπο που αντιμετώπισε την καταιγίδα, οι κινήσεις του ήταν αυτές που έσωσαν όλους τους επιβαίνοντες…

Κυβερνήτης William Hagan
Αριθμός ζωών που έσωσε: 379 από τους 389 επιβάτες και μέλη πληρώματος

Η Πτήση 2069 της British Airways είχε κατεύθυνση από το Γκάτγουικ της Αγγλίας στην Κένυα. Αυτή ωστόσο η ηρωική ιστορία περιλαμβάνει πολλά περισσότερα από γρήγορη σκέψη και αστραπιαία αντανακλαστικά. Ο κυβερνήτης Hagan και το πλήρωμά του πιάστηκαν όμηροι σε κατάσταση αεροπειρατείας στις 29 Δεκέμβριου 2000: ο Paul Mukonyi όρμησε στο πιλοτήριο και προσπάθησε να αλλάξει κατεύθυνση στο αεροπλάνο, μέχρι ο πιλότος και ο συγκυβερνήτης Phil Watson να εμπλακούν σε μάχη μαζί του. Εν τω μεταξύ, το αεροπλάνο άρχισε να χάνει ύψος, γι’ αυτό και ο συγκυβερνήτης εγκατέλειψε την πάλη με τον αεροπειρατή και επέστρεψε τάχιστα στο τιμόνι, την ίδια στιγμή που ο πιλότος προσπαθούσε να τον αφοπλίσει. Και οι δύο πιλότοι έλαβαν τιμητικές διακρίσεις για το κατόρθωμά τους. Κι αυτό γιατί κάποιες φορές δεν είναι η δεξιοτεχνία στο κόκπιτ που σώζει τη μέρα, αλλά το κουράγιο και η αποφασιστικότητα να ρισκάρεις τη ζωή σου…