Ως Σύροι πρόσφυγες, ο Μουαγιάντ Ομπεΐντ και η οικογένειά του περνούσαν δύσκολα ακόμα και πριν από την τεράστια έκρηξη που σημειώθηκε στη Βηρυτό τον περασμένο Αύγουστο και σκότωσε τον 26χρονο αδελφό του Αϊμάν. Στους έξι μήνες που έχουν περάσει από τότε, η ζωή έχει γίνει σχεδόν ανυπόφορη.

Εκτός από το να στηρίξει τη δική του οικογένεια, ο Ομπεΐντ, που βγάζει τον μήνα ποσό αντίστοιχο με 100 δολάρια κάνοντας διάφορες δουλειές στη Βηρυτό, τώρα στέλνει χρήματα στη χήρα του αδελφού του και τη μικρή του κόρη, οι οποίες επέστρεψαν στη Συρία μετά την έκρηξη, καθώς δεν μπορούσαν να τα βγάλουν πέρα. Έξι μήνες μετά, ο ίδιος δεν έχει λάβει καμία βοήθεια.

«Η μια ιστορία είναι πιο δύσκολη από την άλλη, Λιβανέζοι ή Σύροι, όλοι υποφέρουμε», δήλωσε ο Ομπεΐντ στο Thomson Reuters Foundation. «Αλλά θα κάνω το οτιδήποτε, ακόμα και να κάτσω στον δρόμο και να ζητιανέψω, εάν αυτό σημαίνει ότι θα μπορώ να θρέψω την κόρη του αδελφού μου».

Οι Σύροι πρόσφυγες ήταν μεταξύ αυτών που επλήγησαν χειρότερα από την έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού στις 4 Αυγούστου, που στοίχισε τη ζωή σε 200 ανθρώπους, τραυμάτισε 6.000 και άφησε 300.000 αστέγους. Αυτοί αποτελούν ένα σημαντικό ποσοστό αυτών που έχασαν τη ζωή τους στην έκρηξη, με 41 επιβεβαιωμένους νεκρούς και 2 ακόμα να θεωρούνται αγνοούμενοι, σύμφωνα με τον Καγιάν Τλαΐς, που εκπροσωπεί τις οικογένειες των θυμάτων.

Οι περισσότεροι έχουν λάβει μικρή βοήθεια και πάσχιζαν να εξασφαλίσουν χρήματα για φαγητό και στέγαση ακόμα και πριν από την έκρηξη. Τώρα, με πολλές οικογένειες Λιβανέζων να έχουν επίσης χάσει τα πάντα, ανθρωπιστικές οργανώσεις λένε ότι η λιγοστή βοήθεια που ήταν διαθέσιμη θα πρέπει να καλύψει ακόμα περισσότερες ανάγκες.

Ο Φαντί Χαλίσο είναι ο επικεφαλής της οργάνωσης Basmeh and Zeytouneh, που έχει βοηθήσει 4.000 οικογένειες, κυρίως από τη Συρία, μετά την έκρηξη.

Ύστερα από την έκρηξη του Αυγούστου, δήλωσε ο ίδιος, η οργάνωσή του λαμβάνει εκατοντάδες νέες κλήσεις κάθε μέρα από ανθρώπους που ζητούν απεγνωσμένα τροφή, στέγαση και ιατροφαρμακευτική βοήθεια. Η ζήτηση είναι τόσο μεγάλη, που υπάρχει ο κίνδυνος να εξαντληθούν οι διαθέσιμοι πόροι έως το τέλος αυτού του μήνα. «Η κατάσταση είναι πολύ άσχημη», δήλωσε. «Γινόμαστε μάρτυρες ενός νέου φαινομένου όπου Σύροι και Λιβανέζοι άνδρες εγκαταλείπουν τις οικογένειές τους διότι δεν μπορούν πλέον να τους παράσχουν τα απαραίτητα. Υπάρχουν πολλές περισσότερες περιπτώσεις γυναικών που μας λένε ότι οι σύζυγοί τους εξαφανίστηκαν».

Πολλοί Λιβανέζοι επλήγησαν από τη χρηματοπιστωτική κρίση που ξεκίνησε το 2019 και οδήγησε τις τιμές στα ύψη και κάποιοι είναι λιγότερο ανεκτικοί απέναντι στους Σύρους που έχουν αυξήσει τον πληθυσμό κατά περίπου 1,5 εκατ., σε περίπου 6 εκατ.

«Δυσοίωνη κατάσταση»

Περίπου το ένα τέταρτο από το πληθυσμό των Σύρων μεταναστών ζει στην πρωτεύουσα, μια πόλη που έχει υποστεί το τριπλό κακό της οικονομικής κρίσης, της τεράστιας έκρηξης και της πανδημίας.

Οι μισές από τις οικογένειες Σύρων στον Λίβανο λένε ότι είχαν έλλειψη τροφίμων το 2020, σχεδόν οι διπλάσιες σε σχέση με το 2019, σύμφωνα με έρευνα από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) τον Δεκέμβριο.

Το πανεθνικό lockdown που επιβλήθηκε λόγω της COVID-19 έκανε απλά τα πράγματα δυσκολότερα για αυτούς που προσπαθούν να βοηθήσουν, ενώ επιδείνωσε περαιτέρω την κατάσταση όσων βρίσκονται σε ανάγκη.

Η κυβερνητική απαγόρευση για εργασία κατά τη διάρκεια του lockdown σημαίνει ότι η οργάνωση Basmeh and Zeytouneh ολοκλήρωσε τις εργασίες σε μόνο 110 από τα περίπου 200 σπίτια για τα οποία έλαβε χρηματοδότηση για την αποκατάσταση των ζημιών που υπέστησαν από την έκρηξη. Πολλά σπίτια συνεχίζουν να μην έχουν παράθυρα, πόρτες ή μόνωση.

Το Νορβηγικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες εκτιμά ότι περίπου 9.000 από τα συνολικά 200.000 σπίτια που καταστράφηκαν ή υπέστησαν ζημιές στην έκρηξη συνεχίζουν να χρειάζονται επιδιορθώσεις.

«Οι Σύροι ήταν συχνά οι τελευταίοι που έβλεπαν τα σπίτια τους να ανακαινίζονται, και πολλά από αυτά ακόμα δεν έχουν ανακατασκευαστεί», δήλωσε ο Ναμπίλ Χαλούφ, Σύρος που εργάζεται στην ανθρωπιστική οργάνωση Edinburgh Direct Aid καιλ που πέρασε μήνες εργαζόμενος στις πλέον πληγείσες περιοχές.

Η οργάνωση Basmeh and Zeytouneh θέτει ως προτεραιότητα τις χήρες και άλλες οικογένειες που βρίσκονται υπό την ευθύνη γυναικών, καθώς θεωρούνται ιδιαίτερα ευπαθείς.

Αλλά με το 75% του πληθυσμού των Λιβανέζων να χρειάζεται αυτή τη στιγμή κάποιου είδους βοήθεια, σύμφωνα με τον απερχόμενο υπουργό Κοινωνικών Υποθέσεων Ραμζί Μουχαραϊφέχ, η Basmeh and Zeytouneh και άλλες οργανώσεις σαν αυτή υφίστανται τεράστιες πιέσεις.

«Τα πράγματα είναι δυσοίωνα», δήλωσε ο Χαλίσο. «Έως τα τέλη Φεβρουαρίου, θα δαπανήσουμε όλα τα χρήματα που έχουμε και δεν υπάρχει τίποτα στον ορίζοντα, άρα δεν είμαι βέβαιος ότι θα καταφέρουμε να συνεχίσουμε».