Η ιστορία του χάμπουργκερ

Είναι ένα από τα πιο δημοφιλή φαγητά σχεδόν σ’ ολόκληρο τον κόσμο, χάρη στα ταχυφαγεία που έχουν εξαπλωθεί απ’ άκρη σ’ άκρη της γης!

Είτε όμως μιλάμε για την πιο λιπαρή, «έτοιμη» εκδοχή του, είτε για τη «σπιτική», ένα είναι σίγουρο: το χάμπουργκερ είναι ένα από τα πιο νόστιμα φαγητά που υπάρχουν!

Και τι δεν έχει που να μην σου αρέσει: το καλοψημένο, μοσχομυριστό μπιφτεκάκι, ένα αφράτο ψωμάκι, μια φέτα τυρί, μαρούλι, μπέικον, κρεμμύδι και διάφορες σάλτσες.

Για να ολοκληρωθεί το πιάτο, φυσικά, πρέπει να συνοδεύεται και από φρεσκοτηγανισμένες πατάτες!

Αφήνοντας εκτός οποιεσδήποτε αναφορές για τις παραπανίσιες θερμίδες που μας προσφέρει απλόχερα… ας γνωρίσουμε παρακάτω την ιστορία του χάμπουργκερ, όπως παρουσιάστηκε στο MentalFloss.

Ο «πρόγονος» του χάμπουργκερ

Το πώς ακριβώς ένα πιάτο που πήρε το όνομά του από μια γερμανική πόλη, κατέληξε να είναι ένα από τα πιο δημοφιλή (κυρίως) στις ΗΠΑ –αλλά όχι μόνο- παραμένει ένας γρίφος.

Η παλαιότερη αναφορά στον πρόγονο του χάμπουργκερ υπάρχει σε ένα αγγλικό βιβλίο μαγειρικής από το 1763.
Η Hannah Glasse στο βιβλίο «Art of Cookery, Made Plain and Easy» εξηγεί πώς μπορεί να φτιάξει κανείς ένα λουκάνικο Αμβούργου (Hamburg sausage).

Η συνταγή είχε ως εξής:

Ανακατεύουμε κιμά από μοσχάρι με ξύγκι, μπαχαρικά, κρασί, και ρούμι και γεμίζουμε με το περιεχόμενο αυτό ένα έντερο, το οποίο στη συνέχεια καπνίζουμε και αποξηραίνουμε.

Αν παραλείψει κανείς τα τελευταία στάδια, ο κιμάς με τα υπόλοιπα υλικά θα μπορούσαν κάλλιστα να γίνουν και μια «μπριζόλα Αμβούργου» (Hamburg steak).

Όσο περίεργο κι αν φαίνεται, σύμφωνα με ένα άρθρο του Mark H. Zanger στο «Daily Life Through History», το Αμβούργο της Γερμανίας δεν είχε ποτέ καμία ιδιαίτερη σχέση με τον κιμά.

Σύμφωνα με δημόσια έγγραφα της Μασαχουσέτης από το 1835, «υπήρχαν 689 δείγματα από προϊόντα κρέατος που εξετάστηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου, από τα οποία 19 μπριζόλες Αμβούργου και 71 λουκάνικα είχαν νοθευτεί».

Το λεξικό της Οξφόρδης ορίζει το «Hamburg steak» ως ένα πιάτο που αποτελείται από επίπεδες μπάλες κρέατος σαν φιλέτα, από ψιλοκομμένο άπαχο βοδινό κρέας, αναμεμιγμένες με χτυπημένα αυγά, ψιλοκομμένα κρεμμύδια και καρυκεύματα, οι οποίες τηγανίζονται.

Το χάμπουργκερ «γνωρίζει» το σάντουιτς

Σύμφωνα με τη βιβλιοθήκη του αμερικανικού Κογκρέσου, το κατάστημα Louis’ Lunch Wagon στο New Haven του Κονέκτικατ σέρβιρε τα πρώτα χάμπουργκερ το 1895. Μόνο που η δική τους εκδοχή τα τοποθετούσε μέσα σε δύο φέτες ψωμιού.

Η εφημερίδα Tombstone Prospector της Αριζόνα, στις 5 Σεπτεμβρίου του 1896 έγραφε ότι οι κάτοικοι του Bisbee χάρηκαν με την άφιξη ενός βαγονιού που πρόσφερε γεύματα όπως «πίτες, καυτά Tomales, χάμπουργκερ σε ψωμάκια και άλλες λιχουδιές, πλήρως εγγυημένα ότι είναι απαλλαγμένα από όλες τις κακές τους συνέπειες, τους εφιάλτες, τη δυσπεψία κ.τ.λ.».

Το 1902 ένα μέλος της αδελφότητας ΔΣΔ περιέγραφε όσα είχε δοκιμάσει στην Έκθεση Indiana State Fair: «Έφαγα ένα χάμπουργκερ-σάντουιτς…» χωρίς ωστόσο να διευκρινίζει αν το σάντουιτς ήταν σε φέτες ψωμιού ή σε ξεχωριστό, στρογγυλό ψωμάκι.

Σύμφωνα με μία άλλη ιστορία, αναφέρει το δημοσίευμα, ο Fletcher Davis –ένας μάγειρας από μια μικρή πόλη του Τέξας- έκανε δημοφιλές το χάμπουργκερ-σάντουιτς στην παγκόσμια έκθεση St. Louis World’s Fair το 1904.

Το 1911 το βιβλίο The Lunch Room, που απευθυνόταν σε εστιάτορες, κάνει λόγο για δύο φέτες ψωμιού οι οποίες χρησιμοποιούνται στο χάμπουργκερ-σάντουιτς, ωστόσο αναφέρει για τα σάντουιτς γενικότερα ότι σε κάποιες περιοχές είναι πολύ δημοφιλή τα στρογγυλά ψωμάκια.

Το 1916, ένας άλλος μάγειρας, ο Walter Anderson από τη Wichita στο Κάνσας, έφτιαξε ένα ψωμάκι σαν κουλούρι, με τραγανή κόρα, το οποίο ήταν ιδανικό για να «φυλακίζει» το ζουμερό χάμπουργκερ.

Και κάπως έτσι «γεννήθηκε» η… πεμπτουσία του χάμπουργκερ!

Μέχρι το 1920 διέθετε ήδη τρεις πάγκους, όπου πουλούσε τα χάμπουργκέρ του, ενώ στη συνέχεια συνεργάστηκε και με έναν επενδυτή για να επεκτείνει την επιχείρησή του.