Η εθνοσυνέλευση της Κούβας διόρισε χθες Σάββατο τον Μανουέλ Μαρέρο νέο πρωθυπουργό, αξίωμα το οποίο είχε πάψει να υπάρχει στη χώρα της Καραϊβικής το 1976 αλλά επανιδρύθηκε φέτος, μετέδωσαν κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Ο 56χρονος Μαρέρο, που έχει σπουδάσει αρχιτεκτονική, ήταν υπουργός Τουρισμού από το 2004.
Η πρόταση να ονομαστεί ο Μαρέρο πρωθυπουργός «εγκρίθηκε από το Πολιτικό Γραφείο του Κομμουνιστικού Κόμματος», τόνισε ο πρόεδρος Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ στα μέλη του κοινοβουλίου.
Η εθνοσυνέλευση, που συνήθως συνεδριάζει δύο φορές τον χρόνο, συγκλήθηκε προχθές Παρασκευή και χθες Σάββατο για να θέσει σε εφαρμογή πολλές από τις μεταρρυθμίσεις που προβλέπονταν στην αναθεώρηση του Συντάγματος που υιοθετήθηκε τον Απρίλιο, συμπεριλαμβανομένης της επανίδρυσης του αξιώματος του αρχηγού της κυβέρνησης.
Ο προηγούμενος πρωθυπουργός της κυβέρνησης της Κούβας (1959-1976) ήταν ο Φιδέλ Κάστρο.
Ο πρόεδρος Ντίας Κανέλ έχει υπερβολικά ευρείες εξουσίες και στο εξής «στην εκπλήρωση των καθηκόντων του (…) θα έχει τη βοήθεια του πρωθυπουργού», είχε εξηγήσει πρόσφατα η εφημερίδα Granma, όργανο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας.
«Θα μπορεί να διορίζει ή να αντικαθιστά επικεφαλής και λειτουργούς» δημοσίων υπηρεσιών, της κεντρικής κυβέρνησης και το κράτους και θα ασκεί τον έλεγχο του έργου των κυβερνητών των επαρχιών.
Ο Μαρέρο άρχισε την καριέρα του το 1999, όταν έγινε αντιπρόεδρος του μεγάλου ξενοδοχειακού ομίλου Gaviota, που ανήκει στις ένοπλες δυνάμεις, πριν πάρει τα ηνία του έναν χρόνο αργότερα.
Μολονότι είναι στέλεχος του Κομμουνιστικού Κόμματος, δεν είναι — αντίθετα με πολλούς άλλους κουβανούς ηγέτες — μέλος της Κεντρικής Επιτροπής προς το παρόν, ούτε του ανωτάτου οργάνου της, του Πολιτικού Γραφείου.
Προτείνοντας τον διορισμό του, ο πρόεδρος Ντίας-Κανέλ εξήρε «τη σεμνότητα, την εντιμότητα, τη δεινότητα στη δουλειά του, την πολιτική ευαισθησία και την πίστη στο κόμμα και στην επανάσταση» του νέου πρωθυπουργού.
Ο Μαρέρο «διηύθυνε με αξιοσημείωτο τρόπο τον τομέα του τουρισμού, έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς άξονες της εθνικής οικονομίας», πρόσθεσε ο αρχηγός του κράτους.
Ο επικεφαλής του υπουργείου Τουρισμού επί 15 χρόνια μετέτρεψε αυτό το πεδίο δραστηριότητας στο σημαντικότερο για την οικονομία της νήσου, κλείνοντας δεκάδες συμφωνίες με ξένους ομίλους και καλλιεργώντας σχέσεις με τον μεγεθυνόμενο ιδιωτικό τομέα. Κατάφερε να παρακάμπτει τις κυρώσεις που επιβάλλουν στη χώρα οι ΗΠΑ.
Μέσα στον ένα χρόνο και τους οκτώ μήνες που έχουν μεσολαβήσει αφότου ανέλαβε την εξουσία ο Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ, τα περισσότερα υπουργικά χαρτοφυλάκια έχουν αλλάξει χέρια, καθώς στον κυβερνητικό μηχανισμό της Κούβας σημειώνεται αλλαγή γενιάς.
«Ο επικεφαλής της κυβέρνησης θα είναι το δεξί χέρι του προέδρου στην άσκηση της εξουσίας», σχολίασε ο κρατικός ειδησεογραφικός ιστότοπος Cubadebate.
Σύμφωνα με τον Ουίλιαμ Λιογκράντ, καθηγητή δημόσιας διοίκησης και ειδικό στην Κούβα στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, ο ρόλος του πρωθυπουργού έχει μεγάλες διαφορές από αυτόν σε πολυκομματικά συστήματα. «Είναι μια κατανομή ευθυνών μάλλον, παρά μια κατανομή εξουσίας», εξηγεί.
Ο Φιδέλ Κάστρο παρέμεινε πρωθυπουργός ως το 1976, όταν το αξίωμα καταργήθηκε και ο εμβληματικός ηγέτης της επανάστασης της Κούβας έγινε επικεφαλής του Κομμουνιστικού Κόμματος, του Κρατικού Συμβουλίου και του Υπουργικού Συμβουλίου. Παρέδωσε την εξουσία στον αδελφό του Ραούλ το 2006. Πέθανε το 2016. Ο Ραούλ Κάστρο αποχώρησε από το αξίωμα του προέδρου το 2018, αλλά παραμένει επικεφαλής του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Δυνάμει του νέου Συντάγματος, ο πρόεδρος Ντίας Κανέλ δεν είναι πλέον επικεφαλής του Κρατικού Συμβουλίου — τον ρόλο ανέλαβε ο πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης Εστέμπαν Λάσο — ούτε του υπουργικού Συμβουλίου. Πάντως, διατηρεί την τελευταία λέξη.
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης περιγράφουν τις αλλαγές στις κυβερνητικές δομές της Κούβας ως διαδικασία αύξησης του ελέγχου και της διαφάνειας, βελτίωσης της διαχείρισης της γραφειοκρατίας και της κρατικά ελεγχόμενης οικονομίας.