Οι Ρωσικές αρχές πραγματοποίησαν χθες έλεγχο στο γραφείο στη Μόσχα της μη κυβερνητικής οργάνωσης Human Rights Watch, της οποίας η έδρα βρίσκεται στη Νέα Υόρκη, στο πλαίσιο μιας εκτεταμένης εκστρατείας ελέγχου των ΜΚΟ στη Ρωσία, η οποία επικρίθηκε έντονα από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η διευθύντρια της HRW για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, Ρέιτσελ Ντέμπερ αναφέρει σε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προς το Γαλλικό Πρακτορείο ότι τρεις ανώτεροι αξιωματούχοι της εισαγγελίας και ένας εκπρόσωπος των ρωσικών φορολογικών αρχών πραγματοποίησαν σήμερα μια «μη προγραμματισμένη επιθεώρηση» στους χώρους των γραφείων της οργάνωσης στη Μόσχα.
Τα γραφεία των ΜΚΟ Civic Assistance (βοήθεια στους πρόσφυγες), Transparency International (καταπολέμηση της διαφθοράς) και Agora (ανθρώπινα δικαιώματα) υπέστησαν επίσης αιφνίδιους ελέγχους από τις αρχές σήμερα.
«Αυτό εγγράφεται στο πλαίσιο ενός τεράστιου και χωρίς προηγούμενο κύματος επιθεωρήσεων των ΜΚΟ στη Ρωσία, το οποίο αυξάνει την πίεση στην κοινωνία των πολιτών μετά την υιοθέτηση το περασμένο έτος μιας σειράς περιοριστικών νόμων» στον τομέα των ελευθεριών, υπογραμμίζει η αξιωματούχος της HRW.
Οι έλεγχοι αυτοί συνδέονται με ένα νόμο που τέθηκε σε ισχύ στα τέλη του 2012, λίγους μήνες μετά την επιστροφή στο Κρεμλίνο του Βλαντίμιρ Πούτιν για μια τρίτη προεδρική θητεία.
Αυτός ο νόμος υποχρεώνει τις ΜΚΟ που λαμβάνουν χρηματοδότηση από το εξωτερικό και ασκούν πολιτική δραστηριότητα να εγγραφούν σε ένα μητρώο «πρακτόρων του εξωτερικού», και να εμφανίζονται ως τέτοιες σε κάθε δημόσια δραστηριότητα.
Οι ρωσικές αρχές άρχισαν την περασμένη εβδομάδα μια σειρά από ελέγχους στις ΜΚΟ, συμπεριλαμβανομένης της κύριας ΜΚΟ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Ρωσία της Memorial και του τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας στη Μόσχα .
Πολλές μη κυβερνητικές οργανώσεις, όπως η Memorial, αρνούνται να εγγραφούν στο μητρώο ως «πράκτορες στο εξωτερικό», χαρακτηρισμό της σταλινικής εποχής για τους «εχθρούς του λαού» που στέλνονταν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ή εκτελούνταν.
Μια τέτοια άρνηση σήμερα για τους υπευθύνους των ΜΚΟ επισύρει ποινή μέχρι και δύο έτη καταναγκαστικής εργασίας.
Εκατό μη-κυβερνητικές οργανώσεις με διάφορες δραστηριότητες (ανθρώπινα δικαιώματα, δικαιώματα των ομοφυλοφίλων, οικολογία), από τη Μόσχα έως τη Ρωσική Άπω Ανατολή, και από την Αγία Πετρούπολη έως την Τσετσενία έχουν τεθεί στο στόχαστρο μέχρι στιγμής από τους ελέγχους που θεωρούνται ως μέτρα εκφοβισμού και έχουν προκαλέσει ανησυχίες στο εξωτερικό.
Η Γαλλία, ζήτησε σήμερα από τη ρωσική πρεσβεία στο Παρίσι να της δώσει «εξηγήσεις για τις συνεχιζόμενες έρευνες σε μια σειρά οργανισμών, συμπεριλαμβανομένων αρκετών Alliances françaises», οργανισμών που παραδίδουν μαθήματα γαλλικής γλώσσας και είναι υπεύθυνες για τη διάδοση του πολιτισμού της Γαλλοφωνίας.
Αρκετά γραφεία της Alliance française στη Ρωσία ελέγχθηκαν χθες Τρίτη από τις αρχές, καθώς και τα γραφεία στη Μόσχα του γερμανικού ιδρύματος Friedrich Ebert, το μεγαλύτερο στη Γερμανία, καθώς και εκείνα του ιδρύματος Konrad-Adenauer Foundation στην Αγία Πετρούπολη.
Το Βερολίνο δήλωσε σήμερα ότι παρακολουθεί τις εξελίξεις αυτές με «μεγάλη ανησυχία».
«Τα ιδρύματά μας και οι εταίροι τους στη ρωσική κοινωνία των πολιτών προσφέρουν μια σημαντική συμβολή στις σχέσεις μεταξύ της Γερμανίας και της Ρωσίας. Κάθε ενέργεια που παρενοχλεί ή ποινικοποιεί τη σημαντική τους δραστηριότητά, υποβαθμίζει τη σχέση αυτή», προειδοποίησε ο Στέφεν Ζάιμπερτ, εκπρόσωπος της καγκελαρίου Άγγελας Μέρκελ.
Η εκπρόσωπος της Ε.Ε. για θέματα εξωτερικής πολιτικής Κάθριν Άστον, δήλωσε ότι οι έλεγχοι «που διεξάγονται κάτω από ασαφές νομικό υπόβαθρο είναι ανησυχητικοί, επειδή φαίνεται να έχουν ως προορισμό το να υπονομεύσουν τις δραστηριότητες της κοινωνίας των πολιτών» στη Ρωσία.
«Οι ενέργειες αυτές, που προστίθενται στην πρόσφατη σειρά νόμων που περιορίζουν τις πολιτικές ελευθερίες του ρωσικού λαού, την αύξηση των ποινικών διώξεων των ακτιβιστών, των πολιτικών δικών, καθώς και στην έλλειψη αντιδράσεων σε ορισμένες περιπτώσεις παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είναι μια βαθιά ανησυχητική εξέλιξη», τόνισε η Άστον σε ανακοίνωσή της.
