Τους βασικούς λόγους που οδήγησαν στη νίκη του Εκρέμ Ιμάμογλου και στις επαναληπτικές εκλογές στην Κωνσταντινούπολη, νίκη – πλήγμα στον Ταγίπ Ερντογάν, αναλύει σε σημερινό άρθρο του στην εφημερίδα Χουριέτ ο αρθρογράφος Σερκάν Ντεμιρτάς.
Κατά τον Ντεμιρτάς, το αποτέλεσμα των επαναληπτικών δημοτικών εκλογών στην Κωνσταντινούπολη ήταν σχεδόν βέβαιο από την βραδιά της 6ης Μαΐου, όταν το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο της Τουρκίας (YSK) ακύρωσε το αποτέλεσμα των εκλογών της 31ης Μαρτίου και επομένως τη νίκη του υποψηφίου της αντιπολίτευσης Εκρέμ Ιμάμογλου έπειτα από αίτημα του κόμματος ΑΚΡ του προέδρου Ερντογάν και του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (MHP).
Στο άρθρο του με τίτλο «Οι εκλογές στην Κωνσταντινούπολη εισάγουν μια νέα, διαφορετική εποχή για την τουρκική πολιτική» ο Ντεμιρτάς υπογραμμίζει πως καταρχάς η αιτιολογία του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου για την ακύρωση της νίκης του Ιμάμογλου δεν έπεισε καθόλου την τουρκική κοινή γνώμη. Αποτέλεσμα, ένα βαρύ πλήγμα στην έννοια της δικαιοσύνης και στη συνείδηση του λαού, αλλά και ένα ακόμη μεγαλύτερο κύμα συμπάθειας προς τον Ιμάμογλου, ο οποίος παρουσιάστηκε ως το θύμα αυτής αμφιλεγόμενης δικαστικής απόφασης.
Η αύξηση στην διαφορά των ψήφων μεταξύ του Ιμάμογλου και του αντιπάλου του υποψηφίου του AKP Μπιναλί Γιλντιρίμ απέδειξε ότι ακόμη και εκείνοι που στις πρώτες εκλογές είχαν ψηφίσει τον Γιλντιρίμ, τώρα ψήφισαν τον Ιμάμογλου. Έτσι εξηγείται γιατί ο Ιμάμογλου αύξησε κατά 500.000 ψήφους και πλέον το ποσοστό του μέσα σε λιγότερο από έξι εβδομάδες, σημειώνει ο αρθρογράφος, όπως μεταδίδει το ΑΜΠΕ.
Δεύτερον, ο αδέξιος τρόπος με τον οποίον το AKP επιχείρησε να αλλάξει την οπτική των ψηφοφόρων, όπως για παράδειγμα η εκμετάλλευση της έκκλησης του Οτσαλάν, έχει αποδειχτεί ότι ήταν ιδιαίτερα καταστροφικός.
Μια επιστολή, την οποία ο αρχηγός του PKK Αμπντουλάχ Οτσαλάν έστειλε λίγο πριν από τις εκλογές και με την οποία καλούσε τους κούρδους ψηφοφόρους να παραμείνουν ουδέτεροι, δεν πέτυχε τον σκοπό της. Αντίθετα, προκάλεσε περαιτέρω απώλειες σε εθνικιστικές ψήφους ενώ ταυτόχρονα συσπείρωσε τα μέλη του HDP να συνταχθούν με τον Ιμάμογλου. Μαζί με την επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών, το αφήγημα του AKP σχεδόν εκμηδένισε την ικανότητά του να ελέγχει και να διαμορφώνει την κοινή γνώμη.
Ο πρόεδρος και επικεφαλής του AKP Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα πρέπει αναμφισβήτητα να αναλογιστεί τους βασικούς λόγους της ήττας του στην Κωνσταντινούπολη, δύο φορές μέσα σε λιγότερο από τρεις μήνες. Η Κωνσταντινούπολη, με περισσότερους από δέκα εκατομμύρια ψηφοφόρους, αντιπροσωπεύει το ένα πέμπτο του συνολικού τουρκικού πληθυσμού και η ενίσχυση οποιασδήποτε πολιτικής τάσης σ’ αυτή την πόλη έχει απήχηση και στην υπόλοιπη χώρα.
Επιπλέον ο Ερντογάν θα πρέπει να λάβει περισσότερο σοβαρά υπόψη του τον δήμαρχο του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου. Η νίκη του Ιμάμογλου στις εκλογές αυτές θυμίζει από πολλές απόψεις την άνοδο του νεαρού και δυναμικού Ερντογάν το 1994 στην δημαρχία της Κωνσταντινούπολης. Το τελευταίο εξάμηνο ο Ιμάμογλου έχει παρουσιαστεί ως ένας χαμηλών τόνων, αλλά και ισχυρός, νέος, σώφρων, δυναμικός σοσιαλδημοκράτης, που είναι συνάμα ανοιχτός σε προσεγγίσεις προς όλες τις διαφορετικές πολιτικές και κοινωνικές ομάδες.
Οι πρώτες του δηλώσεις την χθεσινή βραδιά των εκλογών ήταν σημαντικές από αυτή την οπτική. Έκανε ανοιχτή έκκληση προς τον πρόεδρο Ερντογάν ότι είναι έτοιμος να συνεργαστούν για την επίλυση των επειγόντων προβλημάτων της Κωνσταντινούπολης.
Ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα που πιθανόν να αντιμετωπίσει ο Ερντογάν είναι το ενδεχόμενο διαφωνούντες, όπως ο Αμπντουλάχ Γκιουλ, ο Αλί Μπαμπατσάν και ο Αχμέτ Νταβούτογλου, ενθαρρυμένοι και από το αποτέλεσμα στην Κωνσταντινούπολη, να αποφασίσουν να σχηματίσουν ένα πολιτικό κόμμα και να προσελκύσουν σ’ αυτό βουλευτές του AKP.
Δεδομένου ότι η τουρκική οικονομία αντιμετωπίζει νέες κυρώσεις από τις ΗΠΑ εξαιτίας της ανάπτυξης των S-400, εναλλακτικά πολιτικά κινήματα θα έχουν τώρα μια πολύ καλύτερη ευκαιρία να ακουστούν από τον λαό.
Με αυτά τα δεδομένα ο Ερντογάν θα πρέπει να λάβει ριζοσπαστικά μέτρα για να αποφύγει περαιτέρω εξασθένησή του. Ένας κυβερνητικός ανασχηματισμός και μια αναδιάρθρωση των οργανώσεων του AKP καθώς και η αναπροσαρμογή της εξωτερικής του πολιτικής και της οικονομίας φαντάζουν αναπόφευκτες για την επίτευξη αυτού του στόχου, σύμφωνα πάντα με τον Σερκάν Ντεμιρτάς.
Ο Ιμάμογλου εξελέγη δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης με περίπου το 55% των ψήφων, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά που έχει συγκεντρώσει υποψήφιος της αντιπολίτευσης σε πρόσφατες εκλογές. Δεδομένου ότι ο Ερντογάν είναι εκείνος που έχει πει «Εκείνος που κερδίζει την Κωνσταντινούπολη, κερδίζει την Τουρκία», ο Τούρκος πρόεδρος υπέστη μια από τις πιο επώδυνες ήττες της μακράς πολιτικής του καριέρας.
Παρότι ακόμη είναι νωρίς για μελλοντικές προβλέψεις, δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι πλέον τίποτα δεν θα είναι ίδιο, όπως καταλήγει ο αρθρογράφος της Χουριέτ.