Ποιος ήταν ο Ούγκο Τσάβες

Γεννήθηκε στις 28 Ιουλίου του 1954 στη Βενεζουέλα. Εκπαιδεύτηκε σε ένα από τα πλέον σκληροτράχηλα σώματα του στρατού, τους αλεξιπτωτιστές.

Υπηρέτησε ως στρατιωτικός και εξελέγη πρόεδρος της Βενεζουέλας για πρώτη φορά το 1998.

Ένα αποτυχημένο πραξικόπημα

Στα 1983 ίδρυσε το Μπολιβαριανό Επαναστατικό Κίνημα 200 (Movimiento Bolivariano Revolucionario 200, MBR-200).

Περίπου 10 χρόνια μετά, στις 4 Φεβρουαρίου 1992, ο Τσάβες με άλλα κορυφαία στελέχη του MBR-200 έκαναν απόπειρα πραξικοπήματος κατά του προέδρου Κάρλος Άντρες Πέρες. Η ανατροπή του καθεστώτος απέτυχε και η στάση άφησε πίσω 18 νεκρούς και 60 τραυματίες. Οι Μπολιβαριανοί όμως δεν πτοήθηκε και επιχείρησαν ακόμη μια απόπειρα ανατροπής του Πέρες το Νοέμβριο του ίδιου έτους. Ο Τσάβες ήταν ήδη στη φυλακή λόγω του πρώτου στασιασμού, είχε όμως καθοδηγητικό ρόλο στο κίνημα. Και η δεύτερη απόπειρα, απέτυχε.

Από το χακί, στην εξουσία

Το 1994, ο τότε πρόεδρος Ραφαέλ Καλντέρα, του χορήγησε αμνηστία. Αμέσως, ο Τσάβες ανασύστησε το MBR, μόνο που για να απαλλαγεί από τις όποιες αμαρτίες του παρελθόντος, το κίνημα μετετράπη σε πολιτικό κόμμα με το όνομα “Κίνημα για την Πέμπτη Δημοκρατία”.

Στις 6 Δεκεμβρίου του 1998, ο Τσάβες εξελέγη πρόεδρος της Βενεζουέλας για πρώτη φορά. Οι εκλογές είχαν τη μεγαλύτερη συμμετοχή των τελευταίων 40 ετών για τη χώρα: 56,2%.

Ο Τσάβες ξεκίνησε αμέσως τις διαδικασίες για την εφαρμογή του προεκλογικού του προγράμματος. Αναθεώρησε το Σύνταγμα της χώρας. Αναδιένειμε τη γη, εφάρμοσε προγράμματα στέγασης, μόρφωσης, περίθαλψης και παιδείας για τους φτωχούς.

Το 1999 πέτυχε και δεύτερη νίκη με το κόμμα του, στις βουλευτικές εκλογές.

Το νέο Σύνταγμα που ολοκληρώθηκε το 1999 μετονόμασε τη Βενεζουέλα σε “Μπολιβαριανή Δημοκρατία της Βενεζουέλας” προς τιμήν του Σιμόν Μπολιβάρ. Η θητεία του προέδρου αυξήθηκε σε 6 χρόνια και επετράπη η δεύτερη θητεία των προέδρων.

Οι πολιτειακές αλλαγές εγκρίθηκαν σε δημοψήφισμα, το Δεκέμβριο του 1999.

Τον Ιούλιο του 2000 διεξήχθησαν εκλογές για την Εθνοσυνέλευση και ταυτόχρονα ο Τσάβες κέρδισε την επανεκλογή του στην προεδρία της χώρας.

Το πραξικόπημα της 9ης Απριλίου

Ο Τσάβες ενεπλάκη σε ακόμη ένα πραξικόπημα. Μόνο που αυτή τη φορά εκείνος ήταν η πλευρά της εξουσίας.

Στις 9 Απριλίου του 2002, τα συνδικάτα κήρυξαν απεργία. Στις 11 Απριλίου, στη διάρκεια διαδηλώσεων κατά της απόλυσης του προέδρου μεγάλης εταιρείας πετρελαίου, ξέσπασε βία, με 17 νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες. Γιατροί ανέφεραν ότι πολλά από τα θύματα είχαν πυροβοληθεί από ελεύθερους σκοπευτές. Όμως η έρευνα των επεισοδίων πάγωσε έκτοτε και κανείς δεν έμαθε τι τελικά συνέβη εκείνη τη μέρα.

Στο μεταξύ, παραιτήθηκε ο διοικητής των Ενόπλων Δυνάμεων, Λούκας Ρινκόν Ρομέρο, αφού πρώτα ανακοίνωσε σε εθνικό δίκτυο την παραίτηση του Τσάβες (ωστόσο, ο Τσάβες ανέφερε αργότερα ότι συνελήφθη όμηρος).

Νέος πρόεδρος αυτοανακηρύχθηκε ο Πέδρο Καρμόνα, πρόεδρος του συνδέσμου βιομηχάνων και εμπόρων της Βενεζουέλας υποστηριζόμενος από το στρατό. Ο νέος ηγέτης άλλαξε ξανά το όνομα της χώρας σε Δημοκρατία της Βενεζουέλας. Όμως, οι υποστηρικτές του Τσάβες προκάλεσαν αντιπραξικόπημα. Τη νύχτα του Σαββάτου, στις 13 Απριλίου 2002 ο Τσάβες επέστρεψε στην ηγεσία, τερματίζοντας τη συντομότερη κυβέρνηση στην ιστορία της χώρας.

Στις προεδρικές εκλογές της 3 Δεκεμβρίου του 2006, ο Τσάβες επανεξελέγη από τον πρώτο γύρο για έξι ακόμα χρόνια και ο αντίπαλός του, σοσιαλδημοκράτης Μανουέλ Ροσάλες, κυβερνήτης της πετρελαιοπαραγωγού επαρχίας Σούλια, παραδέχτηκε αμέσως την ήττα του.

Ο Τσάβες συγκέντρωσε περί το 63% των ψήφων. Οι διεθνείς παρατηρητές επιβεβαίωσαν ότι δεν υπήρξε ζήτημα νοθείας.

Στις 10 Ιανουαρίου 2007 ο Τσάβες ορκίστηκε για μια ακόμα θητεία. Την ίδια χρονιά, παρά τις αντιδράσεις, προώθησε την παράταση της θητείας του ως το 2012.

Αγαπήθηκε και μισήθηκε όσο κανένας άλλος ίσως στη χώρα του ενώ οι αμερικανικές κυβερνήσεις – και ιδίως αυτή του Τζορτζ Μπους- είχαν συχνά πονοκέφαλο λόγω… Τσάβες.

Ο Βενεζουελάνος στρατιωτικός και πολιτικός δε δίστασε να αποκαλέσει το Μπους “κύριο Κίνδυνο”, τον Τόνι Μπλερ “γαϊδούρι” και την Κοντολίζα Ράις “κοριτσάκι” (τσίκα).
Η πρώτη ηχηρή ήττα

Το Δεκέμβριο του 2007, λίγους μόλις μήνες αφότου ορκίστηκε και πάλι πρόεδρος της χώρας, υπέστη μια σημαντική ήττα. Με οριακή πλειοψηφία οι πολίτες της Βενεζουέλας απέρριψαν το πακέτο μεταρρυθμίσεων που ήθελε να προωθήσει ο Τσάβες και η κυβέρνηση του.

Εάν οι μεταρρυθμίσεις εγκρίνονταν, ο Τσάβες θα μπορούσε να διεκδικεί την επανεκλογή του εφ’ όρου ζωής και να καταργήσει την αυτονομία της κεντρικής τράπεζας, να ενισχύσει τον έλεγχό του στις ένοπλες δυνάμεις και να περιορίσει την ελευθεροτυπία σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης.

Στο δημοψήφισμα, που διεξήχθη στις 15 Φεβρουαρίου του 2009, το 54% των ψηφοφόρων ψήφισε υπέρ της κατάργησης του Συνταγματικού Αρθρου το οποίο περιόριζε στις δύο θητείες την παραμονή του ίδιου προσώπου στο ανώτατο αξίωμα της χώρας.
Η αρχή του τέλους

Το 2011 και μετά από αρκετές διαψεύσεις και υπεκφυγές ανακοινώθηκε επίσημα ότι ο Ούγκο Τσάβες πάσχει από καρκίνο. Ο ίδιος αρχικά είχε πει πως επρόκειτο απλά για μια ορθοπεδική φλεγμονή στο γόνατό του. Όμως χρειάστηκε εγχείριση και θεραπείες και ήταν αδύνατο το νέο να παραμείνει κρυφό.

Στις 7 Οκτωβρίου του 2012 και ενώ η υγεία του φαινόταν να πηγαίνει αρκετά καλά κέρδισε τον αντίπαλό του, Ενρίκε Καπρίλες και εξασφάλισε και νέα θητεία.

Γρήγορα όμως αναγκάστηκε να μπει και πάλι στο νοσοκομείο. Πήγε και πάλι στην Κούβα όπου έμεινε για δυο και πλέον μήνες. Το Φλεβάρη ανακοινώθηκε αιφνιδιαστικά ότι επέστρεψε στη Βενεζουέλα. Οι δικοί του υποστήριξαν ότι η επιστροφή του ήταν ένδειξη ότι πήγαινε καλύτερα. Υπήρχε όμως και η αντίθετη άποψη: ο καρκίνος είχε προχωρήσει πια τόσο πολύ που ο Τσάβες απλώς γύρισε για να περάσει τις τελευταίες του μέρες στο σπίτι του με την οικογένεια του.