To να βλέπει κανείς τα καρτέλ ναρκωτικών του Μεξικού ως απλές εγκληματικές συμμορίες είναι τουλάχιστον ανακριβές. Και φτωχό να περιγράψει τη δυστοπική πραγματικότητα!
Πρόκειται, καλύτερα, για τα θολά όρια μεταξύ οργανωμένου εγκλήματος και παραστρατιωτικών ομάδων, που έχουν εγκαθιδρύσει μια πρωτοφανή ηγεμονία στα μεξικανικά εδάφη, κάνοντας το αδίστακτο έγκλημα καθημερινή πρακτική.
Και για να διατηρήσουν φυσικά τα τραγικά ποσοστά θυμάτων και τις αιματοβαμμένες επιχειρήσεις τους, χρειάζονται όπλα. Πολλά όπλα.
Μιλώντας για μεξικανικά καρτέλ ναρκωτικών, ένα όνομα έρχεται πρώτο στον νου, με όρους αγριότητας, κυνικότητας και τυχοδιωκτισμού: οι Zetas.
Σχηματισμένη από πρώην στρατιωτικούς, η διαβόητη ομάδα ήταν άλλοτε το ένοπλο τμήμα του ξακουστού Gulf καρτέλ, εδώ και τρία χρόνια ωστόσο αυτονομήθηκε και είναι πλέον μια από τις μεγαλύτερες, φονικότερες και πιο επικίνδυνες ναρκω-συμμορίες της χώρας.
Η τυφλή πειθαρχία και η τήρηση της ιεραρχίας συνέχουν ακόμα τη δράση των Zetas, παρά το γεγονός ότι οι «πατέρες» του εγκληματικού συνδικάτου είναι πλέον νεκροί ή στη φυλακή.
Η μεξικανική κυβέρνηση, παρά τις πομπώδεις διακηρύξεις της για πάταξη του οργανωμένου εγκλήματος, έχει να αντιμετωπίσει όχι μόνο τα πολυάριθμα και πανίσχυρα καρτέλ, όπως τα Sinaloa Cartel και Gulf Cartel, αλλά και τους πάνοπλους ιδιωτικούς στρατούς τους, που κάνουν τη μάχη να φαντάζει τουλάχιστον αμφίρροπη.
Ας δούμε γιατί…
Τα οπλοστάσια των καρτέλ
Ο μεξικανικός στρατός έχει συχνά κατασχέσει όπλα και πυρομαχικά που ξεμένουν από αιματοβαμμένα ξεκαθαρίσματα λογαριασμών. Τον Ιούνιο του 2012 ωστόσο, στη μικρή συνοριακή πόλη Piedras Negras, οι Αρχές ανακάλυψαν οπλοστάσιο με 50 Καλάσνικοφ (AK-47), που συνοδεύονταν από μπαζούκας, αυτόματα πυροβόλα, καραμπίνες και άλλα πολεμικά «καλούδια». Τα καρτέλ πράγματι εξοπλίζονται σαν αστακοί, με όλο και πιο ισχυρά όπλα, που κάνουν τους ανώτατους στρατιωτικούς του Μεξικού να παραμιλούν. Τον φετινό Μάρτιο, σε μάχη μεταξύ των Zetas και της αστυνομίας, οι συμμορίτες ήταν εφοδιασμένοι με M-60 και πολυβόλα Browning, την ίδια ώρα που οι αστυνομικοί έμπαιναν στη συμπλοκή με το υπηρεσιακό τους περίστροφο! Όσο για το γεγονός από πού προμηθεύονται τα καρτέλ τον στρατιωτικό εξοπλισμό τους, το μεγαλύτερο ποσοστό προέρχεται από τις ΗΠΑ (περίπου 68%) και την Κεντρική Αμερική. Αναφορικά με τους αριθμούς των προμηθειών του πολέμου, τα νούμερα είναι τρομακτικά…
Συμμορίες ναρκωτικών με χειροβομβίδες
Μερικές εκατοντάδες χειροβομβίδες έχουν πέσει μέχρι στιγμής για το 2012 στη χώρα, κάνοντας το όπλο αυτό ιδιαίτερα δημοφιλές στις τάξεις των καρτέλ. Οι εκτοξευτές χειροβομβίδων λογίζονται στον βαρύ οπλισμό των ναρκω-συμμοριών, έλκοντας την καταγωγή τους από τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου και τις συγκρούσεις στην Κεντρική Αμερική. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι πηγές προμήθειάς τους είναι από στρατιωτικές εγκαταστάσεις του Ελ Σαλβαδόρ και της Ονδούρας, που λεηλατούνται και μεταφέρονται τα κλοπιμαία στο Μεξικό. Η χρήση μάλιστα των εκτοξευτών γενικεύεται σε ανταποδοτικά πυρά των καρτέλ μετά τη σύλληψη αρχηγών τους, όπως συνέβη στις αρχές Οκτώβρη όταν επίλεκτα μέλη του μεξικανικού ναυτικού σκότωσαν το πρώην αφεντικό των Zetas, Heriberto Lazcano. Αργότερα μάλιστα τον Οκτώβριο, οι ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας θα συναντούσαν στην παραμεθόρια πόλη Piedas Negras τη σθεναρή αντίσταση των Zetas, που έβαλαν κατά των αστυνομικών με σοβιετικό RPG-7!
Οι μαχητές των δρόμων: ο ακρογωνιαίος λίθος των καρτέλ
Μια από τις εμφατικότερες επιδείξεις δύναμης των καρτέλ είναι οι αυτοκινητοπομπές. Ο τρόπος που κινούνται μαζικά οι συμμορίες δηλαδή, μια ναρκω-κινούμενη ορδή πάνοπλων αντρών. Μια αυτοκινητοπομπή μετρά μερικές δεκάδες τζιπ, αγροτικά και φορτηγά γεμάτα με ένοπλους άντρες, την ίδια στιγμή που μια «ομάδα καθαρισμού» (grupo de limpieza, όπως ονομάζονται) αποτελεί ετοιμοπόλεμη και ταχέως κινούμενη μονάδα. Κάποια από τα οχήματα μάλιστα είναι και θωρακισμένα με χαλύβδινες επενδύσεις και αλεξίσφαιρα τζάμια, ενώ οι αυτοσχέδιες θωρακίσεις εξυπηρετούν κάθε φορά τις ιδιαίτερες πολεμικές ανάγκες του οχήματος και το είδος των ενόπλων που μεταφέρει: άλλη θωράκιση έχει ένα τζιπ που μεταφέρει ελεύθερους σκοπευτές, άλλη ένα αγροτικό που φιλοξενεί οπλοπολυβόλο, άλλο ένα φορτηγό γεμάτο με εκτελεστές. Οι μέθοδοι ανταρτοπόλεμου πολλές και ευφάνταστες, από οδοφράγματα με μηχανές για να επιβραδύνουν τις διωκτικές Αρχές μέχρι και πυροβολισμούς σε λάστιχα ανυποψίαστων πολιτών από ελεύθερους σκοπευτές για να προκαλούν κυκλοφοριακό κομφούζιο…
Τα monster trucks
Επειδή η εξαλλοσύνη δεν είναι ποτέ αρκετή για τα καρτέλ, έχουν επιστρατεύσει τα τελευταία χρόνια τα δικά τους «τανκς»! Δεν πρόκειται φυσικά για άρματα μάχης, αλλά για ευφάνταστα οχήματα τεραστίων διαστάσεων, τροποποιημένα κατάλληλα για τον σκοπό που θα χρησιμοποιηθούν, που κάνουν τα περίεργα οχήματα του «Mad Max» να μοιάζουν παιδικά παιχνίδια! Οι μεξικανικές Αρχές έχουν κατασχέσει πάνω από 100 τέτοια θηριώδη φορτηγά, που ποικίλουν σε θωράκιση και χρήση: από «πόρτες» για πολυβόλα και πυργίσκους ελεύθερων σκοπευτών μέχρι και χαλύβδινα περιβλήματα στον χώρο που μεταφέρει μέχρι και 12 πάνοπλους άντρες…
Το απίστευτο ιπτάμενο ναρκω-όχημα
Για να μεταφέρουν γρήγορα και αποτελεσματικά τα ναρκωτικά από σύνορα και συνοριακά τείχη, τα καρτέλ εφευρίσκουν ιπτάμενους τρόπους που κόβουν την ανάσα. Κι εκεί που κάποτε φιγούραραν μικρά διθέσια αεροσκάφη, τώρα έχουν αναπτυχθεί έξυπνοι αντιπερισπασμοί, όπως το πανάλαφρο και χειροποίητο αυτό ιπτάμενο «μουλάρι»! Λειτουργούν σαν ανεμόπτερα, με κινητήρες σχεδόν αθόρυβους, και το κόστος κατασκευής τους ανέρχεται στα 3.000 δολάρια, ψίχουλα δηλαδή για την οικονομική ευρωστία των καρτέλ. Δεν χρειάζεται άλλωστε να προσγειωθούν: περνούν αθόρυβα πάνω από τα σύνορα, ρίχνουν το πολύτιμο φορτίο τους στο προκαθορισμένο σημείο και επιστρέφουν τάχιστα στη βάση τους. Κι ενώ κινούνται αργά, το μεγάλο προσόν τους είναι οι χαμηλές πτήσεις, που τα κάνουν αόρατα από τα ραντάρ των συνοριακών φυλάκων. Το 2011, πάνω από 223 τέτοιες πτήσεις εντοπίστηκαν από τις συνοριακές Αρχές των ΗΠΑ, ελάχιστα ωστόσο ιπτάμενα οχήματα κατασχέθηκαν…
Βομβιστικές επιθέσεις
Τα παγιδευμένα με εκρηκτικά αυτοκίνητα είναι μια νέα ιστορία στη μακροχρόνια δράση των καρτέλ. Εμφανίστηκαν πρόσφατα στην εγκληματική παλέτα των συμμοριών, κυρίως σε στρατιωτικές και αστυνομικές ενέδρες, αλλά και έξω από εφημερίδες και κυβερνητικά κτίρια. Χρησιμοποιούνται ωστόσο και σε ξεκαθαρίσματα λογαριασμών μεταξύ των καρτέλ, με παγιδευμένα οχήματα έξω από τα στρατηγεία των συμμοριών. Τα παγιδευμένα αυτοκίνητα που χρησιμοποιούν τα καρτέλ στην έκνομη δράση τους δεν πρέπει να συγχέονται με τις βομβιστικές επιθέσεις αυτόνομων ομάδων και πολιτικών ακτιβιστών. Τα καρτέλ δεν θέλουν να προκαλέσουν χάος και απώλειες στην κοινωνία, γι’ αυτό και οι μέθοδοι παγίδευσης των αυτοκινήτων είναι πιο «σοφιστικέ», με τις βόμβες να μην είναι -ηθελημένα- τόσο ισχυρές. Είναι όμως και οι στρατιωτικού τύπου νάρκες που έχουν πλέον τα καρτέλ στην κατοχή τους, παγιδεύοντας εκτάσεις γύρω από τα στρατηγεία τους ή άλλες «καυτές» περιοχές της χώρας…
Ο ραδιοφωνικός σταθμός των Zeta
Την ώρα που οι «βαρόνοι» των καρτέλ επικοινωνούν μέσω Ιnternet, τα χαμηλόβαθμα στελέχη των συμμοριών επιλέγουν για την επικοινωνία τους πειρατικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, που έχουν στήσει και εκπέμπουν πλέον σε όλη την επικράτεια της χώρας. Οι κεραίες των ναρκω-ραδιοφώνων μετρούν πλέον μερικές εκατοντάδες και είναι διάσπαρτες κατά μήκος των δρόμων που ακολουθούν οι αυτοκινητοπομπές, εκπέμποντας πληροφορίες για ενέδρες της αστυνομίας. Τον Σεπτέμβριο μάλιστα ο στρατός του Μεξικού «ξήλωσε» 167 τέτοιες κεραίες σε μία μόνο επιχείρηση! Το ευρύ δίκτυο ραδιοφωνικής ναρκω-επικοινωνίας είναι πλέον στο στόχαστρο των Αρχών, καθώς αποτελεί τρανή απόδειξη ότι τα όπλα από μόνα τους δεν φτάνουν για να στήσεις μια αξιόλογη εγκληματική οργάνωση: είναι η ικανότητα σχεδιασμού και συντονισμού που κάνει τη διαφορά…