Περισσότερα από τα μισά προγράμματα που προσπάθησε να εφαρμόσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για να εξασφαλίσει την παροχή ασφαλούς πόσιμου νερού στην υποσαχάρια Αφρική απέτυχαν, καταγγέλει σε έκθεσή του το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.
Στην έκθεση εξετάζονται 23 προγράμματα που συγχρηματοδότησαν οι Βρυξέλλες σε έξι αφρικανικές χώρες μεταξύ 2001-10.
Το συνολικό κόστος ανήλθε στα 400 εκατομμύρια ευρώ, όμως συχνά τα έργα δεν είχαν επαρκή επίβλεψη και δεν γίνονταν πάντοτε έλεγχοι ώστε να διασφαλίζεται ότι το νερό ήταν ασφαλές για κατανάλωση.
Οι συγγραφείς της μελέτης υποστηρίζουν ότι μολονότι συνήθως η εγκατάσταση του εξοπλισμού γινόταν σωστά, οι τοπικές κοινότητες δεν λάμβαναν υποστήριξη ώστε να διαχειριστούν μακροπρόθεσμα τα έργα.
«Λιγότερα από τα μισά έργα που εξετάστηκαν παρουσίασαν αποτελέσματα που ανταποκρίνονταν στις ανάγκες των δικαιούχων», τονίζεται στην 43σέλιδη έκθεση.
Σε μία περίπτωση, στη Νιγηρία, τα πηγάδια και οι αγωγοί για να λειτουργήσουν βασίζονταν σε ένα αναξιόπιστο δίκτυο ηλεκτροδότησης. Ως εφεδρικό σύστημα, εγκαταστάθηκαν γεννήτριες που λειτουργούσαν με ντίζελ. Όμως λόγω του υψηλού κόστους των καυσίμων τα εφεδρικά συστήματα παρέμειναν ουσιαστικά αχρησιμοποίητα και οι κοινότητες επέστρεψαν στις μη ασφαλείς πηγές που χρησιμοποιούσαν στο παρελθόν.
«Αυτήν την δύσκολη, από οικονομικής άποψης, εποχή, είναι ζωτικής σημασίας κάθε λίρα που ξοδεύουμε για ξένη βοήθεια να πηγαίνει στο σωστό μέρος και να επιτυγχάνει το σωστό αποτέλεσμα. Δεν μπορούμε να σκορπάμε εδώ κι εκεί τα χρήματα των φορολογούμενων χωρίς να λογαριάζουμε την πιθανή έκβαση», είπε ο Βρετανός συντηρητικός ευρωβουλευτής Νιρτζ Ντίβα.
Σε ανακοίνωσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αμφισβήτησε ορισμένα από τα ευρήματα του Ελεγκτικού Συνεδρίου αλλά παραδέχτηκε ότι σε ορισμένες περιπτώσεις τα προγράμματα θα μπορούσαν να είχαν εξελιχθεί καλύτερα.
«Δεν μπορούμε να αδιαφορούμε και πάντα υπάρχει περιθώριο βελτίωσης. Θέλω να επαναβεβαιώσω ότι η ΕΕ έχει δεσμευτεί να διασφαλίσει ότι όλοι, όπου κι αν ζουν, θα έχουν πρόσβαση σε καθαρό, ασφαλές νερό και θα έχουν αποχετεύσεις», είπε ο Επίτροπος Ανάπτυξης Άντρις Πίμπαλγκς.
Η εκπρόσωπος της Επιτροπής για περιβαλλοντικά θέματα Κάθριν Ρέι, δήλωσε ότι μετά το 2005 βελτιώθηκε η επίβλεψη των προγραμμάτων και ότι τα περισσότερα από τα προγράμματα που παρουσιάζονται στην έκθεση είχαν ξεκινήσει προτού τεθούν σε εφαρμογή οι μεταρρυθμίσεις.
«Αυτό το είδος τακτικών επιθεωρήσεων αποδεικνύει πραγματικά ότι η βοήθεια που παρέχει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι υπό έλεγχο και είμαστε συνεχώς σε επαφή με τις αρχές», υποστήριξε.
Η παροχή πόσιμου νερού και αποχετευτικών συστημάτων είναι δύο σημαντικά βήματα για την επίτευξη των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας των Ηνωμένων Εθνών, δηλαδή των οκτώ στόχων για τη βελτίωση των συνθηκών υγιεινής και τον περιορισμό της φτώχειας στον αναπτυσσόμενο κόσμο μέχρι το 2015.
Ένας από τους στόχους είναι να μειωθεί στο μισό (σε σχέση με τα επίπεδα του 1990) ο αριθμός των ανθρώπων που δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση επένδυσε 1,01 δισ. ευρώ σε έργα αποχέτευσης και υδροδότησης στην υποσαχάρια Αφρική μεταξύ 2001-10.
Ωστόσο η Παγκόσμια Τράπεζα και τα Ηνωμένα Έθνη λένε ότι προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι απαιτούνται ακόμη 6,2-9,1 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση μέχρι το 2015.