Ποιος έκλεψε τον εγκέφαλο του Αϊνστάιν;

Ο εγκέφαλος του κορυφαίου επιστήμονα έχει ζήσει ένα μεγάλο και ολότελα αυτόνομο ταξίδι που οι περισσότεροι αγνοούμε. Βλέπετε υπήρχε πάντα η επιστημονική συζήτηση για το αν το μυαλό του ανθρώπου που άλλαξε τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο είχε κάτι το ιδιαίτερο στις δομές του, κάτι που θα πυροδοτούσε ένα θρίλερ αμέσως μετά τον θάνατό του. Ήταν 18 Απριλίου 1955 όταν ο σημαντικότερος θεωρητικός φυσικός του αιώνα, ο άνθρωπος που κλόνισε συθέμελα την επιστήμη, έφυγε από τον κόσμο από ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής στο Νοσοκομείο του Πρίνστον στο Νιου Τζέρσεϊ. Αμέσως μετά τη νεκροψία λοιπόν στο εν λόγω νοσοκομείο, ο παθολόγος που είχε βάρδια, κάποιος δρ Thomas Harvey, αποφάσισε να κλέψει ουσιαστικά τον εγκέφαλό του! Μια κίνηση που, όπως θα περιμένατε, δεν βρήκε ακριβώς επιστημονική συναίνεση όταν έγινε γνωστή και χαρακτηρίστηκε από την πρώτη κιόλας στιγμή ως τουλάχιστον αμφιλεγόμενη. Όχι πως το κατάλαβε και κανείς, μιας και σύμφωνα με τις επιθυμίες του, ο Αϊνστάιν αποτεφρώθηκε την επομένη στο Τρέντον του Νιου Τζέρσεϊ σε μια κλειστή τελετή και οι στάχτες του διασκορπίστηκαν στον ποταμό Ντέλαγουερ. «Θέλω να αποτεφρωθώ για να μην έρχονται οι άνθρωποι να λατρεύουν τα κόκαλά μου», είχε πει στον βιογράφο του Abraham Pais. Κι ενώ τα πράγματα έγιναν όπως τα ήθελε, ο εγκέφαλός του, αλλά και τα μάτια του (για τα οποία δεν ξέρουμε πού κατέληξαν, φημολογείται πάντως πως είναι σε ιδιωτικό χρηματοκιβώτιο στη Νέα Υόρκη), αποτέλεσαν μια μικρή εξαίρεση. Ήταν ο γιος του Χανς αυτός που υποπτεύτηκε πως το σώμα του πατέρα του δεν ήταν ακριβώς άθικτο, κάτι που του επιβεβαίωσε με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο το πρωτοσέλιδο των «New York Times», το οποίο ενημέρωνε τους αναγνώστες του πως ο εγκέφαλος του σπουδαίου επιστήμονα είχε αφαιρεθεί για «επιστημονική μελέτη». Όπως αποκάλυψε μετά το BBC, ο γιατρός Harvey πίστεψε πως κλέβοντας τον εγκέφαλο του Αϊνστάιν και βρίσκοντας τελικά το χαρακτηριστικό της διάνοιάς του θα γινόταν κι αυτός διάσημος. Μόνο που το να αφαιρείς τμήματα νεκρών ανθρώπων δεν απαγορευόταν ακριβώς στην εποχή. Όχι πως ήταν επιθυμητό, μια φορά ο νόμος κρατούσε το στόμα του κλειστό. Ο Χανς πήγε και βρήκε τον Harvey, ο οποίος τον έπεισε κάπως πως τα απομεινάρια του πατέρα του ήταν αποφασιστικής σπουδαιότητας για την επιστήμη και έδωσε τελικά τη συγκατάθεσή του στην κατάφωρη αυτή αρπαγή. Το National Geographic σημειώνει εδώ πως εξαιτίας του αρχικού σκανδάλου, ο Harvey έχασε τη θέση του στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο. Ο εγκέφαλος μεταφέρθηκε τελικά στη Φιλαδέλφεια, στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια, όπου τον έκοψαν σε 240 κομμάτια και τα διατήρησαν σε σλάιντς κυτταρίνης. Κι ενώ ο Harvey κράτησε το μεγαλύτερο μέρος για τον εαυτό του, έστειλε μερικά δείγματα σε ερευνητικά ινστιτούτα της Αμερικής και κορυφαίους νευροεπιστήμονες. Αν και οι πρώτες σοβαρές έρευνες στο περιβόητο κεφάλι δεν θα λάμβαναν χώρα παρά δεκαετίες αργότερα. Σήμερα, περισσότερα από 60 χρόνια μετά, το μόνο μόνιμο μέρος που θα συναντήσεις τμήματα του εγκεφάλου του Αϊνστάιν είναι το ιατρικό Mütter Museum της Φιλαδέλφειας.