Οι κυβερνήσεις-δωρητές επικρίνονται γιατί μεταφέρουν χρήματα που προορίζονται για βοήθεια σε φτωχές χώρες σε κονδύλια για τους πρόσφυγες στις χώρες τους, καθώς οι συνολικές δαπάνες για βοήθεια έφθασαν σε ιστορικό υψηλό το 2016.

Η Επίσημη Αναπτυξιακή Βοήθεια (ODA) έφθασε τα 142,6 δισ. δολάρια το 2016, που αποτελεί ρεκόρ, σημειώνοντας αύξηση 8,9% σε πραγματικούς αριθμούς το 2015, σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.

Αλλά από το ποσό αυτό, 15,4 δισ. δολάρια –περίπου το 10%– δαπανήθηκαν για τη φιλοξενία και την επεξεργασία αιτημάτων ασύλου μεταναστών σε πλούσιες χώρες, λίγο περισσότερο από το ένα τέταρτο σε σχέση με αυτό που δαπανήθηκε το 2015.

Ο εδρεύων στο Παρίσι οργανισμός, όπως μεταδίδει το Reuters και αναμεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, ανέφερε πως οι χώρες-δωρητές θα πρέπει να χρησιμοποιούν τα κονδύλια για βοήθεια που διαθέτουν στον προϋπολογισμό τους κατά προτεραιότητα για αναπτυξιακά προγράμματα σε φτωχές χώρες αντί να τα δαπανούν για τους πρόσφυγες στο εσωτερικό τους.

«Μεγάλο μέρος αυτής της τελευταίας αύξησης είναι σε ανθρωπιστική βοήθεια και δαπάνες για τους πρόσφυγες σε χώρες-δωρητές», είπε η Σαρλότ Πέτρι Γκορνίτζκα, επικεφαλής της Επιτροπής Αναπτυξιακής Βοήθειας του ΟΟΣΑ, που αποτιμά τις δαπάνες για βοήθεια.

«Παρ΄όλο που και τα δύο είναι πολύ σημαντικά, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι διατηρείται επίσης η χρηματοδότηση μακροπρόθεσμων αναπτυξιακών προγραμμάτων, ιδιαίτερα στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες».

Πολλές διεθνείς φιλανθρωπικές οργανώσεις έχουν εκφράσει επίσης ανησυχία για τη νέα τάση στις δαπάνες.

Η Νατάλια Αλόνσο, διευθυντικό στέλεχος της Oxfam International δήλωσε πως αν και οι πλούσιες χώρες είναι υποχρεωμένες να φιλοξενούν μετανάστες και πρόσφυγες που διαφεύγουν από τις συγκρούσεις, οι δαπάνες αυτές δεν πρέπει να θεωρούνται βοήθεια και αναπτυξιακή εργασία.

«Οι πλούσιες χώρες παραπλανούν το κοινό. Ξαναβαφτίζουν “βοήθεια” τα χρήματα που δαπανούν για την επεξεργασία αιτήσεων ασύλου ή για να αποπληρώσουν άλλους ώστε να περιορίσουν τη μετανάστευση», ανέφερε σε μια δήλωση.

Η ομάδα ONE, που μάχεται κατά της ακραίας φτώχειας, ανέφερε πως η ανάγκη να δαπανηθούν χρήματα για την ανάπτυξη «δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερη».

«Η προσφυγική κρίση σημαίνει ότι πάρα πολλή βοήθεια δαπανάται στην Ευρώπη, όχι στις πιο φτωχές χώρες του κόσμου, και δίνονται λίγα για να τερματιστεί η ακραία φτώχεια», ανέφερε σε δήλωσή της προς το Thomson Reuters Foundation.

«Τώρα είναι η ώρα για τις χώρες δωρητές να εστιάσουν στους πιο ευάλωτους ανθρώπους στον κόσμο, όχι διογκώνοντας τα στοιχεία τους για βοήθεια».

Ο ΟΑΣΑ ανέφερε πως ακόμη κι αν αποκλειστούν τα προσφυγικά κόστη, η καθαρή ODA το 2016 αυξήθηκε κατά 7,1% σε πραγματικούς αριθμούς.

Από τα 29 μέλη της Επιτροπής Αναπτυξιακής Βοήθειας, οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέμειναν η μεγαλύτερη χώρα δωρητής το 2016 δίνοντας 33,6 δισ. δολάρια σε βοήθεια, ακολουθούμενες από τη Γερμανία με 24,7 δισ. δολάρια, τη Βρετανία, την Ιαπωνία και τη Γαλλία.

Μόνο έξι δωρητές –η Δανία, το Λουξεμβούργο, η Γερμανία, η Νορβηγία, η Σουηδία και η Βρετανία– ανταποκρίθηκαν ή υπερέβησαν τον στόχο των Ηνωμένων Εθνών για διάθεση του 0,7% του ΑΕΠ τους σε αναπτυξιακή βοήθεια.