Το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, ανακοίνωσε σήμερα ο πρόεδρος της Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του για την «κατάσταση της Ένωσης», στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο.
«Η ανεκτικότητα δεν μπορεί να έχει ως τίμημα την ασφάλειά μας. Πρέπει να γνωρίζουμε ποιοι διασχίζουν τα σύνορά μας. Γι’ αυτό, θα προασπίσουμε τα σύνορά μας με τη νέα Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή. Επίσης, θα προφυλάξουμε τα σύνορά μας και με αυστηρούς ελέγχους όλων όσοι τα διασχίζουν», δήλωσε ο Γιούνκερ.
Ειδικότερα, όσον αφορά τη Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή, η Επιτροπή τονίζει ότι η νέα υπηρεσία θα εξασφαλίσει ισχυρότερη κοινή διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ απ’ ό,τι ο Frontex. Η Επιτροπή, ο Frontex και τα κράτη μέλη έχουν ήδη αναλάβει προπαρασκευαστικές εργασίες, οι οποίες θα επιταχυνθούν περαιτέρω για να διασφαλιστεί ότι η νέα υπηρεσία θα καταστεί λειτουργική κατεπειγόντως. Στα μέτρα που πρέπει να ληφθούν από την Επιτροπή περιλαμβάνεται η επεξεργασία συμφωνιών με τρίτες χώρες και η έγκριση δημοσιονομικών προτάσεων που απαιτούνται για να μπορέσει η υπηρεσία να προσλάβει άμεσα πρόσθετο προσωπικό. Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι οι εθνικές συνεισφορές στις εφεδρείες συνοριοφυλάκων και εξοπλισμού θα είναι έτοιμες για άμεση χρήση, καθώς και για την κάλυψη των σημερινών αδυναμιών όσον αφορά την ανταπόκριση στις προσκλήσεις για εμπειρογνώμονες στις επιχειρήσεις του Frontex στην Ελλάδα, την Ιταλία και τη Βουλγαρία.
Εξάλλου, τον περασμένο Απρίλιο, η Επιτροπή πρότεινε ένα ενωσιακό σύστημα εισόδου-εξόδου (EES), μαζί με τη συνοδευτική τροποποίηση του κώδικα συνόρων του Σένγκεν, το οποίο θα βελτιώσει τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων και θα μειώσει την παράνομη μετανάστευση προς την ΕΕ. Η Επιτροπή εκτιμά ότι το σύστημα ΕΕS θα συμβάλει στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του σοβαρού εγκλήματος και θα διασφαλίσει ένα υψηλό επίπεδο εσωτερικής ασφάλειας. Το σύστημα θα συλλέγει στοιχεία, όπως είναι τα στοιχεία ταυτότητας και τα ταξιδιωτικά έγγραφα, καθώς και βιομετρικά στοιχεία, και θα τηρεί αρχεία εισόδων και εξόδων στο σημείο διέλευσης. Το σύστημα θα εφαρμόζεται για όλους τους υπηκόους τρίτων χωρών που γίνονται δεκτοί για σύντομη παραμονή εντός του χώρου Σένγκεν (έως και 90 ημέρες εντός οιασδήποτε περιόδου 180 ημερών). H Επιτροπή ζητεί την οριστική έγκριση των προτάσεων έως το τέλος του 2016, ώστε να μπορέσει να αρχίσει η λειτουργία του συστήματος στις αρχές του 2020.
Eπιπλέον, τον Απρίλιο δρομολογήθηκε από την Επιτροπή η ιδέα θέσπισης ενός ευρωπαϊκού συστήματος πληροφοριών και αδειοδότησης για ταξίδια (ETIAS), κάτι ανάλογο με το σύστημα ESTA των ΗΠΑ. Η δημιουργία ενός τέτοιου συστήματος παρέχει ένα επιπρόσθετο επίπεδο ελέγχου για ταξιδιώτες που δεν υπόκεινται στην υποχρέωση θεώρησης. Το ETIAS θα καθορίζει την επιλεξιμότητα όλων των υπηκόων τρίτων χωρών που απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης για ταξίδια στον χώρο Σένγκεν και αν το ταξίδι θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια ή τη μετανάστευση. Οι πληροφορίες σχετικά με τους ταξιδιώτες θα συγκεντρώνονται πριν από το ταξίδι τους. Η Επιτροπή ξεκίνησε την εκπόνηση μελέτης σκοπιμότητας για το ETIAS και τα αποτελέσματα αναμένονται τον Οκτώβριο του 2016. Βάσει των αποτελεσμάτων της μελέτης αλλά και των διαβουλεύσεων, η Επιτροπή προτίθεται να υποβάλει νομοθετική πρόταση έως τον Νοέμβριο του 2016 για τη θέσπιση του ETIAS.
Τέλος, η Επιτροπή προτείνει την ενίσχυση της Ευρωπόλ, ως βασικό εργαλείο για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των εθνικών αρχών ασφαλείας. Η Επιτροπή προτείνει να ενισχυθεί η ικανότητα του Οργανισμού στον τομέα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, αλλά και των προσπαθειών του για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών και της εγκληματικότητας στον κυβερνοχώρο, για παράδειγμα μέσω της παροχής πρόσθετων πόρων και μέσω της πρόσβασης της Ευρωπόλ σε κύριες βάσεις δεδομένων.