Ο πληθυσμός της Κίνας, που είναι ήδη ο πιο πολυπληθής στον κόσμο, αναμένεται να αυξηθεί κατά 45 εκατομμύρια άτομα τα επόμενα πέντε χρόνια –σχεδόν όσο ολόκληρος ο πληθυσμός της Ισπανίας–, αλλά εξακολουθεί να αντιμετωπίζει μια ανησυχητική γήρανση, σύμφωνα με τις επίσημες προβολές που ανακοινώθηκαν σήμερα.

Έτσι, το 2020, η Κίνα αναμένεται να έχει «γύρω στα 1,42 δισεκατομμύρια» κατοίκους, προβλέπει το 13ο πενταετές πλάνο που παρουσιάστηκε κατά την έναρξη των εργασιών της Λαϊκής Εθνοσυνέλευσης (ANP), του κινεζικού κοινοβουλίου, το οποίο επικυρώνει την εγκατάλειψη της αμφιλεγόμενης πολιτικής του ενός παιδιού προς όφελος εκείνης των δύο παιδιών ανά ζευγάρι, η οποία ανακοινώθηκε τον περασμένο Οκτώβριο.

Τα 45 εκατομμύρια των «νέων Κινέζων» αντιπροσωπεύουν μια σημαντική δημογραφική αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο, κατά την οποία καταγράφηκαν 33 εκατομμύρια επιπλέον κάτοικοι.

Το 2011, το πενταετές πλάνο που είχε τύχει επεξεργασίας κάτω από την πολιτική του ενός παιδιού είχε θέσει ως στόχο τον περιορισμό της δημογραφικής αύξησης «κάτω από τα 1,39 δισεκατομμύρια» μέχρι το 2015.

Ο στόχος αυτός επιτεύχθηκε –σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η Κίνα είχε στα τέλη του 2015 1,37 δισεκατομμύρια κατοίκους– αλλά σημαδεύτηκε από μία μείωση των γεννήσεων κατά 320.000 σε σχέση με το 2014.

Δεκαετίες αυστηρής εφαρμογής της πολιτικής του ενός παιδιού, η οποία συνοδευόταν συχνά από βία κατά των γυναικών, ευνόησαν την οικονομική πρόοδο αλλά οδήγησαν σε μια μείωση της εργατικής δύναμης και σε μια σημαντική ανισορροπία στον αριθμό των ανδρών σε σχέση με τις γυναίκες.

Και, παρότι επιτρέπεται πλέον η απόκτηση και δεύτερου παιδιού, πολλοί γονείς εμφανίζονται πολύ επιφυλακτικοί προβληματιζόμενοι κυρίως για το επιπλέον κόστος.

«Θα εμμείνουμε στη θεμελιώδη εθνική στρατηγική του οικογενειακού προγραμματισμού και θα εφαρμόσουμε πλήρως την πολιτική που επιτρέπει σε κάθε ζευγάρι να έχει δύο παιδιά», αναφέρεται στο κείμενο του 13ου πλάνου, το οποίο αναμένεται να εγκριθεί επίσημα από την ANP.

Ο ενεργός πληθυσμός –όσοι είναι από 15 έως 59 ετών– συνεχίζει να μειώνεται, ενώ ο αριθμός των συνταξιούχων –όσων είναι άνω των 60 ετών– εξακολουθεί να αυξάνεται, επιτείνοντας την ήδη τεράστια πίεση που ασκείται στο συνταξιοδοτικό σύστημα.

Στα τέλη του 2014, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, 212 εκατομμύρια Κινέζοι ήταν άνω των 60 ετών, ένας αριθμός πολύ μικρότερος από εκείνον των συνταξιούχων, καθώς οι γυναίκες συνταξιοδοτούνται στο 55ο έτος, ακόμη και στο 50ό έτος της ηλικίας τους, όπως συμβαίνει με τις εργάτριες.

Ο ενεργός πληθυσμός άρχισε να υποχωρεί για πρώτη φορά μετά το 1963 το 2012 και πέρυσι η πτώση του επιταχύνθηκε με αποτέλεσμα να μειωθεί κατά 4,87 εκατομμύρια άτομα έναντι 3,71 εκατομμυρίων το 2014, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.

Προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτό το φαινόμενο, θα εφαρμοστεί μια «σταδιακή αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης», σύμφωνα με το πλάνο, που φιλοδοξεί να διευκολύνει την πρόσβαση στην εργασία για τους μεγαλύτερους σε ηλικία.

Το πλάνο προβλέπει επίσης, αλλά χωρίς να το διευκρινίζει καθόλου, ότι θα αντιμετωπιστεί η ανισορροπία μεταξύ ανδρών και γυναικών, η οποία οφείλεται στην κατά παράδοση προτίμηση για αρσενικά παιδιά μέσω επιλεκτικών εκτρώσεων, ακόμη και βρεφοκτονιών.

Το 2014 γεννιόντουσαν κατά μέσο όρο 116 αγόρια για 100 κορίτσια, ενώ το γενικό ποσοστό στον πληθυσμό ήταν 105 άνδρες για 100 γυναίκες.

Έτσι, περίπου 30 εκατομμύρια κινέζοι άνδρες δεν έχουν τη δυνατότητα να βρουν γυναίκα σύντροφο. Ο φόβος μιας «κρίσης των εργένηδων», η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει βία και αστάθεια, στοιχειώνει τις αρχές.