Είναι γεγονός ότι ο άνθρωπος καταληστεύει την πλάση και το φυσικό περιβάλλον σαν να μην υπάρχει αύριο και αν κρίνουμε από τις αναφορές των επιστημόνων, πιθανότατα δεν θα υπάρχει.
Εξαντλούμε πόρους και αποθέματα, καταστρέφουμε το περιβάλλον και κατασπαράσσουμε τα πάντα στο πέρασμά μας, ακόμα και για αγαθά που ξέρουμε ότι σε όρους κοιτασμάτων έχουν ημερομηνία λήξεως, όπως το πετρέλαιο.
Ταυτοχρόνως, οδηγούμε ζώα στην εξαφάνιση, απογυμνώνουμε δάση και σπέρνουμε κυριολεκτικά οικολογικό όλεθρο αδιαφορώντας για τις συνέπειες.
Και βέβαια συνεχίζουμε να θεωρούμε τους φυσικούς πόρους ανεξάντλητους και δεδομένους, κατασπαταλώντας τους χωρίς πρόγραμμα και μέτρο, φτάνοντας έτσι να διαπιστώνονται ελλείψεις και το μέλλον να είναι ζοφερό.
Σαν το νερό, που σε έναν πλανήτη που καταλαμβάνει περισσότερο από το 71% της επιφάνειάς του, ο άνθρωπος ετοιμάζεται να πει το νερό νεράκι: μέχρι το 2015, τα 2/3 της υφηλίου θα ζει με ελάχιστο ή και καθόλου νερό…
Καφές
Η ξηρασία και οι ασθένειες των καλλιεργειών που μαστίζουν τις φυτείες της Βραζιλίας και της Λατινικής Αμερικής έχουν επιφέρει συνθήκες επικείμενης έλλειψης ήδη από πέρυσι. Πλέον ο καφές επαρκεί να καλύψει την παγκόσμια ζήτησή του χάρη στα αποθέματα από παλιότερες σοδειές, αν και οι τιμές που κινούνται ανοδικά αποκαλύπτουν την κατάσταση των αποθεμάτων του.
Αν και τα πράγματα μπορεί να πάνε ακόμα χειρότερα, καθώς η κλιματική αλλαγή πλήττει τις χώρες που παράγουν το μεγαλύτερο ποσοστό του καφέ, με τις καιρικές ανωμαλίες, τις ακανόνιστες βροχοπτώσεις και την άνοδο της μέσης θερμοκρασίας να απειλούν τις φυτείες. Οι εκτιμήσεις εδώ είναι σαφείς: αν συνεχιστεί η κλιματική αλλαγή με τους σημερινούς ρυθμούς, τότε κάπου μεταξύ 70-99% της καλύτερης ποιότητας καφέ, του αράμπικα, θα είναι παρελθόν μέχρι το 2080…
Σοκολάτα
Άλλη μια λατρεμένη καθημερινή συνήθεια υπονομεύεται από την καταστροφή του περιβάλλοντος: το 2014, η παγκόσμια σοδειά κακάο μαστίστηκε από την ξηρασία, τις παθήσεις και τα παράσιτα, τα οποία εξαφάνισαν το 30-40% της παγκόσμιας παραγωγής σοκολάτας σε ετήσια βάση. Η ζήτηση όμως συνεχίζει να είναι υψηλή και αυξάνει μάλιστα κάθε χρόνο, κάτι που επιδρά στην τελική τιμή του προϊόντος.
Για την ώρα, η παραγωγή μόλις που επαρκεί για να καλύψει τη ζήτηση, αν και οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για ελλείψεις στα αμέσως επόμενα χρόνια. Η σοκολάτα θα ξαναγίνει είδος πολυτελείας και λίγοι θα είναι αυτοί που θα μπορούν να την απολαμβάνουν όποτε το λαχταρά η όρεξή τους…
Φάρμακα
Την ώρα που για τις προηγούμενες ελλείψεις ευθύνονται μια σειρά από φυσικούς παράγοντες, για τα φάρμακα φταίει αποκλειστικά η αδηφάγα ανθρώπινη φύση. Η παγκόσμια βιομηχανία φαρμάκων αξίζει σήμερα περισσότερα από 300 δισ. δολάρια, με το ένα τρίτο να είναι στα χέρια μόλις δέκα φαρμακευτικών κολοσσών, οι οποίοι ανεβοκατεβάζουν τις τιμές κατά το δοκούν οδηγώντας τους μικρότερους ανταγωνιστές εκτός παιχνιδιού. Ο αθέμιτος ανταγωνισμός και η βίαιη ανατροπή του κλάδου επιφέρουν ελλείψεις σε φάρμακα σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στη Βενεζουέλα, για παράδειγμα, το πρόβλημα είναι πια τόσο έντονο που η κυβέρνηση έχει εγκαινιάσει στα φαρμακεία ένα σύστημα ανάγνωσης του δαχτυλικού αποτυπώματος βάζοντας ουσιαστικά δελτίο στα φάρμακα. Ακόμα και στις ΗΠΑ παρατηρούνται πια ελλείψεις, με τα αντιβιοτικά να πάσχουν εδώ περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Ο Καναδάς έχει ήδη επιβάλει υποχρεωτική ενημέρωση των επαγγελματιών της υγείας για τις φαρμακευτικές ελλείψεις που παρατηρούνται στη χώρα, ώστε να αναζητηθούν εναλλακτικές λύσεις…
Αίμα
Μέχρι και τη δεκαετία του 1990, η κινεζική αγορά αίματος άκμαζε καθώς παρέμενε λίγο-πολύ αρρύθμιστη και χωρίς μέριμνα. Χωρίς την κρατική παρέμβαση, οι συνθήκες υγιεινής της αιμοδοσίας ήταν κάκιστες, κάτι που κατέληξε σε επιδημία AIDS το 1997, με περισσότερους από 800.000 νέους κινέζους ασθενείς να καλούν σε δραστικές λύσεις. Το καθεστώς παρενέβη τελικά και υιοθέτησε αυστηρούς περιορισμούς στην εθελοντική αιμοδοσία, απαγορεύοντας ταυτοχρόνως την πώληση ανθρώπινου αίματος, κάτι που κατέληξε όμως σε μια πρωτόγνωρη έλλειψη αίματος που ο Τύπος ονόμασε γλαφυρά «λιμό αίματος».
Στην προσπάθειά τους να ενθαρρύνουν την εθελοντική αιμοδοσία έναντι της παράνομης πώλησης αίματος, πολλά νοσοκομεία απαιτούν από τους ασθενείς να είναι αιμοδότες ώστε να καλυφθούν οι δικές τους αιμοδοτικές ανάγκες. Με τον περιορισμό της αιμοδοσίας όμως σε δύο φορές τον χρόνο, αυτό έχει γεννήσει ένα νέο πρόβλημα, καθώς αν χρειαστείς αίμα αλλά δεν έχεις δώσει ποτέ (ή δεν μπορείς να δώσεις), τότε μπαίνεις σε μεγάλες περιπέτειες. Η γέννηση μιας μαύρης αγοράς αίματος είναι γεγονός, καθώς πολλοί σπεύδουν να προσφέρουν το αίμα τους σε όσους το έχουν ανάγκη με το αζημίωτο πάντα…
Τούβλα
Πριν από πέντε χρόνια, όταν ξέσπασε η νέα παγκόσμια οικονομική ύφεση, η στεγαστική αγορά κατέρρευσε στη Βρετανία, συμπαρασύροντας μαζί της όλους τους διασυνδεδεμένους κλάδους. Αυτό οδήγησε σε ένα τεράστιο απόθεμα αδιάθετων τούβλων, κάπου 1,2 δισ. κομμάτια για να είμαστε ακριβείς, αλλά και στο οριστικό λουκέτο αρκετών εργοστασίων παρασκευής τους. Κι έτσι η Βρετανία αντιμετωπίζει σήμερα σοβαρές ελλείψεις στο σημαντικότατο οικοδομικό αυτό υλικό.
Εργοτάξια και οικοδομές είναι υποχρεωμένες να περιμένουν μέχρι και τέσσερις μήνες για να βάλουν στα χέρια τους τούβλα, καθώς ακόμα και οι εισαγωγές δεν επαρκούν να καλύψουν την εγχώρια ζήτηση. Η έλλειψη τούβλων αλλά και η «αλμυρή» τιμή τους υπονομεύουν το σχέδιο της κυβέρνησης να χτίσει 500.000 νέες κατοικίες στην προσπάθειά της να κατεβάσει τα ενοίκια από τα σημερινά δυσθεώρητα ύψη…
Ουίσκι
Την ώρα που το ουίσκι παραγωγής πρέπει να περιμένει 3-4 χρόνια για να βγει στην αγορά, το καλό ουίσκι οφείλει να μείνει στα βαρέλια για δέκα, δώδεκα ή και είκοσι χρόνια. Και βέβαια πριν από είκοσι χρόνια η ζήτηση για ουίσκι δεν ήταν στα σημερινά επίπεδα και τα αποστακτήρια δεν είχαν κάνει τον προγραμματισμό τους με τωρινές καταναλώσεις.
Η κατανάλωση του ουίσκι έχει αναβιώσει στις τελευταίες δεκαετίες, μιας και το ’70 και το ’80 δεν ήταν το αγαπημένο ποτό της νεολαίας, με τα ποσοστά χρήσης του να έχουν αυξηθεί κατά 70% την τελευταία δεκαετία. Κι ενώ το φτηνό ουίσκι πιθανότατα δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα, καθώς τα αποστακτήρια έχουν βρει νέες μεθόδους αστραπιαίας ζύμωσης, το ουίσκι παλαίωσης θα αξίζει σύντομα χρυσάφι…