Οι τελευταίες επτά ημέρες άλλαξαν ριζικά τον πόλεμο στην Ουκρανία, και μάλιστα με ταχύτατους ρυθμούς ενόψει της ορκωμοσίας του Ντόναλντ Τραμπ τον Ιανουάριο.

Ο Τζο Μπάιντεν έδωσε το «πράσινο φως» στην Ουκρανία να εκτοξεύσει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς στη Ρωσία, κάτι που έκανε το Κίεβο τη Δευτέρα. Η Μόσχα απάντησε χρησιμοποιώντας έναν πειραματικό πύραυλο μεσαίου βεληνεκούς στο Ντνίπρο την Πέμπτη. Ο Πούτιν ισχυρίστηκε σήμερα ότι ο πύραυλος «Oreshnik» που χρησιμοποιήθηκε στο Ντνίπρο είναι αδύνατον να αναχαιτιστεί.

ΗΠΑ και Ρωσία αποκαλούσαν η μία την άλλη «απερίσκεπτη», οδηγώντας τη σύγκρουση στην Ουκρανία σε κλιμάκωση.

Οι ακριβείς λεπτομέρειες λειτουργίας του πυραύλου Oreshnik είναι το «κλειδί» για το μήνυμα του Βλαντίμιρ Πούτιν, αναφέρει σε ανάλυσή του το CNN. Πολλά παραμένουν ασαφή, αλλά οι περισσότερες εκτιμήσεις και τα σχόλια του ίδιου του Πούτιν συμφωνούν ότι πρόκειται για έναν νέο πύραυλο, πιθανότατα υπερηχητικό, όχι πυρηνικό (αυτή τη φορά), αλλά ικανό να φέρει πολλαπλές κεφαλές με τρόπο που συνήθως προορίζεται για πυρηνικά ωφέλιμα φορτία.

Αξιωματούχοι των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ αποκάλεσαν τον πύραυλο «μεσαίου βεληνεκούς» σε μια προσπάθεια ίσως να υποβαθμίσουν τη σημασία του, αλλά μπορεί στην πραγματικότητα τα σχόλια αυτά να υποδεικνύουν μια ευρύτερη ρήξη με τη Μόσχα.

Το 2019, ο πρόεδρος Τραμπ αποχώρησε από τη Συνθήκη για τις Ενδιάμεσες Πυρηνικές Δυνάμεις (Intermediate Nuclear Forces Treaty – INF), πράξη-ορόσημο για τον περιορισμό της ανάπτυξης τέτοιων όπλων, κατηγορώντας τη Ρωσία ότι την παραβιάζει. Η επιμονή των δυτικών αξιωματούχων ότι ήταν «μεσαίου» βεληνεκούς ήταν ίσως ένα μήνυμα στη συνεχιζόμενη επιδίωξη χρήσης τέτοιων όπλων από τη Ρωσία. Ίσως αυτό να ήταν ένα μήνυμα και στον Τραμπ ότι η Μόσχα ήταν απασχολημένη κατασκευάζοντας τα όπλα που υποστήριζε στην πρώτη του θητεία.

Η Ουκρανία θεώρησε ότι ο πύραυλος συνδέεται με το πυραυλικό σύστημα γνωστό και ως «Kedr». Ο Γιούρι Μπουντάνοφ, επικεφαλής της αμυντικής υπηρεσίας πληροφοριών της Ουκρανίας, δήλωσε την Παρασκευή ότι ήταν «βαλλιστικός πύραυλος μεσαίου βεληνεκούς, φορέας πυρηνικών όπλων. Το γεγονός ότι τον χρησιμοποίησαν σε μια μη πυρηνική έκδοση… είναι μια προειδοποίηση ότι έχουν χάσει τελείως το μυαλό τους».

Οι επόμενες εβδομάδες θα δείξουν αν ο Oreshnik είναι ένα μεμονωμένο μήνυμα ή μια νέα τακτική της Μόσχας. Η χρήση του προκάλεσε μεγαλύτερη ανησυχία στο Κίεβο, μετά το εσπευσμένο κλείσιμο της πρεσβείας των ΗΠΑ την Τετάρτη, επικαλούμενη εναέρια απειλή, κάτι που ενέτεινε τον φόβο ότι η Μόσχα αναζητά «εργαλεία», τα οποία είχε κρατήσει για έναν υπαρξιακό αγώνα με μια μεγάλη δύναμη.

Ωστόσο, τα πιο ανησυχητικά νέα της εβδομάδας δεν έχουν σχέση με τους γεωπολιτικούς καβγάδες και τα χτυπήματα στο Ντνίπρο.

Η Αμυντική Υπηρεσία Πληροφοριών του Ηνωμένου Βασιλείου, συνήθως ένθερμος υποστηρικτής του ουκρανικού στρατού, ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι η πρώτη γραμμή ήταν πιο «ασταθής» από οποιαδήποτε άλλη στιγμή από την αρχή του πολέμου.

Η κατάσταση είναι ζοφερή σε όλα τα μέτωπα. Νότια του Χαρκόβου, η Ρωσία πλησιάζει στην πόλη Κουπιάνσκ. Οι γραμμές ανεφοδιασμού απειλούνται γύρω από την ανατολική περιοχή του Ντονμπάς. Ακόμη και η νότια Ζαπορίζια φαίνεται να δέχεται μεγαλύτερη πίεση και η Μόσχα προσπαθεί επίμονα να απωθήσει την Ουκρανία από το Κουρσκ. 

Η κυβέρνηση Μπάιντεν μπορεί να σπεύδει να βοηθήσει και να ανακοινώνει περισσότερα πυρομαχικά, αλλά η Μόσχα φαίνεται ότι παίρνει το πάνω χέρι, καθώς ο χειμώνας στην Ουκρανία πυκνώνει.

Όλα αυτά εντείνουν την παγκόσμια ανησυχία για επέκταση του πολέμου, κάτι που είπε και ο Βλαντίμιρ Πούτιν στο χθεσινό διάγγελμά του.

«Η σύγκρουση έχει πάρει πλέον παγκόσμια χαρακτηριστικά. Ρωσικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις στο Μπριανσκ και το Κουρσκ χτυπήθηκαν από πυραύλους Δυτικών. Στις 19 Νοεμβρίου, 6 πύραυλοι ATACMS και στις 21 Νοεμβρίου πύραυλοι Storm Shadow χτύπησαν τις στρατιωτικές μας εγκαταστάσεις. Την ευθύνη για την κλιμάκωση έχουν οι ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ ήταν που έκαναν το λάθος να παραβιάσουν τη συμφωνία για τους πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς. Μετέφεραν τα πυραυλικά τους συστήματα σε διάφορες περιοχές στον κόσμο. Σε περίπτωση κλιμάκωσης, η Ρωσία θα απαντήσει αποφασιστικά και συμμετρικά» είπε χαρακτηριστικά ο ρώσος πρόεδρος.