Η Αμερικανίδα Κλόντια Γκόλντιν είναι η οικονομολόγος που βραβεύτηκε με το Νόμπελ Οικονομίας 2023. Της αρέσει να αυτοχαρακτηρίζεται «ντετέκτιβ». Συνδυάζοντας την ιστορική προσέγγιση και την οικονομική θεωρία, η Γκόλντιν ερεύνησε διεξοδικά την γυναικεία απασχόληση, αναδεικνύοντας τις πηγές των μισθολογικών ανισοτήτων.
Πρώτη γυναίκα επικεφαλής του τμήματος Οικονομίας του Χάρβαρντ, η 77χρονη οικονομολόγος παρακολούθησε τη μακρά εποποιία των Αμερικανίδων εργατριών προς την ισότητα, επισημαίνοντας τον ρόλο της Ιστορίας και της τεχνολογικής προόδου στην ενσωμάτωσή τους στην αγορά εργασίας, αλλά επίσης και τον δύσκολο συμβιβασμό που οι γυναίκες είναι υποχρεωμένες να κάνουν ανάμεσα στην καριέρα και την οικογένεια από τις αρχές του 20ού αιώνα.
Η Κλόντια Γκόλντιν διαιρεί την διαδρομή αυτή σε πέντε περιόδους: 1900-1920, όταν μικρός αριθμός πτυχιούχων γυναικών αναγκάσθηκε να επιλέξει ανάμεσα στην εργασία και την οικογένεια (λιγότερο από το ένα τρίτο των εργαζόμενων γυναικών είχαν παιδιά), 1920-1940, όταν πολλές γυναίκες σταμάτησαν να εργάζονται για να κάνουν οικογένεια εξαιτίας της Μεγάλης Υφεσης. Ακολουθεί ο Β’ παγκόσμιος Πόλεμος, μέχρι την δεκαετία του 1960, μία περίοδο που οι γυναίκες πιέστηκαν να κάνουν παιδιά και δεν επέστρεφαν στην εργασία παρά αφού τα μεγάλωναν, με χαμηλές επαγγελματικές προοπτικές.
Σε αντίδραση προς αυτήν την πραγματικότητα, και χάρη στο αντισυλληπτικό χάπι, οι κόρες τους, στις δεκαετίες του 1970 και του 1980, έθεσαν ως προτεραιότητα την καριέρα τους και το ένα τέταρτο αυτών δεν απέκτησε ποτέ παιδιά. Η τελευταία γενιά προσπάθησε να συνδυάσει καριέρα και οικογένεια, βοηθούμενη από την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, αλλά χωρίς να επιτύχει την ισότητα, ούτε στην αμοιβή ούτε στην οικογένεια.
Στο τελευταίο της βιβλίο που κυκλοφόρησε το 2021 στις ΗΠΑ, «Career and family: women’s century-long journey towards equity», η Κλόντια Γκόλντιν εξηγεί ότι οι ανισότητες αυτές παραμένουν, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο η μία τροφοδοτεί την άλλη μέσω της greedy work (αδηφάγου εργασίας), δηλαδή μέσω της συνθήκης ότι πολλά επαγγέλματα αμείβουν κατά δυσανάλογο τρόπο τη διαθεσιμότητα του απασχολούμενου, των μακρών ωρών απασχόλησης και της εργασίας του σαββατοκύριακου.
«Η ισότητα στο ζευγάρι κοστίζει χρήματα και, όσο περισσότερο η εργασία είναι αδηφάγος, τόσο πιο ακριβή είναι η αναζήτηση της ισότητας», σημειώνει η Κλόντια Γκόλντιν, σύμφωνα με το ΑΠΕ -ΜΠΕ.
Η Ορνιθολογία, οι πεζοπορίες και η Πίκα
Η πρωτοπόρος της μελέτης του φύλου στην εργασία, η οποία έχει γράψει για τη δουλεία, τη διαφθορά, την εκπαίδευση, ενδιαφέρεται αρχικά για την οικογενειακή οικονομία. «Αυτή η εργασία με απασχόλησε για αρκετό καιρό, αλλά περί το 1980 αντιλήφθηκα ότι κάτι έλειπε. Παρέβλεπα το μέλος της οικογένειας που υφίστατο μακροπρόθεσμα τη βαθύτερη αλλαγή – την γυναίκα και τη μητέρα. Την παρέβλεπα διότι την παρέβλεπαν οι πηγές», δηλώνει σε αυτοβιογραφικό της δοκίμιο που δημοσιεύτηκε το 1998.
Το κείμενο ξεκινά με την εξής φράση: «Πάντα ήθελα να γίνω ντετέκτιβ και τελικά τα κατάφερα». Παιδί του Μπρονξ, γεννημένη στις 14 Μαΐου 1946, η Κλόντια Γκόλντιν αρχικά παθιάζεται με την Αρχαιολογία, λόγω των απογευμάτων που περνά δίπλα στις μούμιες του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας για να γλιτώσει από τα αποπνικτικά καλοκαίρια της Νέας Υόρκης.
Στη συνέχεια, ανακαλύπτει τη μαγεία του μικροσκοπίου και αποφασίζει να αναζητήσει τα μυστικά των βακτηρίων. Εγγράφεται στο Πανεπιστήμιο Cornell θέλοντας να γίνει αρχαιολόγος. Αλλά, τα μαθήματα του καθηγητή Αλφρέντ Καν για τη βιομηχανική οργάνωση την παρακινούν να ανακαλύψει νέο πεδίο έρευνας: η Κλόντια Γκόλντιν θα γίνει τελικά οικονομολόγος.
Αυτή η κομψή γυναίκα με τα μεγάλα γαλάζια μάτια περιγράφει με πάθος και βαθιά απόλαυση τις ώρες που πέρασε ψάχνοντας τα αρχεία για να ξετρυπώσει τα στοιχεία για τις μισθολογικές διαφορές, για τις γυναίκες που αναλάμβαναν τις οικογενειακές επιχειρήσεις μετά τον θάνατο του συζύγου τους, τις πολιτικές των επιχειρήσεων σχετικά με την απασχόληση ή μη παντρεμένων γυναικών.
Παθιασμένη με την Ορνιθολογία, τις πεζοπορίες και τα σκυλιά (η Πίκα, το golden retriever της έχει δική της σελίδα στην ιστοσελίδα του Χάρβαρντ) – η Κλόντια Γκόλντιν είναι παντρεμένη με τον οικονομολόγο Λάρι Κατζ. Το 2014, ίδρυσε πρόγραμμα για την ενθάρρυνση των νέων φοιτητριών για να ακολουθήσουν οικονομικές σπουδές.
