Συγκρίνουμε τις τρεις λίστες Βαρουφάκη

Περίπου 40 μέρες χρειάστηκαν και μέσα σε αυτές η ελληνική κυβέρνηση έστειλε τρεις λίστες στους εκπροσώπους των δανειστών με στόχο κάθε φορά να καταφέρει να ξεκλειδώσει τη χρηματοδότηση από τους Ευρωπαίους.

Η αλλαγή από λίστα σε λίστα είναι εμφανέστατη και από κείμενα χωρίς νούμερα και προβλέψεις, φτάσαμε σε μια λίστα 26 σελίδων με μέτρα 6,1 δισ. ευρώ, σχεδιαγράμματα και πίνακες.

Η διαφορά ανάμεσα στις τρεις λίστες είναι ξεκάθαρη όσο προχωρά η διαπραγμάτευση με τους εκπροσώπους της ΕΚΤ, του ΔΝΤ και της Κομισιόν.

Πλέον στην τελική λίστα των μέτρων, η οποία δεν αποκλείεται να εμπλουτιστεί με περισσότερες μεταρρυθμίσεις, εντοπίζονται ξεκάθαρα μέτρα που ήδη εφαρμόζονται και θα επεκταθούν, ενώ παραμένουν για την ώρα οι κόκκινες γραμμές για τις συντάξεις και το ασφαλιστικό.

Η τρίτη και κρισιμότερη λίστα περιλαμβάνει παλιά γνωστά μέτρα όπως φόρο πολυτελείας, φόρο τηλεοπτικών διαφημίσεων, κατάργηση φοροαπαλλαγών και ηλεκτρονικές συναλλαγές, αλλά για πρώτη φορά περιλαμβάνει αυξήσεις, όπως είναι η 13η σύνταξη.

Ταυτόχρονα δεν περνάει απαρατήρητο ότι όσο οι λίστες γίνονται πιο… αναλυτικές, τόσο μειώνοντας και οι συνεντεύξεις που έδινε ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Βαρουφάκης.

Η πρώτη επιστολή

Το πρώτο mail Βαρουφάκη ήρθε στο φως της δημοσιότητας την 24η Φεβρουαρίου. Πρόκειται για επιστολή του Γιάννη Βαρουφάκη προς τους θεσμούς (ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ).

Στη λίστα γίνεται λόγος για μεταρρύθμιση του ΦΠΑ, χωρίς να αναλύεται τι ακριβώς εννοεί ο κ. Βαρουφάκης, ενώ τονίζεται ότι θα γίνουν προσπάθειες για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής με ηλεκτρονικά μέσα και τεχνολογικές καινοτομίες.

Δίνεται η υπόσχεση πως ο χρόνος και οι αλλαγές στο βασικό μισθό θα συναποφασιστούν με τους θεσμούς, κατάργηση των κινήτρων για πρόωρη συνταξιοδότηση και παράλληλα συγχώνευση των Ασφαλιστικών Ταμείων.

Πρόκειται για έναν πρώτο κατάλογο όπου η Ελλάδα δεσμεύεται να κάνει αλλαγές, χωρίς όμως να τις αναλύει και σειρά παρεμβάσεις στην φορολογία.

Η δεύτερη λίστα Βαρουφάκη

Στις 6 Μαρτίου δημοσιεύεται η δεύτερη επιστολή του υπουργού Οικονομικών όπου υπάρχει αναφορά σε επτά μεταρρυθμίσεις.

Αναλυτικά, η πρόταση της κυβέρνησης έχει ως εξής:

1η Μεταρρύθμιση – Δημοσιονομικό Συμβούλιο

Ενεργοποίηση του Δημοσιονομικού Συμβουλίου με στόχο την επίτευξη εξοικονόμησης πόρων και την επέκταση της αποστολής του.

Σκοπός του Δημοσιονομικού Συμβουλίου είναι να ενεργεί ως ανεξάρτητο παρατηρητήριο, υποβοηθητικό της κυβερνητικής πολιτικής, ώστε να μπορεί να συμβάλει στην εξάλειψη μιας πιθανής τάσης για πρωτογενές έλλειμμα. Για το σκοπό αυτό, το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, θα πρέπει να έχει την ικανότητα να προετοιμάζει μακροοικονομικές προβλέψεις για τον προϋπολογισμό, θα πρέπει να παρακολουθεί αμερόληπτα την εφαρμογή των δημοσιονομικών προγραμμάτων και την τήρηση των δημοσιονομικών στόχων και διαδικασιών και θα πρέπει επίσης να παρεμβαίνει και να διαμορφώνει τον δημόσιο διάλογο για τη δημοσιονομική πολιτική.

Οι ελληνικές αρχές σχεδιάζουν την ενεργοποίηση του Δημοσιονομικού Συμβουλίου αλλά και την επίτευξη εξοικονόμησης πόρων μέσω της ενοποίησής του με το υπάρχον γραφείο του κρατικού προϋπολογισμού, το οποίο λειτουργεί στη Βουλή και συνδέεται με το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών.

2η Μεταρρύθμιση – Κατάρτιση Προϋπολογισμού και του Οργανικού Νόμου για τον Προϋπολογισμό

Στο πλαίσιο της βελτίωσης της διαχείρισης των δημοσιονομικών, οι ελληνικές αρχές προχωρούν σε μεταρρυθμίσεις στον τομέα της κατάρτισης του Προϋπολογισμού. Αυτές οι βελτιώσεις θα περιλαμβάνουν τα ανώτατα όρια σε δαπάνες ώστε να ενισχυθεί η τήρηση του Προϋπολογισμού κατά την διάρκεια του έτους.

Οι βελτιώσεις θα περιλαμβάνουν την αναμόρφωση του Οργανικού Νόμου για τον προϋπολογισμό.

3η Μεταρρύθμιση – Συγκρότηση ευέλικτου σώματος στοχευμένων φορολογικών ελέγχων για την πάταξη της φοροδιαφυγής. Δεν θα έχει μόνιμο χαρακτήρα

Στο πλαίσιο πάταξης της φοροδιαφυγής, προτείνουμε να συγκροτηθεί ένα σώμα στελεχωμένο από μη επαγγελματίες. Η σύνθεση του σώματος θα ανανεώνεται ανά μικρά χρονικά διαστήματα (λιγότερο από δυο μήνες) κατόπιν σύντομης σχετικής εκπαίδευσης.

4η Μεταρρύθμιση – Βελτιώσεις στη νομοθεσία για την ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών

Η μεταρρύθμιση αυτή παρουσιάστηκε ήδη από την αρμόδια Υπουργό Νάντια Βαλαβάνη.

5η Μεταρρύθμιση – Δημόσια Έσοδα από τις υπηρεσίες τυχερών παιγνίων μέσω Διαδικτύου

Ο τομέας των διαδικτυακών τυχερών παιγνίων εμφανίζει σημαντικές ανεκμετάλλευτες δυνατότητες είσπραξης Δημοσίων Εσόδων. Τα Δημόσια Έσοδα θα μπορούσαν να αυξηθούν από:

την πώληση αδειών σε παρόχους ηλεκτρονικών τυχερών παιχνιδιών σε εύλογη/δίκαιη τιμή
την αξιοποίηση της Ευρωπαϊκής εμπειρίας για την αυστηρή ηλεκτρονική παρακολούθηση της όλης διαδικασίας
την ενίσχυση/θωράκιση της υπάρχουσας ελληνικής νομοθεσίας (ν. 4002/2011)

Με βάση τις διαθέσιμες εκτιμήσεις, ο συνολικός όγκος συναλλαγών στον τομέα των ηλεκτρονικών τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα ξεπερνά τα τρία δις. ευρώ ετησίως. Βάσει εύλογων υπολογισμών, τα πρόσθετα Δημόσια Έσοδα από τη φορολόγηση των αδειοδοτημένων ηλεκτρονικών τυχερών παιγνίων μπορεί να ξεπεράσει τα 500 εκ. ευρώ ετησίως.

Για την πραγματοποίηση των ανωτέρω βημάτων προς την πλήρη εφαρμογή, η ελληνική κυβέρνηση θα αναζητήσει τεχνική βοήθεια (π.χ. μηχανισμούς για την παρακολούθηση των τυχερών παιχνιδιών μέσω διαδικτύου) καθώς και συμφωνίες που θα περιορίσουν τον παράνομο διασυνοριακό τζόγο.

6η Μεταρρύθμιση – Πρόγραμμα καταπολέμησης της γραφειοκρατίας του δημοσίου και βελτίωσης του επιχειρηματικού κλίματος.

Η κυβέρνηση σκοπεύει να εισάγει νομοθεσία που θα απαγορεύει τις υπηρεσίες του δημοσίου να ζητούν (από πολίτες και υπηρεσίες) έγγραφα που βεβαιώνουν πληροφορίες, τις οποίες το κράτος ήδη κατέχει (εντός της ίδιας ή κάποιας άλλης υπηρεσίας).

Προτερήματα της προτεινόμενης δράσης: Μεγάλη μείωση στις χαμένες ώρες για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, που τώρα σπαταλούν μέρες να συλλέγουν τα απαραίτητα έγγραφα από διάφορες υπηρεσίες του δημοσίου με σκοπό να τα προσκομίσουν σε άλλες δημόσιες υπηρεσίες -ένα νέα κίνητρο για ψηφιοποίηση -ουσιαστική καλή θέληση για τον δημόσιο τομέα

7η Μεταρρύθμιση – Διατάξεις για την υιοθέτηση άμεσων μέτρων για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.

Η ελληνική Κυβέρνηση συνέταξε και έχει ήδη καταθέσει σχέδιο νόμου που εμπεριέχει μέτρα άμεσης ανακούφισης της ακραίας φτώχειας, με παροχή κουπονιών σίτισης (για την αποφυγή του κοινωνικού στιγματισμού οι δικαιούχοι θα χρησιμοποιούν μια «έξυπνη κάρτα»), επιδόματος ενοικίου και δωρεάν ρεύματος.

Η τρίτη αναλυτική λίστα

Την Πρωταπριλιά οι Financial Times φέρνουν στο φως τη νέα λίστα Βαρουφάκη όπου υπάρχουν μέτρα 6 δισ. ευρώ.

Πρόκειται για μέτρα που είτε υπάρχουν ήδη και εφαρμόζονται και μέτρα για τα οποία είχαν δεσμευτεί η προηγούμενες κυβερνήσεις αλλά δεν εφαρμόστηκαν ποτέ.

Πιο αναλυτικά

1. Κατάργηση των φοροαπαλλαγών. Πρόκειται για ένα μέτρο που βρισκόταν στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης.

Επίσης, θα υπάρχει ένα αφορολόγητο όριο, αλλά ταυτόχρονα θα αυξηθούν και οι υψηλοί φορολογικοί συντελεστές. Οι αλλαγές αυτές θα γίνουν στο δεύτερο εξάμηνο του έτους και θα έχουν στόχο την αύξηση των εσόδων κατά 300-400 εκατ. ευρώ φέτος και κατά 400 εκατ. ευρώ από το 2016 και μετά.

2.Σταδιακή επέκταση του συστήματος ηλεκτρονικών κατασχέσεων για μισθούς (υψηλότερους από ένα επίπεδο), ενώ θα επανεξεταστεί το νομοθετικό πλαίσιο για τις θυρίδες των τραπεζών. Κατασχέσεις μισθών ήδη γίνονται, ενώ το νέο είναι ότι θα επεκταθούν και θα γίνουν και σε θυρίδες.

3. Αύξηση του φόρου πολυτελούς διαβίωσης που αφορά σε αυτοκίνητα, πισίνες, σκάφη αναψυχής κ.λπ. Θα εφαρμοστεί από τον Ιούνιο του 2015 και θα αποδώσει 20 εκατ. ευρώ φέτος. Σημειώνεται ότι ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης ήδη εφαρμόζεται για αυτοκίνητα. Εδώ το οικονομικό επιτελείο έχει δύο επιλογές. Μπορεί να γίνει αύξηση των συντελεστών του φόρου πολυτελούς διαβίωσης που επιβάλλεται στα οχήματα έως δέκα ετών με κυβισμό άνω των 1.929 κυβικών, στις πισίνες και τα αεροσκάφη (με συντελεστή σήμερα από 5% έως 10% του ετήσιου τεκμηρίου). ή να θεωρηθούν πολυτελή αυτοκίνητα μικρότερου κυβισμού.

4. Είσπραξη του φόρου επί των τηλεοπτικών διαφημίσεων από φέτος (Ιούνιο) και θα εξεταστεί η επέκτασή του στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης (ειδησεογραφικά site) με στόχο να αυξηθούν τα έσοδα κατά 50-70 εκατ. ευρώ.

5. Σε περίπτωση απόκρυψης εισοδήματος θα ακυρώνονται τα πρόστιμα και οι φορολογικές ποινές και θα ασκούνται ποινικές διώξεις. Μάλιστα, αυτή η δράση θα νομοθετηθεί στο δεύτερο τρίμηνο του έτους.

6. Εφαρμογή του νόμου που προβλέπει ότι οι πληρωμές άνω των 1.500 ευρώ δεν θα γίνονται με μετρητά. Ο νόμος υπάρχει ήδη.

7. Οι πληρωμές προς ΔΕΚΟ και οι πληρωμές φόρων, προστίμων και τελών προς τη γενική κυβέρνηση δεν θα γίνονται με μετρητά. Θα γίνονται με πλαστικό χρήμα. Αύηση της χρήσης του πλαστικού χρήματος είχαν ζητήσει από την αρχή οι δανειστές, καθώς έτσι μειώνεται το ενδεχόμενο φοροδιαφυγής και υπάρχει άμεσα ηλεκτρονικός έλεγχος και όλα τα στοιχεία.

8. Καταπολέμηση παράνομου εμπορίου πετρελαίου, προϊόντων καπνού και αλκοόλ. H παράνομη εισαγωγή πετρελαίου, προϊόντων καπνού και αλκοόλ θα στοχοποιηθεί. Στο παρελθόν υπήρξαν διασπασμένες ενέργειες για την καταπολέμηση του παραεμπορίου αλλά δεν λειτούργησαν.

Θα υπάρξει στελέχωση και η λειτουργία των Κινητών Μονάδων Τελωνειακού Ελέγχου με ελεγκτές, έτσι ώστε να μπορούν να διεξάγουν ελέγχους σε καθημερινή και ολοήμερη βάση. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι θα υπάρξουν έσοδα από 250 έως 400 εκατομμύρια ευρώ μέσα στο 2015. 400 εκατομμύρια ευρώ από το 2016 και έπειτα.

9. Εισαγωγή λοταρίας στην απόδοση του ΦΠΑ. Στη λίστα τονίζεται ότι οι καταναλωτές πολλές φορές συνεργάζονται με τους εμπόρους για τη μη έκδοση αποδείξεων, για να αποφύγουν να πληρώσουν το ΦΠΑ. Με τον τρόπο της λοταρίας θα δώσουμε ένα επιπλέον κίνητρο για αποχή από τις προαναφερθείσες πρακτικές.

Η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην εφαρμογή συστήματος λοταρίας η οποία θα ανταμείβει τους πελάτες οι οποίοι θα ζητούν έκδοση απόδειξης, κάτι το οποίο έχει γίνει ήδη στην Πορτογαλία, Σλοβακία, και Μάλτα. Το μέτρο θα εφαρμοστεί άμεσα μέσα στο καλοκαίρι το δεύτερο τρίμηνο του 2015. Το υπουργείο εκτιμά ότι θα εισπράξει από 270 έως 600 εκατομμύρια στο 2015. 590 εκατομμύρια από το 2016 και έπειτα.

10. Ηλεκτρονικό εμπόριο. Η ΓΓΔΕ έχει συστήσει μία ειδική μονάδα η οποία επικεντρώνεται στο ηλεκτρονικό εμπόριο, ενώ θα εντείνει ελέγχους σε εταιρίες οι οποίες χρησιμοποιούν μοντέρνα επιχειρηματικά μοντέλα, για να σιγουρευτούν πως οι πρακτικές τους συνάδουν με τον ΟΟΣΑ.

Θα γίνει νέος νόμος που θα επιτρέπει στη ΓΓΔΕ να φτιάχνει ψεύτικα προφίλ τα οποία μετά θα κάνουν συναλλαγές με ψηφιακές επιχειρήσεις ύποπτες Φοροδιαφυγής.

11. Αύξηση των εσόδων. Πρέπει να υπάρξει ποικιλία ενεργειών για τη συλλογή φόρων προηγούμενων ετών. Η αποτυχία συλλογής φόρων για πολλά χρόνια ήταν το αποτέλεσμα λειτουργικών ανεπαρκειών ή λόγω έλλειψης δεδομένων.

Προτείνεται επιβολή συλλογής του ειδικού τέλους επιχειρήσεων για το 2013. Το 2014, το σύνολο αυτού του τέλους έφτασε τα 190 εκ. ευρώ, 70% των οποίων μπορούν να συλλεχθούν.

12. Φοροδιαφυγή από ελεύθερους επαγγελματίες. Ηλεκτρονική εφαρμογή στα σημεία πώλησης, η οποία θα καταγράφει κάθε εισερχόμενο πελάτη και θα μεταφέρει, σε πραγματικό χρόνο, ειδοποιήσεις στις αρχές. Προτεραιότητα θα δίνεται σε αυτήν την εφαρμογή για επιχειρήσεις σε συγκεκριμένο σημείο.

Οι ελληνικές αρχές θα ζητήσουν συνεργασία από τον ΟΟΣΑ και ευρωπαίους εταίρους, συγκεκριμένα για να επικεντρωθούν σε επιχειρήσεις του μη-λιανικού χώρου, οι οποίες εμφανίζονται να κατέχουν σημαντικό ποσοστό της φοροδιαφυγής σε αυτόν τον χώρο.

13. Πολιτιστική κληρονομιά. Παρά το γεγονός ότι έχουμε να κάνουμε με μια χώρα με εξαιρετική πολιτιστική κληρονομιά, τα δημόσια έσοδα από αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία είναι χαμηλά. Υπάρχει χώρος για αύξηση των εσόδων από την πολιτιστική κληρονομιά. Προτείνεται νέα πολιτική εισιτηρίων που βασίζεται στην κίνηση, πολιτιστική σημασία και τις τιμές εισιτηρίων σε σχέση με άλλες χώρες τις Ε.Ε., με δωρεάν είσοδο μια φορά την Κυριακή κατά τους θερινούς μήνες και δύο ή παραπάνω φορές κατά τους χειμερινούς μήνες (ενδεικτικά) και με ειδικούς όρους για συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες. Τα έσοδα αναμένονται σε 20 εκατ. ευρώ.

14. Τυχερά παίγνια. Οι ετήσιες συναλλαγές από στοιχήματα μέσω Διαδικτύου βάσει της ισχύουσας προσωρινής αδειοδότησης για Τυχερά Παίγνια μέσω Διαδικτύου υπολογίζονται ότι υπερβαίνουν τα 1,5 δισ. ευρώ (εξαιρώντας τα έσοδα από την υπηρεσία e-gambling του ΟΠΑΠ). Η συνολική αγορά του στοιχήματος μέσω Διαδικτύου υπολογίζεται ότι υπερβαίνει τα 3 δισ. ετησίως και το συνολικό ποσό από τα παράνομα τυχερά παίγνια υπολογίζεται στα 5 δισ. ευρώ. 24 επιχειρήσεις στοιχημάτων μέσω Διαδικτύου λειτουργούν υπό το καθεστώς προσωρινή αδειοδότησης, ενώ η Ελληνική κυβέρνηση δεν έχει μέχρι στιγμής καταφέρει να προσδιορίσει μια συγκεκριμένη αξία για κάθε άδεια.

Στη λίστα περιλαμβάνονται έσοδα από την πώληση αδειών για επιχειρήσεις τυχερών παιγνίων μέσω Διαδικτύου, και την παράταση των αδειών για περίοδο πέντε ετών. Απαίτηση για προκαταβολή 3 εκατ. για κάθε άδεια. 

15. Μέτρα για τη σταδιακή αύξηση του κατώτατου μισθού. Η επιθετική μείωση των εισοδημάτων των εργαζομένων είχε αρνητικές επιπτώσεις σε ζήτηση και ανάπτυξη. Οι εργαζόμενοι έχασαν το 50% της αγοραστικής τους δύναμης, λόγω μείωσης μισθών, αλλαγές στις τιμές, υψηλή φορολογία και μείωση των επιδομάτων.  Οι μεταρρυθμίσεις θα εφαρμοστούν σταδιακά. Ενοποίηση του κατώτατου μισθού σε όλες τις κλίμακες εργαζομένων, κατάργηση των μισθολογικών διαφορών λόγω ηλικίας και σταδιακή αύξηση του κατώτατου μισθού μετά από συμφωνία με τους κοινωνικούς εταίρους.

16. 13η σύνταξη για χαμηλοσυνταξιούχους. Οι χαμηλοσυνταξιούχοι αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας.
Θα υπάρξει παροχή 13ης σύνταξης στους χαμηλοσυνταξιούχους (το επίπεδο μηνιαίας σύνταξης θα συμφωνηθεί) τον Δεκέμβριο του 2015.
Η δημοσιονομική επίπτωση εκτιμάται στα 600 εκατ. ευρώ για το 2015.

17. Παροχή πόντων στους πολίτες με την έγκαιρη αποπληρωμή των φόρων τους. Οσοι θα διαθέτουν αυτούς τους πόντους θα απολαμβάνουν φοροελαφρύνσεις ή θα έχουν προτεραιότητα στις επιστροφές φόρων κ.λπ.

18. Τηλεοπτικές διαφημίσεις και άδειες. Οι ελληνικές αρχές θα δημοπρατήσουν της συχνότητες. Η διαδικασία θα λάβει χώρα μέσω των κατευθύνσεων του ΟΟΣΑ περί της διαδικασίας δημοπράτησης του φάσματος ώστε να βεβαιωθεί η πλήρης διαφάνεια και η αποτελεσματικότητα της διαδικασίας Στη λίστα εκτιμώνται έσοδα έως 380 εκατ. το 2015.

Για τις διαφημίσεις  νόμος ψηφίστηκε το 2010, θεσπίζοντας φόρο 20% σε έσοδα από τηλεοπτικές διαφημίσεις. Παρόλα αυτά η εφαρμογή του έχει ανασταλεί συνεχόμενα μέσω εγκυκλίων της ΓΓΔΕ. Η τελευταία αναστολή συνέβη στις 21 Ιανουαρίου του 2015.

Θα υπάρξει νομοθεσία η οποία ακυρώνει την αναστολή της 21ης Ιανουαρίου 2015, και οδηγεί στην άμεση εφαρμογή του νόμου για έσοδα έως 70 εκατ. ευρώ.

Διαβάστε όλα τα θέματα της ενότητας Weekend του newsbeast.gr