Το Πόρτο Κάγιο, άγνωστο στους περισσότερους, είναι ένας μικρός παραθαλάσσιος οικισμός στην «εσχατιά» της Λακωνίας, που για εκείνον που θα το ανακαλύψει θα αποτελέσει σίγουρα επίγειο παράδεισο. Αποκομμένο από όλους και απ’ όλα και μια ανάσα από το Ακρωτήριο Ταίναρο, το νοτιότερο σημείο της ηπειρωτικής Ευρώπης, ο επισκέπτης του Πόρτο Κάγιο ανακαλύπτει ένα ήρεμο αραξοβόλι.
Ο παραθαλάσσιος οικισμός, λοιπόν, στο νοτιότερο τμήμα του νομού Λακωνίας, συναντάται σε απόσταση 64 χλμ. από το Γύθειο, λίγο πριν το άκρως ατμοσφαιρικό και μυστηριακό Ακρωτήριο Ταίναρο, το νοτιότερο άκρο της ηπειρωτικής Ευρώπης. Φωλιασμένο σε έναν μικροσκοπικό κόλπο το Πόρτο Κάγιο σίγουρα θα αποτελέσει το προσωπικό ησυχαστήριο εκείνων που θα επιλέξουν να το γνωρίζουν από κοντά. Μάλιστα, οι διακοπές στο Πόρτο Κάγιο μετατρέπονται σε πραγματική εμπειρία ζωής μακριά από όλους και απ’ όλα, με τους νωχελικούς ρυθμούς που επικρατούν εδώ να δημιουργούν την εντύπωση ότι ο χρόνος έχει σταματήσει.
Σε κοντινή απόσταση από το Πόρτο Κάγιο βρίσκονται και τρεις υπέροχες αμμουδιές για αξέχαστα μακροβούτια σε ένα επιβλητικό τοπίο που σίγουρα μένει για πάντα χαραγμένο στη μνήμη.
Μόλις βρεθεί κανείς στο Πόρτο Κάγιο επιβεβαιώνει και ιδίοις όμμασι ότι αυτός ο οικισμός αναδεικνύει στο μέγιστο βαθμό την πεμπτουσία της μανιάτικης γης, που δεν είναι άλλη από τα πεντακάθαρα και καταγάλανα, σχεδόν διάφανα νερά που παντρεύονται αρμονικά με τις αυστηρές και μεγαλειώδεις γραμμές της Μάνης. Ένα από τα πιο ξεχωριστά σημεία όχι μόνο του νομού Λακωνίας, αλλά και ολόκληρης της Πελοποννήσου, με φόντο το επιβλητικό Ακρωτήριο Ταίναρο, στο σημείο όπου σμίγουν η Μεσσηνιακή με τη Λακωνική Μάνη.
Το Πόρτο Κάγιο κατά την ιστορία
Ο Παυσανίας το ανέφερε με το όνομα Ψαμαθός και πιστεύεται πως το σύγχρονο όνομά του προήλθε από το ενετικό Porto Quaglio και το γαλλικό Port des Cailles. Επίσης, το Πόρτο Κάγιο συγκαταλεγόταν ανάμεσα στα πιο σημαντικά λιμάνια της Μάνης, ενώ υπήρξε και φυσικό αραξοβόλι από το οποίο πέρασαν Φοίνικες, Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, και Φράγκοι, μεταξύ άλλων, καθώς και ο πειρατικός στόλος του Λάμπρου Κατσώνη.