Η Χαλκιδική έχει συνδεθεί άρρηκτα στη συνείδηση των περισσότερων με το καλοκαίρι. Οι ονειρικές της παραλίες με τα τιρκουάζ νερά και την καταπράσινη φύση που αγγίζει σχεδόν τη θάλασσα ταξιδεύουν τη φήμη της εκτός συνόρων, κάνοντας εκατοντάδες τουρίστες κάθε χρόνο να την επιλέγουν για τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Χωρίς καμία αμφισβήτηση στη Χαλκιδική, όντως, συναντώνται κάποιες από τις πιο ωραίες και εντυπωσιακές παραλίες της Ελλάδας.
Ωστόσο, η Χαλκιδική δεν είναι μόνο οι παραλίες της. Αρκεί να της αφιερώσει κανείς λίγο χρόνο παραπάνω και θα συνειδητοποιήσει ότι το καλοκαιρινό της «προφίλ», δεν είναι και το μοναδικό της προφίλ. Σε αυτή θα βρει κανείς οικισμούς και χωριά πραγματικά διαμαντάκια που κρατούν το ενδιαφέρον αμείωτο, εκπλήσσοντας τους πάντες. Ανάμεσά τους και η Αρναία, το στολίδι της Χαλκιδικής με την παραδοσιακή, μακεδονίτικη αρχιτεκτονική, ένας προορισμός για όλες τις εποχές του χρόνου.
Αρναία – Το στολίδι της Χαλκιδικής με την παραδοσιακή, μακεδονίτικη αρχιτεκτονική
Η Αρναία είναι ένα υπέροχο, παραδοσιακό χωριό «βουτηγμένο» στην πλούσια φύση του όρους Χολομώντα. Χτισμένη αμφιθεατρικά στους πρόποδες του βουνού, περιβάλλεται από ένα καταπράσινο τοπίο γεμάτο με πλούσια δάση και τρεχούμενα νερά, που δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο.
Στην ουσία, η Αρναία αποτελεί έναν «παραδοσιακό οικισμό» και «ιστορικό τόπο» –χαρακτηρίστηκε έτσι από το Υπουργείο Πολιτισμού το 1987– που ξεχωρίζει για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική των κτιρίων της, τα οποία έχουν χαρακτηριστεί ως διατηρητέα- έργα τέχνης.
Σημείο αναφοράς του χωριού αποτελεί η κεντρική πλατεία, το «παζάρι» όπως την αποκαλούν και οι περισσότεροι, με τον χαρακτηριστικό τεράστιο πλάτανο, όπου συγκεντρώνεται και η μεγαλύτερη δραστηριότητα στον οικισμό. Από αυτήν ξεκινάνε στενά, πλακόστρωτα γραφικά σοκάκια με σπίτια πολύ κοντά το ένα στο άλλο, χωρίς αυλές, που χρονολογούνται από το πρώτο μισό του 19ου αιώνα και άλλα από το χρονικό διάστημα 1850-1945.
Τα πιο αξιόλογα δείγματα της χαρακτηριστικής αρχιτεκτονικής της Αρναίας συναντιούνται στη συνοικία της Γαννούδενας όπου βρίσκεται και το περίφημο Αρχοντικό Ιατρού, που λειτουργεί ως Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο, καθώς και το Μουσείο Υφαντικής.