Χρυσή Αυγή
Ο Λαϊκός Σύνδεσμος - Χρυσή Αυγή ή πιο απλά Χρυσή Αυγή είναι νεοναζιστικό πολιτικό κόμμα και εγκληματική οργάνωση, της οποίας ο αρχηγός και τα ηγετικά στελέχη έχουν καταδικαστεί σε πρώτο βαθμό για την διεύθυνσή της,
Η Χρυσή Αυγή ιδρύθηκε το 1980 από τον Νικόλαο Μιχαλολιάκο ως οργάνωση με ναζιστική ιδεολογία, προσανατολισμένη γύρω από την έκδοση ομώνυμου περιοδικού. Ανέπτυξε τη δράση της στις αρχές της δεκαετίας του 1990, περίοδο έντασης του Μακεδονικού ζητήματος. Έκτοτε καταγγέλθηκαν δεκάδες βίαιες επιθέσεις της οργάνωσης απέναντι σε μετανάστες αλλά και γηγενείς πολιτικούς αντιπάλους. Το 1998 απαγγέλθηκαν κατηγορίες για μια τέτοια επίθεση στον υπαρχηγό της, «Περίανδρο» Ανδρουτσόπουλο, που ήταν καταζητούμενος για εφτά χρόνια.
Η Χρυσή Αυγή δημιούργησε συγγενικές οργανώσεις, όπως τη «Γαλάζια Στρατιά» στο χώρο οπαδών της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου και το κόμμα «Πατριωτική Συμμαχία». Μετά τις αντιδράσεις για το σχεδιασμό ενός «φεστιβάλ μίσους» το 2005, ο Ανδρουτσόπουλος παραδόθηκε οικειοθελώς, και καταδικάστηκε, ενώ η Χρυσή Αυγή ανακοίνωσε ότι θα ανέστελλε τη δράση της, που συνεχίστηκε όμως μέσα από την «Πατριωτική Συμμαχία».
Από το 2007 ξεκίνησε πάλι ανεξάρτητη δράση, επικεντρώνοντας από το 2009 σε δράσεις εναντίον μεταναστών στο κέντρο της Αθήνας. Από το 1994 συμμετείχε σε εκλογές χωρίς επιτυχία, αλλά την περίοδο της οικονομικής κρίσης ανήλθε εκλογικά και από το 2012 έως το 2019 εκπροσωπούνταν στη Βουλή των Ελλήνων, ενώ από το 2014 μέχρι το 2020 διέθετε εκλεγμένους εκπροσώπους και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Από τη δεκαετία του '90 οι εκπρόσωποι της Χρυσής Αυγής έχουν παύσει τις αναφορές στο ναζισμό και αυτοπροσδιορίζονται ως «εθνικιστές». Ωστόσο, η οργάνωση εξακολουθεί να θεωρείται εξτρεμιστική νεοναζιστική από δημοσιογράφους, ερευνητές και πολιτικούς αναλυτές.
Η Χρυσή Αυγή έχει κατηγορηθεί για αντισυνταγματική και βίαιη δράση, άσκηση ρατσιστικής βίας και δολοφονικές ενέργειες από μέλη της. Από το 2003 ως το 2019 έχουν εκδοθεί περισσότερες από 25 καταδικαστικές αποφάσεις για εγκληματικές ενέργειες και επιθέσεις μελών και στελεχών της Χρυσής Αυγής, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2013, μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, εισαγγελικές έρευνες στοιχειοθέτησαν την κατηγορία της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης.
Συνολικά 69 πρόσωπα συνελήφθησαν και παραπέμφθηκαν σε δίκη. Τον Οκτώβριο του 2020, η Χρυσή Αυγή κρίθηκε ομόφωνα ως εγκληματική οργάνωση από το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων, που επέβαλε ποινές φυλάκισης σε όλη την ηγεσία της Χρυσής Αυγής, πρώην βουλευτές, και πολλά μέλη.
Η δολοφονία Φύσσα που συγκλόνισε την Ελλάδα και ήταν η αρχή του τέλους των νεοναζί
Ο 34χρονος μουσικός Παύλος Φύσσας μαζί με την κοπέλα του και μερικούς φίλους κάθεται σε μία καφετέρια στο Κερατσίνι και όλοι παρακολουθούν έναν ποδοσφαιρικό αγώνα. Ακολούθησε, σύμφωνα με τις πληροφορίες, ένταση μεταξύ της παρέας του Παύλου Φύσσα και φασιστών. Σύμφωνα με κατοίκους της περιοχής, η αντιπαράθεση μεταφέρθηκε από την καφετέρια στο δρόμο της Παναγή Τσαλδάρη.
Ένα μαχαίρι στοχεύει απευθείας την καρδιά του νεαρού. Ο Παύλος Φύσσας πέφτει νεκρός στην άσφαλτο από την επίθεση του τάγματος εφόδου της Χρυσής Αυγής που είχε σχηματιστεί μέσα σε λίγα λεπτά για να πραγματοποιήσει την επίθεση. Ξεψυχά στην αγκαλιά της αγαπημένης του. Όλοι «παγωμένοι» δεν μπορούν να πιστέψουν τι έχει μόλις συμβεί. Πριν «φύγει» υπέδειξε τον δολοφόνο του, τον καταδικασμένο πλέον, χρυσαυγίτη Ρουπακιά.
Τις τελευταίες δραματικές στιγμές του Παύλου Φύσσα περιέγραψε φίλους του που ήταν εκεί: «Μας περικύκλωσαν 45 άτομα της Χρυσής Αυγής με ρόπαλα στα χέρια, πάνω από την Τσαλδάρη κάποιοι χρυσαυγίτες είχαν κλείσει με τα αμάξια τους τη λεωφόρο, την οποία ανέβαιναν ανάποδα με τα αυτοκίνητά τους», δηλώνει ο Μιχάλης, στην εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος, περιγράφοντας το περιστατικό.
«Νιώσαμε ότι δεν θα γλιτώσουμε εύκολα από αυτούς. Ο Παύλος μας φώναξε “τρέξτε, τρέξτε”. Αρχίσαμε να τρέχουμε. Ο Παύλος σταμάτησε να τρέχει για να τους καθυστερήσει και να τους απωθήσει, να μην φτάσουν σ’ εμάς. Αρχίσανε να παλεύουν. Πήγε να φύγει, εκείνη τη στιγμή κατέβηκε ένας χρυσαυγίτης από ένα αμάξι που ήταν παρκαρισμένο δίπλα. Ο Παύλος του φώναξε “τι θα γίνει, θα μας σκοτώσετε τώρα;”», συνεχίζει.
«Εκείνος τον μαχαίρωσε. Του κάρφωσε το στιλέτο στην καρδιά. Μετά αρχίσανε οι χρυσαυγίτες να τρέχουνε. Τότε εμφανίστηκε η ομάδα ΔΙΑΣ. Ο Παύλος είχε τις αισθήσεις του. Προσπάθησε να πλησιάσει τους αστυνομικούς, ενώ ήταν μαχαιρωμένος και τους φώναξε: “Αυτός με μαχαίρωσε πιάστε τον!”».
Την δολοφονία Φύσσα ακολούθησαν δεκάδες πορείες διαμαρτυρίας με πολύωρες συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομίας ενώ γραφεία της Χρυσής Αυγής σε όλη την Ελλάδα έγιναν στόχος επιθέσεων.