Ο «αρχιτέκτονας» του τεχνολογικού κόσμου Μπιλ Γκέιτς

Φαίνεται ότι το φλερτ του εφευρέτη και ιδρυτή της Microsoft με την πρωτιά στον κόσμο των κροίσων είναι διαρκές, καθώς φέτος κατέκτησε και πάλι την κορυφή των λίγων και ισχυρών, έπειτα από 4 χρόνια απουσίας.

Είναι και επισήμως δηλαδή ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, σύμφωνα με την έγκριτη λίστα του περιοδικού Forbes, θέση που κράτησε βέβαια αδιαλείπτως από το 1995-2006!

Πράγμα απόλυτα ταιριαστό για τον άνθρωπο που σφυρηλάτησε όσο κανείς το σύγχρονο τοπίο της πληροφορικής, με τη βιομηχανία της τεχνολογίας να του οφείλει πολλά (και να του έχει ξεπληρώσει φυσικά άλλα τόσα).

Το παιδί-θαύμα που στα 13 του μόλις χρόνια ζωής θα αποδείκνυε το ενδιαφέρον του για τον προγραμματισμό ήταν ταυτοχρόνως και δαιμόνιος επιχειρηματίας: μέσω της τεχνολογικής καινοτομίας, των επιδέξιων επιχειρηματικών τακτικών και της επιθετικής μονοπωλιακής στρατηγικής βέβαια έχτισε -από κοινού από τον συνεργάτη του Πολ Άλεν- τον κολοσσό λειτουργικού και λογισμικού Microsoft, γινόμενος στην πορεία ο πρώτος των πρώτων στον συναρπαστικό κόσμο των μεγιστάνων του πλανήτη…

Και όλα θα ξεκινούσαν όταν θα έπαιρνε την τολμηρή απόφαση να παρατήσει τις σπουδές του στο Χάρβαρντ για να κυνηγήσει το ουτοπικό όνειρο…

Πρώτα χρόνια

Ο Ουίλιαμ Χένρι Γκέιτς Γ’ γεννιέται στις 28 Οκτωβρίου 1955 στο Σιάτλ της Ουάσιγκτον ως το δεύτερο από τα τρία παιδιά μιας οικογένειας της ανώτερης μεσαίας τάξης: ο πατέρας του ήταν νομικός και κατόπιν εισαγγελέας και η μητέρα του καθηγήτρια πανεπιστημίου. Ο μικρός Μπιλ δείχνει από νωρίς τη νοημοσύνη του θριαμβεύοντας στα επιτραπέζια παιχνίδια στρατηγικής, ενώ περνά τον ελεύθερο χρόνο του διαβάζοντας τα πάντα, ακόμα και την εγκυκλοπαίδεια.

Στο σχολείο σημειώνει αντίστοιχες κορυφαίες επιδόσεις, διαπρέποντας ιδίως στα μαθηματικά και τις θετικές επιστήμες. Και ήταν ακριβώς στο δημόσιο σχολείο που φοιτούσε (Lakeside School) που θα ερχόταν σε επαφή για πρώτη φορά με τον πρώιμο κόσμο των υπολογιστών, με τον 13χρονο πιτσιρικά να μαγεύεται από τις δυνατότητες του computer και να περνά ώρες πλέον δουλεύοντας πάνω στο λειτουργικό του σύστημα.

Κι έτσι, σε μια πρώιμη επίδειξη των ικανοτήτων του, σκαρώνει ένα πρόγραμμα σε περιβάλλον γλώσσας BASIC που επέτρεπε στους χρήστες να παίζουν κόντρα στον υπολογιστή! Στο ίδιο σχολείο μάλιστα θα γραφεί -μελλοντική- Ιστορία, καθώς στο Lakeside ο Γκέιτς γνώρισε τον κατοπινό συνεργάτη του Πολ Άλεν, που ήταν 2 χρόνια μεγαλύτερός του: οι δυο τους γίνονται αμέσως φίλοι, καθώς το ενδιαφέρουν τους για τον κόσμο της πληροφορικής τους φέρνει πολύ κοντά.

Στο σχολείο ο Γκέιτς αρχίζει να κάνει ό,τι θέλει με έναν υπολογιστή στο χέρι: χακάρει το πρόγραμμα της εταιρίας που παρείχε στο σχολείο τον εξοπλισμό και όταν τελικά πιάνεται, τους αποζημιώνει με εφαρμογή που έβγαζε αυτόματα τις μισθοδοσίες! Επίσης, αφήνει παρακαταθήκη στο σχολείο ένα νέο ωρολόγιο πρόγραμμα, πλήρως αυτοματοποιημένο.

Το 1970, σε ηλικία 15 ετών, ήταν πια ξεκάθαρο ότι ο Μπιλ Γκέιτς ήταν έτοιμος να κατέβει στον επιχειρηματικό στίβο: σκαρώνει με τον κολλητό του Πολ Άλεν το «Traf-o-Data», ένα πρόγραμμα που παρακολουθούσε τα μοτίβα της κυκλοφοριακής κίνησης του Σιάτλ. Για την πετυχημένη τους προσπάθεια ανταμείβονται με 20.000 δολάρια και επιχειρούν να ιδρύσουν τη δική τους εταιρία, αν και οι γονείς του Γκέιτς είχαν αντίθετη γνώμη. Ήθελαν ο γιος τους να τελειώσει το σχολείο και κατόπιν να πάει στο πανεπιστήμιο για να γίνει δικηγόρος.

Έτσι το 1973 αποφοιτεί από το γυμνάσιο, αριστεύοντας μάλιστα στις εξετάσεις εισαγωγής στο πανεπιστήμιο…

Πρώιμη καριέρα

Ο Μπιλ γράφεται λοιπόν στο περίφημο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, στο νομικό τμήμα, κατά τις επιθυμίες της οικογένειάς του. Τον πρώτο του χρόνο τον δαπανά ωστόσο στο εργαστήριο υπολογιστών παρά στις πανεπιστημιακές αίθουσες, αν και περνά τα μαθήματά του ως όφειλε. Ταυτοχρόνως, παραμένει σε επαφή με τον Πολ Άλεν, ο οποίος δύο χρόνια μετά τη δική του εγγραφή στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον τα παρατά και πάει στη Βοστόνη να δουλέψει για λογαριασμό της Honeywell.

Το καλοκαίρι του 1974, ο Γκέιτς συναντά τον Άλεν στη Honeywell και οι δυο νεαροί αποφασίζουν να φτιάξουν ένα λειτουργικό σύστημα για τον νέο και πολλά υποσχόμενο προσωπικό υπολογιστή της MITS (Micro Instrumentation and Telemetry Systems), τον περίφημο σήμερα Altair 8800! Έπειτα από δύο μήνες πυρετώδους εργασίας στα εργαστήρια του Χάρβαρντ και χωρίς να έχουν δει καν τον Altair, παρουσιάζουν το σύστημά τους στην εταιρία και δουλεύει περίφημα…

Η δειλή γέννηση της Microsoft

Ο Άλεν προσλαμβάνεται επιτόπου στη MITS και ο Γκέιτς επιστρέφει δυστυχής στο Χάρβαντ. Κι όμως, πολύ σύντομα θα τα φόρτωνε στον κόκορα και θα προσχωρούσε κι αυτός στην εταιρία, με τις οικογενειακές του σχέσεις να διαταράσσονται καθοριστικά.

Και τον επόμενο φυσικά χρόνο, το 1975, η αρμονική συνεργασία Γκέιτς και Άλεν θα απαθανατιζόταν σε μια δική τους επιχειρηματική προσπάθεια: την είπαν Micro-Soft, ως κράμα των λέξεων «micro-computer» και «software». Μέσα σε έναν χρόνο, η Micro-Soft θα έχανε την ενωτική παύλα -Microsoft πλέον-, αν και το επιχειρηματικό της ντεμπούτο παραήταν δειλό: τα πενιχρά τους κέρδη προέρχονταν μόνο από το λογισμικό BASIC για τον υπολογιστή Altair.

Και σαν να μην έφτανε αυτό, το 1977 ο πρόεδρος της MITS, Ed Roberts, πούλησε την εταιρία του για να επιστρέψει στις ιατρικές του σπουδές(!), αφήνοντας τους δύο νεαρούς εφευρέτες στα κρύα του λουτρού. Οι δυο τους έπρεπε να μηνύσουν τη νέα διοίκηση της MITS για να εξασφαλίσουν και πάλι τα δικαιώματα του λειτουργικού συστήματος του Altair.

Η Microsoft σκαρφίστηκε και νέα λογισμικά (παραλλαγές του πρωτότυπου της γλώσσας BASIC) και στο τέλος του 1978 ο Γκέιτς μεταφέρει την έδρα της ανατολικά του Σιάτλ, για να ξαναβρεθούν σε γνώριμα ύδατα. Και οι 25 εργαζόμενοι της Microsoft έκαναν κυριολεκτικά τα πάντα για να την κρατήσουν στη ζωή, ενώ ο ίδιος, σε μια επιδέξια όπως θα αποδεικνυόταν κίνηση, τίθεται επικεφαλής τόσο του τεχνικού τμήματος όσο και του οικονομικού.

Ως αποτέλεσμα, η Microsoft κλείνει το οικονομικό έτος 1978 με έσοδα 2,5 εκατομμυρίων δολαρίων! Ο Μπιλ Γκέιτς ήταν μόλις 23 ετών…

Η εκτόξευση της Microsoft και η γέννηση των Windows

Ο Γκέιτς ήταν πια ο αδιαφιλονίκητος επικεφαλής της φίρμας και ο εκπρόσωπός της στα πάντα. Επιτηρούσε προσωπικά όλους τους κώδικες που απέστελνε η Microsoft στους πελάτες της και έγραφε καινούριους, αν έκρινε αναγκαίο. Και καθώς ο ανταγωνισμός στη βιομηχανία της τεχνολογίας άρχισε να γίνεται λυσσαλέος, με εταιρίες όπως οι Apple, Intel και IBM να αναπτύσσουν τα δικά τους λογισμικά και λειτουργικά συστήματα, ο Γκέιτς πήρε τους δρόμους διαλαλώντας τα καλούδια της Microsoft.

Στα ταξίδια του έπαιρνε συχνά μαζί τη μητέρα του, που ήταν γνωστή και δικτυωμένη στον επιχειρηματικό κόσμο, και ήταν μάλιστα μέσω αυτής που θα γνώριζε τον πρόεδρο της IBM και θα άλλαζαν τα πάντα.

Τον Νοέμβριο του 1980 λοιπόν, η IBM ψάχνοντας καλό λειτουργικό σύστημα για το δικό της επερχόμενο PC, προσέγγισε τη Microsoft «του γιου της Mary», όπως ήξεραν τον Γκέιτς, με τον θρύλο να θέλει στην πρώτη τους συνάντηση μεγαλοστέλεχος της IBM να θεωρεί τον νεαρότατο Γκέιτς παρατρεχάμενο της Microsoft και να του ζητά να σερβίρει καφέ!

Το παιδί για τον καφέ ενθουσίασε ωστόσο τα στελέχη της IBM και εξασφάλισε αποκλειστική συμφωνία για την ανάπτυξη νέου λειτουργικού για τα μηχανήματα του κολοσσού. Καθώς δεν είχαν βέβαια δικό τους σύστημα, εξαγόρασε ένα άλλο μιας τρίτης εταιρίας, γεγονός που θα του έφερνε την πρώτη του μήνυση και τον εξωδικαστικό συμβιβασμό. Κι έτσι το μόνο που είχε να κάνει ήταν να προσαρμόσει το νεοαποκτηθέν λειτουργικό για τα PC της IBM, κρατώντας για λογαριασμό της Microsoft τα δικαιώματα. Το νέο λειτουργικό σύστημα ονομάστηκε MS-DOS και η Ιστορία είχε ήδη συντελεστεί!

Ταυτόχρονα, η Microsoft ρίχνει στο εμπόριο το Softcard, το απαραίτητο λογισμικό για να λειτουργεί το Microsoft BASIC σε μηχανήματα Apple II. Κι έτσι, μεταξύ 1978-1981, η ανάπτυξη της Microsoft γιγαντώθηκε, με το προσωπικό της να επεκτείνεται από 25 άτομα σε 128! Όσο για τα έσοδά της, εκτοξεύτηκαν από τα 4 εκατ. δολάρια στα 16 εκατ. Στα μέσα του 1981, οι δύο συνιδρυτές χώρισαν τις αρμοδιότητες: ο Γκέιτς ήταν διευθύνων σύμβουλος και πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου και ο Άλεν ονομάστηκε αντιπρόεδρος.

Μέχρι το 1983, η Microsoft είχε γίνει πια παγκόσμια, διατηρώντας γραφεία στη Βρετανία και την Ιαπωνία, την ίδια στιγμή που περισσότερο από το 30% των υπολογιστών του κόσμου έτρεχαν το δικό της λειτουργικό σύστημα. Η ίδια χρονιά ωστόσο θα έβλεπε τον συνιδρυτή της Microsoft, Πολ Άλεν, να πάσχει από καρκίνο: παρά το γεγονός ότι έναν χρόνο αργότερα η νόσος παρουσίασε ύφεση, ο ίδιος εγκατέλειψε τη Microsoft…

Ταυτοχρόνως, η θρυλική πλέον μάχη Microsoft και Apple μαινόταν, αν και το 1981 η Apple κάλεσε τη Microsoft να βοηθήσει στην ανάπτυξη λειτουργικού συστήματος για τα νέα Macintosh. Και ήταν αυτή ακριβώς η συνεργασία των δύο αντιπάλων που θα συνέβαλε όσο τίποτα στην ανάπτυξη των Windows, του λειτουργικού συστήματος που δεν έμοιαζε σε τίποτα με το MS-DOS! Ήδη τέτοιες πρώιμες απόπειρες είχαν γίνει από τρίτες εταιρίες (λογισμικό VisiCorp π.χ.), γεγονός που απειλούσε να γκρεμίσει τόσο το MS-DOS όσο και τη Microsoft.

O Γκέιτς, αναγνωρίζοντας τους κινδύνους, ανακοινώνει σε γιγάντια διαφημιστική εκστρατεία ότι η Microsoft ήταν έτοιμη να ρίξει στην αγορά το νέο τύπου αλληλεπιδραστικό λειτουργικό, που θα ήταν μάλιστα συμβατό με το σύστημα MS-DOS που έτρεχαν τόσα και τόσα PC. Η ανακοίνωση ήταν φυσικά μπλόφα, καθώς η Microsoft δεν είχε τίποτα στα χέρια της, ένα δαιμόνιο τέχνασμα του Γκέιτς: με περισσότερο από το 30% της παγκόσμιας αγοράς υπολογιστών να τρέχει το MS-DOS, οι χρήστες θα περίμεναν έτσι το συμβατό λειτουργικό της Microsoft αντί να μπουν σε περιπέτειες με τα συστήματα τρίτων εταιριών.

Κι έτσι τον Νοέμβριο του 1985, ο Μπιλ Γκέιτς εγκαινιάζει τα Windows, δύο σχεδόν χρόνια μετά την αρχική ανακοίνωση της Microsoft!

Οπτικά βέβαια τα Windows έμοιαζαν επικινδύνως πολύ με το αντίστοιχο λειτουργικό σύστημα των Macintosh που είχε λανσάρει η Apple Computer Corporation δύο χρόνια πρωτύτερα. Η Apple εξάλλου είχε δώσει απεριόριστη πρόσβαση στη Microsoft στην τεχνολογία της, καθώς η τελευταία προσπαθούσε να κάνει τα προϊόντα της συμβατά με τα μηχανήματα της Apple. Ο Γκέιτς είχε συμβουλεύσει τον Στιβ Τζομπς να πατεντάρει το λειτουργικό, εκείνος όμως ενδιαφερόταν περισσότερο για την πώληση των Mac παρά για κατοχύρωση δικαιωμάτων.

Κι έτσι ο Γκέιτς εκμεταλλεύτηκε για άλλη μια φορά τη ρευστή κατάσταση και δημιούργησε ένα περιβάλλον χρήστη που ήταν πανομοιότυπο σχεδόν του αντίστοιχου του Macintosh! Η Apple μήνυσε τη Microsoft και ο Γκέιτς αντεπιτέθηκε καθυστερώντας το λανσάρισμα των συμβατών με τα Mac προϊόντων της Microsoft. Στο τέλος η Microsoft επικράτησε στη νομική μάχη, καθώς παρά τις χαρακτηριστικές ομοιότητες, κάθε σύστημα είχε και τις μικροδιαφορές του…

Το 1986, ο Μπιλ Γκέιτς κατέβασε τη φίρμα του στο χρηματιστήριο, κρατώντας για τον ίδιο το 45% των 24,7 εκατομμυρίων μετοχών της Microsoft, και έγινε έτσι αυτομάτως εκατομμυριούχος! Ήταν μόλις 31 ετών. Το μερίδιό του εκείνη τη στιγμή ανερχόταν στα 234 εκατ. δολάρια, από τα 520 εκατ. δολάρια της κεφαλαιοποίησης της Microsoft!

Στα χρόνια που θα έρχονταν, η χρηματιστηριακή αξία της εταιρίας θα εκτοξευόταν: το 1987, ο Μπιλ Γκέιτς έγινε δισεκατομμυριούχος όταν η τιμή της μετοχής άγγιξε τα 90 δολάρια (από τα 21 της αρχικής τιμής διαπραγμάτευσης). Από τότε φιγουράρει ανελλιπώς στην κορυφή και γύρω από την κορυφή στην ετήσια λίστα του Forbes με τους 400 πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου. Το 1999 μάλιστα, με τη μετοχή της Microsoft να αγγίζει ιστορικό υψηλό, ο πλούτος του Γκέιτς άγγιξε τα 101 δισεκατομμύρια δολάρια…

Επιχειρηματικές περιπέτειες

Και ήταν ακριβώς αυτή η ικανότητα του Γκέιτς να βλέπει τον τομέα της τεχνολογίας συνολικά που θα τον έφερνε στην κορυφή του κόσμου. Κατάλαβε ότι ανάπτυξη προϊόντων και καινοτόμων ιδεών χωρίς επιχειρηματική στρατηγική δεν νοείται, κάτι που έφτασε βέβαια στα άκρα με την επιθετική και μονοπωλιακή τακτική χρήσης των Windows. Εκτός Microsoft, είχε ανέκαθεν τη φήμη του αδίστακτου επιχειρηματία.

Ήταν όμως και η δαιμόνια εφευρετικότητά του: το 1989, ο Γκέιτς παρουσιάζει το Microsoft Office, τη σουίτα εφαρμογών γραφείου που ήταν συμβατή με κάθε άλλο προϊόν της φίρμας. Ταυτοχρόνως, τα επόμενης γενιάς Windows εξαφάνισαν από την αγορά τον όποιον ανταγωνισμό, πουλώντας 100.000 μονάδες σε μόλις 2 βδομάδες! Το σχεδόν μονοπωλιακό καθεστώς της Microsoft στα λειτουργικά συστήματα των PC θα έφερνε σύντομα τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες των ΗΠΑ στο κατόπι της για αθέμιτο ανταγωνισμό.

Σε όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του ’90, η Microsoft ξεψαχνιζόταν από το υπουργείο Δικαιοσύνης και την Επιτροπή Εμπορίου, με τον Γκέιτς να σκέφτεται ακόμα και να διασπάσει τη λειτουργία της σε δύο κλάδους: λειτουργικά συστήματα και ανάπτυξη εφαρμογών. Οι νομικές μάχες της φίρμας με το νομικό σύστημα των ΗΠΑ έχουν μείνει πλέον θρυλικές, αν και στο τέλος θα βρισκόταν ο χρυσός διακανονισμός που θα περιέσωζε την ενιαία της λειτουργία. Με τον Γκέιτς στο τιμόνι της, έγινε πια ξεκάθαρο στο τέλος της δεκαετίας του ’90 ότι δεν είχε τίποτα να φοβάται…

Προσωπική ζωή

Ήταν το 1989 όταν η 28χρονη εργαζόμενη στη Microsoft, Melinda French, μπήκε στο ερωτικό στόχαστρο του 37χρονου Γκέιτς και την Πρωτοχρονιά του 1994 το ζευγάρι επισημοποίησε το δεσμό του με γάμο στη Χαβάη.

Ο Μπιλ και η σύζυγός του έκαναν ένα μεγάλο διάλειμμα το 1995 ταξιδεύοντας στον κόσμο και αποκτώντας μια νέα προοπτική για τη ζωή. Την επόμενη χρονιά γεννήθηκε η πρώτη τους κόρη, Jennifer, και το 1997 η οικογένεια μετακόμισε σε μια έπαυλη 54 εκατ. δολαρίων στις ακτές της Λίμνης Ουάσιγκτον.

Το τεράστιο σπίτι στέγαζε το ζευγάρι και τα 3 τους παιδιά, λειτουργώντας ταυτοχρόνως και ως προσωπικό στρατηγείο του Γκέιτς…

Φιλανθρωπικό έργο

Με την επιρροή της συζύγου της Melinda, ο Μπιλ Γκέιτς συνειδητοποίησε ότι είχε χρέος να δώσει πίσω στην κοινωνία κάποια από τα εκατοντάδες εκατομμύρια, ακολουθώντας το παράδειγμα των άλλων γνωστών αμερικανών φιλάνθρωπων Άντριου Καρνέγκι και Τζον Ροκφέλερ. Κι έτσι το 1994 το ζευγάρι ίδρυσε το William H. Gates Foundation, με σκοπό να χρηματοδοτήσει έργα υποδομής, εκπαιδευτικά ιδρύματα, δομές υγείας αλλά και επενδύσεις σε αναπτυσσόμενες χώρες.

Το 2000 τα πολυάριθμα πια φιλανθρωπικά ιδρύματα του Γκέιτς στεγάστηκαν κάτω από την ομπρέλα του νεοϊδρυθέντος Bill and Melinda Gates Foundation, το οποίο ξεκίνησε τις αγαθοεργίες του με budget 28 δισεκατομμυρίων δολαρίων! Το φιλανθρωπικό του έργο λογίζεται κολοσσιαίο.

Την ίδια χρονιά ο Μπιλ Γκέιτς εγκατέλειψε την καθημερινή ενασχόληση με τη Microsoft, εμπιστευόμενος τη θέση του διευθύνοντα συμβούλου στον καρδιακό του φίλο Στιβ Μπάλμερ, ο οποίος ήταν στην ομάδα της Microsoft από το 1980. Ο ίδιος ήταν έτσι απερίσπαστος να ασχοληθεί με το τεχνολογικό του πάθος: κράτησε τη θέση του υπεύθυνου λογισμικών συστημάτων και έπεσε με τα μούτρα στην έρευνα. Παρέμεινε βέβαια πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου.

Στα κατοπινά χρόνια, η ενασχόληση του Γκέιτς με το τεράστιο φιλανθρωπικό του σωματείο θα καταλάμβανε πλέον ολοένα και μεγαλύτερο τμήμα της καθημερινότητάς του και το 2006 θα τον βρει να εγκαταλείπει την πολύωρη δουλειά του στη Microsoft για να αφιερωθεί ολόψυχα στο ίδρυμά του. Η τελευταία του μέρα 8ωρου ωραρίου στη Microsoft ήταν η 27η Ιουνίου 2008.

Οι βραβεύσεις του Μπιλ Γκέιτς τόσο για τις τεχνολογικές καινοτομίες και τις επιχειρηματικές στρατηγικές του όσο και το φιλανθρωπικό του έργο δεν έχουν τελειωμό. Ο ίδιος είναι πλέον σταθερά προσανατολισμένος στο παγκόσμιο πρόγραμμα αγαθοεργιών του Bill and Melinda Gates Foundation: τον Φεβρουάριο του 2014 ανακοίνωσε ότι παραιτείται και από πρόεδρος της Microsoft, κρατώντας πια απλώς τη θέση του τεχνικού συμβούλου…

Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr