Στο μικροσκόπιο των 27 ηγετών χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα βρεθεί σήμερα, Πέμπτη (16/12) ο συντονισμός των ενεργειών τους μπροστά στην έξαρση του κορονοϊού και τη γοργή εξάπλωση της μετάλλαξης Όμικρον, η οποία ώθησε πολλές χώρες του μπλοκ να θεσπίσουν αυστηρούς κανόνες για την είσοδο στο έδαφός τους.
Η απειλή μιας νέας σύγκρουσης μεταξύ Μόσχας και Κιέβου επίσης θα κυριαρχήσει σε αυτή τη σύνοδο στις Βρυξέλλες, όπου θα εξεταστεί και το ενδεχόμενο επιβολής επιπλέον κυρώσεων στη Ρωσία, σε περίπτωση που επιτεθεί στην Ουκρανία. «Είμαστε προετοιμασμένοι. Σε περίπτωση νέας στρατιωτικής επιθετικότητας, το κόστος που θα πληρώσει η Ρωσία θα είναι πολύ αυξημένο», διαβεβαίωσε χθες, Τετάρτη, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Στο μέτωπο της πανδημίας, η ανησυχία για την εξάπλωση του νέου στελέχους Όμικρον, που είναι πολύ μεταδοτικό, ενόψει μάλιστα και των γιορτών των Χριστουγέννων, θα μονοπωλήσει τις πρώτες συνομιλίες των ηγετών των 27 χωρών. Το Όμικρον ενδέχεται να κυριαρχήσει στην Ευρώπη ως τα μέσα Ιανουαρίου, σύμφωνα με την Κομισιόν. Οι ηγέτες αναμένεται να υπογραμμίσουν τη σημασία να επεκταθεί ακόμη περισσότερο ο εμβολιασμός κατά της covid-19 και κυρίως η χορήγηση αναμνηστικών δόσεων. Περίπου το 67% των Ευρωπαίων έχει ανοσοποιηθεί πλήρως, όμως το ποσοστό αυτό είναι χαμηλότερο από το 50% σε τρεις χώρες (Βουλγαρία, Ρουμανία, Σλοβακία) και στην Κροατία λίγο πάνω από 50% (50,04%), όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Το ζήτημα του υποχρεωτικού εμβολιασμού, τον οποίο ετοιμάζονται να επιβάλουν η Αυστρία και η Γερμανία, επίσης θα συζητηθεί, αν και την απόφαση τελικά λαμβάνει κάθε χώρα ξεχωριστά και όχι η ΕΕ. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο υποχρεωτικός εμβολιασμός θα πρέπει να αποτελέσει «τελευταία επιλογή».
Εμβόλιο και τεστ
Αν και ο εμβολιασμός παραμένει «κλειδί», «δεν αρκεί» από μόνος του για να εμποδίσει τη μετάδοση της covid-19 και να μειώσει το βάρος στα συστήματα υγείας των χωρών, προειδοποίησε χθες, Τετάρτη, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), συνιστώντας την άμεση επαναφορά μέτρων όπως η τηλεργασία, η χρήση μάσκας, ο περιορισμός του συνωστισμού στα μέσα μεταφοράς και τους δημόσιους χώρους.
Σε ό,τι αφορά τα ταξίδια, πολλές χώρες ήδη απαιτούν από τους ταξιδιώτες να παρουσιάζουν αρνητικό μοριακό τεστ για να εισέλθουν στο έδαφός τους, ακόμη κι αν είναι πλήρως εμβολιασμένοι κατά της covid-19, κάτι που αποφάσισε και η Ελλάδα.
Ενεργειακή κρίση και μετανάστευση
Στη συνέχεια η συζήτηση θα επικεντρωθεί στην ενεργειακή κρίση, καθώς οι τιμές της ενέργειας έχουν εκτοξευθεί, αν και δεν αναμένεται να ληφθεί καμία συγκεκριμένη απόφαση. Κάποιες χώρες, όπως η Γαλλία και η Ισπανία, ζητούν να γίνουν μεταρρυθμίσεις στην ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ η πλειονότητα των χωρών διστάζει, εκτιμώντας ότι η κρίση είναι περιστασιακή και κρίνοντας πιο αποτελεσματικά τα μέτρα στήριξης των καταναλωτών που λαμβάνουν κάποιες κυβερνήσεις.
Άλλο θέμα στην ατζέντα των 27 ηγετών είναι η μετανάστευση, μετά και την πρόσφατη εισροή πολλών μεταναστών στα σύνορα τριών ευρωπαϊκών χωρών που γειτονεύουν με τη Λευκορωσία, την οποία οι Βρυξέλλες κατηγορούν ότι ενορχηστρώνει μια κρίση σε αντίποινα για τις δυτικές κυρώσεις εναντίον της. Παράλληλα οι χώρες της ΕΕ επιθυμούν να περιορίσουν συνολικά τις μεταναστευτικές ροές. Οι ηγέτες του μπλοκ θέλουν να τεθεί σε εφαρμογή «χωρίς καθυστέρηση» ένα σχέδιο δράσης με μια σειρά χωρών προέλευσης και διέλευσης των μεταναστών και ζητούν από την Κομισιόν να διασφαλίσει ότι «θα υπάρξει η απαραίτητη χρηματοδότηση», σύμφωνα με ένα προσχέδιο των αποφάσεων της συνόδου.
Στο δείπνο, στο οποίο θα συμμετάσχει και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ, οι 27 ηγέτες θα συζητήσουν την οικονομική κατάσταση της Ευρώπης και τις ενδεχόμενες επιπτώσεις του Όμικρον στην οικονομική ανάκαμψη της περιοχής.
Αυτή η σύνοδος κορυφής θα είναι η πρώτη για τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς, τον Αυστριακό ομόλογό του Καρλ Νέχαμερ, όπως και για τη Σουηδή πρωθυπουργό Μαγκνταλένα Άντερσον.