Ένας ιδιότυπος διπλωματικός μαραθώνιος βρίσκεται σε εξέλιξη ενόψει της επανεκκίνησης των διερευνητικών επαφών Ελλάδας και Τουρκίας στις 25 Ιανουαρίου. Οι δύο χώρες επιδίδονται σε έναν αγώνα δρόμου δημιουργίας συσχετισμών και ενίσχυσης των συμμαχιών τους, ενώ επεξεργάζονται το πλαίσιο με το οποίο θα μπουν στο διάλογο, οριοθετώντας τις απαιτήσεις τους. Η Αθήνα επιμένει ότι κάθεται στο τραπέζι, προκειμένου να συζητήσει αποκλειστικά και μόνο την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, θέτοντας ως προϋπόθεση διαλόγου την αποφυγή κάθε προκλητικής ενέργειας.
Της Γεωργίας Αθ. Σκιτζή
Στον αντίποδα η Άγκυρα έχει τις δικές της επιδιώξεις και ουδείς μπορεί να προκαταβάλει ότι δεν θα τις θέσει επί τάπητος, ξεπερνώντας τις κόκκινες γραμμές που έχει θέσει ήδη η χώρα μας. Όπως δείχνει η μέχρι στιγμής στάση της, προθέσεις της Τουρκίας είναι να απλώσει στο διαπραγματευτικό τραπέζι τη βεντάλια όλων των ζητημάτων που θεωρεί εκκρεμή. Παράλληλα, σε πρόσφατο δημοσίευμα του Πρακτορείου Anadolu αναφέρεται ότι οι διαφορές που πρέπει να συζητηθούν στις διερευνητικές επαφές Ελλάδας και Τουρκίας είναι έξι: Υφαλοκρηπίδα, χωρικά ύδατα, εναέριος χώρος, αποστρατικοποίηση νησιών, καθεστώς νησίδων και βραχονησίδων, κέντρα εναέριας κυκλοφορίας (FIR) και δικαιοδοσία επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης.
Ο ρόλος της Ευρώπης
Υπενθυμίζεται ότι τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου του 2020 κάλεσαν την Τουρκία όχι μόνο για μια συνεχή αποκλιμάκωση για την επανάληψη των διερευνητικών συνομιλιών, αλλά και την ομαλή συνέχιση. «Συνεπώς, προσβλέπουμε σε μια εποικοδομητική στάση από την Τουρκία και αποχή από οποιαδήποτε πρόκληση από την πλευρά τους» επισημαίνει ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας. Ο Τούρκος πρόεδρος ωστόσο ρίχνει γέφυρες προς την Ευρώπη επιδιώκοντας να μην επιβληθούν κυρώσεις, να μην διαταραχθεί η τελωνειακή ένωση με την ΕΕ αλλά και να λάβει χρήματα για το μεταναστευτικό. Ενδεικτική ήταν η χθεσινή δήλωση του Ταγίπ Ερντογάν περί πολυετών προσπαθειών της Τουρκίας να γίνει πλήρες μέλος της ΕΕ.
«Μάχη» 24 ωρών στην Κωνσταντινούπολη
Παράλληλα η ελληνική πλευρά εμφανίζεται επιφυλακτική και συγκρατημένη, εκτιμώντας ότι η Τουρκία έχει κρυφούς άσσους στα μανίκια της, οι οποίοι μπορεί να δυναμιτίσουν το κλίμα. Όπως όλα δείχνουν Ελλάδα και Τουρκία μετά το διπλωματικό μπαράζ και από τις δύο πλευρές θα έχουν βρει κοινό τόπο, πιάνοντας το νήμα από εκεί που το άφησαν την τελευταία φορά που υπήρξαν διερευνητικές. Εάν δεν επιβεβαιωθεί ότι η διάρκεια των επαφών θα είναι 24 ωρών, εκτιμάται ότι στις 25η Ιανουαρίου δεν θα υπάρξει συγκεκριμένη κατάληξη αλλά το λιώσιμο αυτό των πάγων των δύο χωρών θα λειτουργήσει ως «τροφή» για συνέχεια του διαλόγου σε ένα εύρος χρόνου.