Το γεγονός ότι το Oruc Reis που χθες το βράδυ είχε κατευθυνθεί προς την κυπριακή ΑΟΖ έκανε τα ξημερώματα στροφή 180 μοιρών επιστρέφοντας προς την ελληνική υφαλοκρηπίδα, επιβεβαιώνει τις ανησυχίες της Αθήνας πως η Τουρκία δεν σκοπεύει να πάει σε αποκλιμάκωση, αλλά αντίθετα ότι το ερευνητικό σκάφος κάνει σάρωση και θα συνεχίσει τα επικίνδυνα παιχνίδια στην Ανατολική Μεσόγειο μέχρι τα τέλη Αυγούστου τουλάχιστον οπότε και λήγουν οι Navtex που έχει εκδώσει.

Γράφει η Βίκυ Σαμαρά

Ως εκ τούτου η Ελλάδα συνεχίζει αφενός να χτίζει συμμαχίες σε Ευρώπη και ΗΠΑ αλλά και την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, με σημαντικό σταθμό την έκτακτη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ αύριο Παρασκευή και τη συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια με τον Αμερικανό ομόλογο του Μάικ Πομπέο την ίδια ημέρα. Και αφετέρου δηλώνει ανοιχτή σε διάλογο, αλλά με συγκεκριμένους όρους, για συγκεκριμένο θέμα και μόνο εάν όπως είπε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επικρατήσει η λογική στη γειτονική χώρα.

Δύο όμως ήταν οι λέξεις- κλειδιά της χθεσινής δήλωσης του κ.Μητσοτάκη: «Ατύχημα» και «διάλογος». Ο πρωθυπουργός πρώτον δεν έκρυψε την ανησυχία του για τον κίνδυνο ατυχήματος με τα παιχνίδια της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και προειδοποίησε πως εάν συμβεί κάτι, η Άγκυρα θα φέρει την ευθύνη. Όσο το Oruc Reis συνεχίζει και πλέει εντός της ελληνικής ή κυπριακής υφαλοκρηπίδας, δεν μπορεί δυστυχώς να αποκλειστεί ατύχημα, καθώς η Τουρκία επιδιώκει άλλωστε ένα θερμό επεισόδιο.

Δεύτερον, εξέφρασε την προθυμία της Αθήνας για διάλογο για τις θαλάσσιες ζώνες σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, στο πλαίσιο όμως του διεθνούς δικαίου και χωρίς την απειλή τετελεσμένων.

Σημαίνει αυτό στο βάθος Χάγη; Θεωρητικά ναι, αφού η χώρα μας δεν είναι αντίθετη σε προσφυγή στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης για τη μία και μόνη διαφορά που αναγνωρίζει με την Τουρκία, δηλαδή τις θαλάσσιες ζώνες, με την υπογραφή του ανάλογου συνυποσχετικού. Αυτό δεν το δέχεται η Άγκυρα που θέλει να σύρει τη χώρα σε διμερή διάλογο και ενδεχομένως να ζητήσει την ακύρωση της συμφωνίας με Αίγυπτο για την ΑΟΖ ως αντάλλαγμα για την απόσυρση του Oruc Reis. Η Ελλάδα όμως υπερασπίζεται τη συμφωνία με την Αίγυπτο και θέλει να αποτελέσει μοντέλο και για άλλες συμφωνίες στην Αν.Μεσόγειο.

Τι σημαίνει διάλογος

Σημειωτέον ότι σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα Σαμπάχ, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος αναμένεται εντός της εβδομάδας (πιθανόν σήμερα, ώστε να προλάβει το αυριανό Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ) να μιλήσει με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, θα προτείνει οι χώρες της περιοχής να προχωρήσουν σε διάλογο για να βρουν μία κοινή φόρμουλα για την ΑΟΖ.

Επομένως ο κ.Μητσοτάκης εκτός του ότι θέλει να αποσοβήσει τον κίνδυνο ατυχήματος, σπεύδει να προλάβει τον Ερντογάν, δηλώνοντας ότι η Ελλάδα είναι που επιθυμεί το διάλογο και η Άγκυρα που τον τορπιλίζει.

Οι συμμαχίες σε Αν. Μεσόγειο και Μέση Ανατολή

Ο διάλογος των χωρών της περιοχής βέβαια όπως τον φαντάζεται ο Ερντογάν δεν μπορεί να συμβεί. Καταρχάς, ο Ερντογάν, που διεκδικεί η Τουρκία να έχει άποψη και λόγο σε όλη την Αν. Μεσόγειο, θέλει και τον Σάρρατζ της Λιβύης στο τραπέζι αλλά δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία, ενώ υπάρχει και ο παράγοντας Ισραήλ, το οποίο επισκέπτεται σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.

Για αυτό το λόγο άλλωστε η Αθήνα χτίζει διπλωματικό μέτωπο και με χώρες της Αν. Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, όπως το Ισραήλ, η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Σαουδική Αραβία.

Ο κ.Μητσοτάκης επικοινώνησε μάλιστα τηλεφωνικά χθες με τον πρόεδρο της Αιγύπτου Abdel Fattah El Sisi. Οι δύο ηγέτες χαρακτήρισαν την υπογραφή της Συμφωνίας Ελλάδας – Αιγύπτου για την Οριοθέτηση Θαλασσίων Ζωνών ορόσημο στις σχέσεις των δύο χωρών, που αποτελεί πρότυπο συνεργασίας και συνεννόησης μεταξύ γειτονικών χωρών κατά το Διεθνές Δίκαιο.

Ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Sisi συμφώνησαν μάλιστα στην ταχύτερη δυνατή επικύρωση της Συμφωνίας από τις δύο χώρες γεγονός που θα επισφραγιστεί από συνάντηση των δύο ηγετών.

Η Ελλάδα λοιπόν όχι μόνο δεν κάνει πίσω από τη συμφωνία με την Αίγυπτο αλλά θέλει να αποτελέσει αυτή τη βάση για συζητήσεις με αλλες χώρες της περιοχής, της Τουρκίας φυσικά συμπεριλαμβανομένης, ενώ ταυτόχρονα επιμένει στην ακύρωση και τυπικά του παράνομου μνημονίου Τουρκίας- Λιβύης.

Ελλάς – Γαλλία – και στρατιωτική συμμαχία

Ο πρωθυπουργός χθες επικοινώνησε τηλεφωνικά και με το Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν, εν όψει του έκτακτου συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ αύριο, αλλά και με δεδομένο ότι Παρίσι- Άγκυρα έχουν κακές σχέσεις, ενώ αντίθετα το Ελλάς- Γαλλία- Συμμαχία ισχύει και στον αμυντικό- εξοπλιστικό τομέα.

Στη συνέχεια ο κ.Μακρόν ανακοίνωσε μέσω twitter ότι αποφάσισε να ενισχύσει προσωρινά τη γαλλική στρατιωτική παρουσία στη Μεσόγειο τις επόμενες ημέρες, σε συνεργασία με Ευρωπαίους εταίρους, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Χαρακτήρισε δε ανησυχητική την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, στηλιτεύοντας τις μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας, που προκαλούν εντάσεις. «Αυτά πρέπει να τελειώσουν προκειμένου να επιτραπεί ένας ειρηνικός διάλογος μεταξύ γειτονικών χωρών και συμμάχων στο ΝΑΤΟ» τόνισε ο πρόεδρος της Γαλλίας.

Η κοινή ελληνογαλλική άσκηση στην περιοχή αποτελεί και ένα πιο έμπρακτο μήνυμα προς την Τουρκία. Η Γαλλία εξάλλου έχει στρατιωτική συνεργασία με την Κύπρο, την οποία χρησιμοποιεί ως “βάση” για να έχει πρόσβαση στη Μέση Ανατολή.

Η απάντηση στους πολεμοκάπηλους

Σημειωτέον επίσης ότι ο πρωθυπουργός στη χθεσινή του δήλωση εξέφρασε την προσήλωση της Ελλάδας στο διεθνές δίκαιο και στη διπλωματία, αν και δήλωσε φυσικά ότι η χώρα μας θα απαντήσει σε οποιαδήποτε πρόκληση. Με τον τρόπο αυτό απάντησε εμμέσως πλην σαφώς σε πολεμοχαρείς εκ δεξιών αλλά και εξ αριστερών που σπεύδουν να καλέσουν «βυθίσατε το Oruc Reis».

Όπως δήλωσε εξάλλου χθες (ΣΚΑΙ) ο καθηγητής και βουλευτής της ΝΔ Άγγελος Συρίγος: «Πριν φτάσουμε σε πολεμικά μέσα, υπάρχουν πολλές άλλες μέθοδοι για να σταματήσουμε ένα πλοίο. Η ελληνική κυβέρνηση έχει επιλέξει τη διπλωματική οδό και αυτό αποδίδει όπως φαίνεται και από τη συνάντηση με Πομπέο».